سبک زندگی
کنترل احساسات و هیجانات ناخوشایند
کنترل احساسات و هیجانات ناخوشایند
خشم، عصبانیت و ناامیدی را نمی توان محو یا پاک کرد ولی می توان از آنها اجتناب یا دوری نمود.
هیجانات و احساسات بخش مهمی از زندگی روز مره ما را تشکیل می دهند. همانطور که می دانید، اگر به یک تکست مسیج با صدای بلند بخندیم یا در ساعت های اوج ترافیک احساس درماندگی شدید کنیم؛ همه این حالتها بشدت بر سلامت وحال عمومی ما اثر می گذارند.
توانایی تنظیم این هیجان ها، در نگرش شما به اطرافیان تان اثر گذار است.
مطالعه هیجانات را نمی توان یک دانش برشمرد زیرا روانشناس ها هنوز در مورد ارتباط احساس ها و هیجانات با مغز فیزیکی انسان تردید دارند و همینطور به این قضیه مطمئن نیستند که هیجانات باعث تغییر نگاه و برداشت انسان به جهان می شود.
با اینهمه مفهوم «تنظیم هیجانی» و داشتن کنترل هیجانی مزیت هایی را در بر دارد.
فرآیند و شیوه ای که احساس ها و هیجانات را درک و به دیگران انتقال می دهیم بخش مهمی از مهارت کنترل و تنظیم هیجانی محسوب می شود.
برخی از هیجان ها نیاز به هیچ گونه تعدیل و تنظیمی ندارد.
اگر هیجان برای محیط مناسب باشد و کمک کند که شما احساس بهتری تجربه کنید هیچ نگرانی برای تغییر شیوه ای که با مسائل برخورد می کنید وجود ندارد.
خندیدن زمانی که همه به مساله ای می خندند نمونه ای از بروز هیجانات بدون تعدیل و تغییر است و در عین حال عکس العملی مناسب است که سبب بهتر شدن حال شما نیز می شود.
در حالیکه بیان خشم و عصبانیت و انتقام جویی در هنگام رانندگی ممکن است به طور لحظه‌ای حال شما را بهتر کند البته که تخلیه هیجانی صورت گرفته است اما این امر کاملا یک عمل ناشایست و به ویژه ناسازگار با محیط برشمرده می‌شود.
ما می توانیم احساس فرسایش و درماندگی خود را از راه های صحیح رها کردن خشم و عصبانیت بروز دهیم ویا ازشیوه های آرامش ورزی یا ریلکسیشن استفاده کنیم.
از سخن گفتن تا عملی کردن یک حرف فاصله زیادی است.
آرام سازی و استفاده از تکنیک های ریلکسیشن به حرف آسان است ولی در عمل وقتی از عصبانیت صورت شما گر گرفته است دلتان می خواهد پرواز کنید و با اتومبیل خود جلوی فردی بپیچید که در ترافیک راه را بر شما بسته بود؛ یا زمانی که ایمیل توهین آمیزی شامل کلمات آمرانه از رئیس خود دریافت می کنید و می خواهید با همان لحن به او نشان دهید که شایسته چنین کلماتی خود اوست… ممکن است هیجانات شما به قیمت از دست دادن مهمترین روابط شما، کار ویا حتی سلامتی شما شود.
می توان مهمترین قسمت تعدیل و تنظیم هیجانی را، حتی پیش از قرار گرفتن در موقعیت های تحریک کننده احساسی عملی کرد.
با پیش دستی و آماده کردن خود متوجه می شوید که می توان با شناسایی هیجانات مشکل آفرین از ورود آنها به جریان زندگی خود ممانعت کنید.
مهارت تنظیم هیجانی خود را با شیوه های زیر تقویت کنید:
– انتخاب موقعیت
از شرایطی که منجر به کلید خوردن هیجان های ناخواسته در شما می شود دوری کنید.
مثلا اگر می دانید در زمان هایی که عجله دارید زودتر عصبانی می شوید … از به تعویق انداختن کارهایتان به لحظات آخر اجتناب کنید تا از عصبانیت ناخواسته جلوگیری کنید.
اگر دوست ندارید با همکاری مواجه شوید و این باعث می شود که روزتان خراب شود یا احساس ناراحتی کنید راهی پیدا کنید که با آن فرد برخورد نکنید.
– تغییر شرایط
شاید هیجانی که به طور مدوام در تلاش برای کاهش آن هستیدبسیار نا امید کننده به نظر بیاید.
مثلا تلاش می کنید بهترین و کاملترین غذا را برای فامیل یا دوستانتان تهیه کنید و ناتوانایی در این امر سبب ناامیدی شما می شود.
از این پس غذا را طوری برگزینید که توانایی طبخ آن را در زمان و موقعیت پیش آمده داشته باشید.
– جابجا کردن دایره توجه
فرض کنیم شما مدام خود را کمتر از اطرافیان خود می بیند و احساس خود کم بینی احساس آزار دهنده ای است که تلاش دارید آن را تعدیل کنید.
برای مثال در باشگاه همیشه به وزنه های سنگینی که افراد می زنند چشم دوخته اید و غبطه می خورید که از چنین توانایی برخوردار نیستید. نگاه و تمرکز خود را به اطرافیانی برگردانید که همچون شما وزنه های سبک تری بلند می کنند و همردیف شما هستند.
– تغییر در شیوه تفکر
در لایه های عمیق و زیرین هیجان و احساسات شما باورها و تفکرات قرار گرفته اند. شما احساس ناراحتی می کنید وقتی باور دارید که چیزی را از دست داده اید عصبانی می شوید وقتی رسیدن به یک هدف مهم غیر ممکن است و خوشحال هستید وقتی باور دارید که اتفاق خوبی در راه هست.
با تغییر در تفکرات خود ممکن است نتوانید موقعیت را تغییر دهید ولی امکان تغییر باورهایتان فراهم می شود. تغییر در نگرش سبب تغییر در انتظارات و در نهایت هیجانات و احساسات شما می شود.
– تغییر در پاسخ
اگر تمام گزینه های پیشگیری همچون موارد بالا در یک موقعیت قابل اجرا و بکار گیری نبودند در شیوه پاسخ گویی به هیجانات خود تغییر ایجاد کنید. اگر عصبانی شدید و تپش قلب دارید بهتر است نفس عمیق بکشید.
محل خود را عوض کنید و به جایی بروید که بتوانید اکسیژن کافی دریافت کنید. برای پاسخگویی به هیجانی همچون خشم و کنترل عصبانیت باید از مهارت حل مساله و ابراز وجود نیز کمک گرفت.
اگر دوست شما اتومبیل شما را به امانت گرفته است و کاملا کثیف و بدون بنزین به شما بر می گرداند.
خشم خود را سرکوب نکنید و یا به زبان دیگر راه حل این مساله بازداری هیجانی نخواهد بود.
بهتر است موقعیت پیش آمده را شرح دهیدو احساس ناراحتی خود را به فرد مورد نظر بروز دهید. (مهارت ابراز وجود )
سخن آخر
اولین گام در کسب مهارت مقابله با هیجانات ناخواسته و ناخوشایند آگاهی و شناخت این احساس ها و هیجان ها است. آگاهی کلید یادگیری مهارت های زندگی است.
