به بهانه فیلم عصر یخبندان

بررسی موضوع خیانت در رابطه زناشویی

داستان فیلم:«منیره» و «بابک» زن و شوهری هستند که پس از ۱۲ سال زندگی مشترک و داشتن یک فرزند، روابطشان به سردی کشیده است. «منیره» که از وضعیت موجود ناراضی است، برای فرار از شرایط رو به مواد مخدر و رابطه با مردی به نام «فرید» می‌آورد. در این وضعیت «بابک» نیز به زن خودش شک می‌کند و…

رابطه یا روابط عاطفی، کلامی و یا جنسی که از جانب یک یا هر دو پارتنر ایجاد می شود رابطه فرازناشویی یا Extramarital Relationship گفته می شود.

در این مقاله به بررسی برخی عوامل تشدید کننده ایجاد رابطه فرا زناشویی پرداخته شده است.

عوامل موثر درایجاد روابط فرازناشویی

۱.کاهش هیجان رابطه زناشویی

معمولا آغاز و ابتدای هر رابطه ای سرشار از کشف طرف مقابل است. شناخت متقابل یکدیگر با توجه اینکه در اوایل رابطه افراد سعی می کنند بهترین خود را ارائه دهند، بهترین لباس ها، بهترین عطرها، همیشه آراسته باشند و …. بعلاوه جاذبه جنسی که به طور مداوم عرضه می شود رابطه را رنگارنگ و پر از جلوه های کشف نشده نشان می دهد.

زوج ها یا پارتنر ها اغلب در این شرایط از اشتباهات احتمالی فرد مقابل نمی رنجند. خرابکاری ها به تجربه جدید تعبیر می شود و با سهل انگاری از کنار خطاهای ریز و درشت یکدیگر می گذرند.
مدتی که از عمر رابطه (که برای زوج های مختلف این زمان متفاوت خواهد بود) گذشت زوج ها کم کم احساس می کنند کاملا زیر و بم همدیگر را شناخته ‌و لذت معاشرت در این رابطه کاهش می یابد.

چگونگی ایجاد رابطه پر هیجان و جذاب

اگر پارتنرها خلاق باشند و یا از مهارتهای ارتباطی خوبی برخوردار باشند اجازه نمی دهند شعله احساسات و هیجانات رابطه شان کم سو و یا خاموش شود. بدینصورت که هر از چند گاهی به همسر یا پارتنر خود قسمت تازه ای از هیجان و احساس خود را نشان می دهند. اصل مهم در این شرایط این است که با تغییرات کوچک همسر یا نامزد خود را تحت تاثیر قرار دهیم. در جلساتی که به زوج ها این مهارت ها آموزش داده میشود گاها این مساله مطرح است که « این خود واقعی من نیست و یا این احساس واقعی من نیست و بزرگ نمایی شده است». پاسخ به این سوال ساده است.

فرد بدون مهارت همچون خمیری است که هنوز پرورده و پخته نشده است‌.

انسانها با سرشت و خمیر مایه متفاوت پا به جهان می گذارند ولی در مسیر رشد و پرورش قرار می گیرند و به نان و شیرینی های متفاوت تبدیل می شوند. پس پافشاری و اصرار به نا پخته و بدون مهارت ماندن «خود واقعی ماندن» به معنای «تغییر نکردن» نتیجه ای جز اختلال در روابط نخواهد داشت.

انسان ها ذاتا موجوداتی اجتماعی هستند و نیاز به ایجاد رابطه در انسان ها امری طبیعی است. ما برای اینکه دوستی هایمان را حفظ کنیم باید از مهارت ارتباط موثر و پایدار استفاده کنیم. این مهارت شامل انتقال درست و صحیح پیام شامل تبادل احساسی، کلامی و بدنی می باشد.

اگر انسانها و به ویژه زوج ها به طور مداوم رفتار، عملکرد و احساسات پارتنر یا همسر خود را درک کنند و بشناسند از لحاظ نظریه اریک برن، به طور مداوم به یکدیگر نوازش می دهند.

۲. سرزنش و انتقاد

یکی از عوامل بسیار مهم و موثر در سرد شدن رابطه زناشویی انتقاد ناکارآمد و سرزنش است.
انتقاد زمانی که برای بهبود رابطه و درجهت تغییر صورت می گیرد هدفمند و دارای مسیر است. در حالیکه انتقاد ناکارآمد تنها نقاط ضعف فرد را نشانه گرفته و معمولا با سرزنش و تحقیر فرد پایان می پذیرد.
بعضی افراد به طور ناآگاهانه و به شیوه ای که در محیط پیرامون خود مشاهده کرده اند انتظارات بر آورده نشده خود را در قالب تند و زننده به همسر خود منتقل می کنند درحالیکه به هیچ عنوان قصد آسیب زدن به پارتنر خود را ندارند. شیوه صحیح مطرح کردن انتظارات ویا انتقاد به فرد مقابل از بحث و مشاجره های پی در پی جلوگیری می کند.

۳. مقایسه فرد با افراد دیگر

یک مشاهده علمی نشان می دهد که بیشترین شکایت زوج ها در اختلافات زناشویی مقایسه یکدیگر با زوج های دیگر بوده است.

ریشه این عملکرد نادرست معمولا مشاهدات خانوادگی افراد است. به این صورت که افراد والدین خود را دائما در مقام مقایسه و کوچک کردن یکدیگر می دیده اند. تغییر این رفتار و باور غلط اکنون در اکثر مکاتب دیده می شود.
در رویکردهای نوین آموزش و پرورش پیشرفت تحصیلی هر فرد با خودش صورت می گیرد. بدین معنا که فرد در یک بازه زمانی با چه میزان آموزش چه اندازه فراگیری و پیشرفت علمی داشته است.

۴.نداشتن تعهد و مسئولیت

یکی از نشانه های بلوغ روانی ایجاد یک رابطه سالم و متعهدانه است. برخی افراد از توانایی ایجاد تعادل و مرز بندی در روابط خود برخوردار نیستند.

به نام تمدن و فرهنگ روابط متعدد و باز برقرار می کنند. مسئولیت پذیری در رابطه زناشویی و ایجاد تعهد اساسی ترین بنیان یک رابطه رشد یافته است.

ضعف فرزند پروری، نداشتن الگوی مناسب، تضاد فرهنگی و مذهبی میتوانند همگی عواملی برای نپذیرفتن مسئولیت و تعهد در رابطه باشند.

سخن آخر

بررسی عوامل خیانت و برقراری رابطه فرازناشویی بسیار وسیع می باشد و مقالات زیادی به خود اختصاص داده است اما توجه داشته باشیم که «خود آگاهی و تقویت مهارت های زندگی» نقش موثری در کاهش این آسیب اجتماعی خواهد داشت.

* زهره کلاهدوز

مشاور خانواده
و روان درمانگر
عضو رسمی کالج روان درمانگران اونتاریو