خامنهای مدعیست سقوط اسد توسط آمریکا و اسرائیل طراحی شده بود
علی خامنهای گفت آمریکا و اسرائیل برنامهریز برای فروپاشی رژیم سوریه بودند
رهبر جمهوری اسلامی مدعی است سقوط اسد توسط آمریکا و اسرائیل طراحی شده بود
رهبر جمهوری اسلامی مدعی شده که آمریکا و اسرائیل به عنوان مرکز فرماندهی عمل نمودند و سقوط بشار اسد، رئیس جمهور سابق سوریه و بیرون راندن جمهوری اسلامی از این کشور را مهندسی کردند.
خامنهای همچنین مدعی شد که اطلاعات جمهوری اسلامی به مدت سه ماه هشدارهایی را به دولت اسد درباره حمله احتمالی ارسال و پیشبینی کرده بود که جوانان سوری در نهایت کشور را بازپس بگیرند، اظهاراتی که بعید به نظر میرسد ایجاد روابط قوی برای تهران با رهبران جدید در دمشق را آسانتر کند.
رهبر دیکتاتور ایران در اولین اظهاراتش پس از فروپاشی یکی از ستونهای کلیدی محور مقاومت جمهوری اسلامی، در جمعی از مزدوران حکومت در تهران گفت، شکی نیست که آنچه در سوریه اتفاق افتاد محصول یک طرح مشترک آمریکایی و اسرائیلی است. بله، یک دولت همسایه در سوریه نقش آشکاری در این زمینه ایفا می کند و هنوز هم دارد. همه این را می بینند اما توطئه، مغز متفکر و مرکز فرماندهی اصلی در آمریکا و رژیم صهیونیستی است. ما شواهدی داریم. این شواهد جایی برای شک باقی نمی گذارد.
به نظر میرسد اشاره خامنهای به یکی از دولتهای همسایه، احتمالاً ترکیه، باشد. ترکیه نقشی کلیدی در حمایت از نیروهای مخالف ایفا کرد که از ادلب با یک عملیات نظامی کاملاً برنامهریزیشده اقدام کردند؛ عملیاتی که موفقیتش از حد انتظار فراتر بود.
خامنهای تأکید کرد: “همه بدانند این وضعیت به حال خود باقی نخواهد ماند. اینکه برخی از مردم دمشق، در حالی که رژیم صهیونیستی مشغول بمباران سوریه است و تانکها و توپها وارد خاک آن شدهاند، جشن بگیرند، برقصد و به خانههای دیگران تجاوز کنند، غیرقابل قبول است. جوانان سوری بدون شک محکم خواهند ایستاد و بر این وضعیت غلبه خواهند کرد.”
او همچنین از رسانهها خواست تا رویکردی کمتر منفی نسبت به جمهوری اسلامی داشته باشند. این درخواست بازتابدهنده واقعیتی است که اخیراً در ایران بحث و بررسیهای صریح و انتقادی در خصوص استراتژی این کشور در سوریه و پیامدهای آن برای آینده امنیتی جمهوری اسلامی شکل گرفته است. از جمله این مسائل، گزینههایی مانند پیگیری آشتی با غرب یا حرکت به سمت ساخت سلاح هستهای مورد بحث قرار گرفتهاند. در همین راستا، دو جلسه غیرعلنی مجلس با حضور وزیر امور خارجه و نمایندگان نظامی برای بررسی بحران برگزار شده است.
رژیم ایران در حال حاضر دسترسی ویژه خود به دولت جدید دمشق، که تا حداقل ماه مارس تحت سلطه هیئت تحریر الشام (HTS) خواهد بود، از دست داده است. همچنین، در میان گروه کشورهای عربی که سهشنبه در پایتخت حضور داشتند، ایران غایب بود. از سوی دیگر، قطر که پیشتر از به رسمیت شناختن اسد خودداری کرده بود، به زودی سفارت خود را بازگشایی میکند و احتمالاً نقش مهمی در تشویق HTS به اتخاذ سیاستهای فراگیر ایفا خواهد کرد.
در همین حال، حماس، رهبران مقاومت فلسطین در غزه، نیز سقوط اسد، متحد رژیم ایران، را استقبال کردهاند. این امر ضربهای دیگر به جایگاه ایران به عنوان مدافع آرمان فلسطین محسوب میشود.
یکی از نخستین دغدغههای شیعیان ایران، حفاظت از اماکن مقدس شیعیان، از جمله مقبره حضرت زینب در نزدیکی دمشق بود.
در رسانههای اجتماعی ایران و مطبوعات اصلاحطلب، بحثهای گستردهای درباره میزان سرمایهگذاری ایران در حمایت از سوریه و ارزش واقعی این اقدام شکل گرفته است. موضوع اصلی این است که آیا تهران میتواند دولت سوریه را متقاعد کند تا بدهی مالی خود را که به طور تخمینی بین ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلار برآورد شده، بازپرداخت کند. سرمایهگذاری در صنایع خودروسازی نیز در خطر قرار گرفته است. تاکنون ۱۰ هزار ایرانی از سوریه به کشور بازگردانده شدهاند.
تصاویر زندانهای سوریه، از جمله صدنایا، به طور گسترده در شبکه اجتماعی ایرانی ایکس منتشر شده است.
فیضالله عرب سرخی، فعال اصلاحطلب، نوشت: اگر بشار اسد باور داشت که اداره کشور بدون حمایت مردم امکانپذیر نیست، شاید سرنوشت متفاوتی در انتظار او بود.
جواد ظریف، معاون رئیسجمهور در امور راهبردی، اذعان کرد که در سوریه اشتباهاتی رخ داده است، اما تأکید کرد که زمان آن رسیده سیاست خارجی جمهوری اسلامی از نگرش تهدیدمحور به رویکرد فرصتمحور تغییر یابد.
او اظهار داشت که سقوط اسد ناشی از اعتماد بیش از حد به پیروزیهای نظامی و عدم توانایی در تبدیل این پیروزیها به توافقی سیاسی برد-برد و ایجاد دولتی فراگیر بود. با این حال، سرعت فروپاشی دولت برای هیچکس غیرمنتظره نبود.
ظریف افزود: پیروزیهای نظامی موقتی هستند و تاریخ نشان داده است که اگر به یک توافق سیاسی برد-برد ختم نشوند، میتوانند آغاز شکست باشند. او تاکید کرد که محور مقاومت تضعیف نخواهد شد، اما بسیاری از تحلیلگران معتقدند که خطوط تأمین مهمات حزبالله لبنان تحت تأثیر قرار گرفته است.
ظریف و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، تلاش دارند با تقویت روابط دیپلماتیک با کشورهایی مانند عربستان سعودی، به انزوای منطقهای ایران پایان دهند. آنها همچنین در حال کار برای بازگشایی مذاکرات با غرب درباره برنامه هستهای ایران هستند.
تحلیلهای مداوم رژیم ایران از سرعت غیرمنتظره فروپاشی دولت سوریه نشان میدهد که عواملی مانند تأثیر تحریمهای اقتصادی، بهویژه پس از اجرای قانون سزار ایالات متحده در ژوئن ۲۰۲۰، و پایین بودن حقوق سربازان (۱۶ تا ۱۷ دلار در ماه که فقط برای سه روز کافی بود)، نقش مهمی ایفا کرده است. عراقچی اظهار داشت که ارتش سوریه از لحاظ روانی برای ادامه جنگ آماده نبود.
عباس عبدی، یکی از تحلیلگران سیاسی ایران، در یادداشتی صریح و انتقادی اظهار داشت که تمامی سرمایهگذاریهای سیاسی، اقتصادی و نظامی ایران در سوریه، تنها در عرض یک هفته، نابود شده است. او افرادی را مورد سرزنش قرار داد که از پذیرش انتقادات نسبت به این استراتژی خودداری کردند و تأکید کرد که شبکههای تلویزیونی رسمی دولتی، از اختصاص زمان پخش به افرادی که درباره شکست این استراتژی هشدار میدادند، امتناع ورزیدهاند.
عبدی نوشت: ظاهراً تمام طرفهای ذینفع از آنچه در سوریه در حال وقوع بود، آگاه بودند، به جز جمهوری اسلامی ایران. حتی یک نفر از این خواب خوشایند اما در واقع آشفته بیدار نشد تا اعلام خطر کند.
وی افزود: بشار اسد پایان یافته است، اما این باید آغازی برای بازنگری در سیاستهای جمهوری اسلامی باشد. پیش از هر چیز، باید صریح و شفاف پاسخ داده شود که اشتباه کجا رخ داد و چه مقدار هزینه صرف شد؟ آیا امکان تشکیل یک گروه کارشناسی مستقل و معتبر برای پاسخ به این سوالات وجود دارد؟ اگر نه، بدانید که همچنان در جهل مرکب و اشتباه هستیم.
عبدی اشاره کرد که یکی از عوامل سقوط اسد، کاهش توانایی تهران در حمایت از او بود، زیرا درآمدهای نفتی، قدرت نظامی ایران و نفوذ حزبالله در لبنان به شدت کاهش یافته بود.
رهبر جمهوری اسلامی نیز با آگاهی از این انتقادات، تأکید کرد که نیروهای ایرانی فقط به منظور ارائه مشاوره به دولت سوریه برای شکست داعش در این کشور حضور داشتند. او همچنین یادآور شد که سوریه یکی از معدود کشورهایی بود که در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، از جمهوری اسلامی حمایت کرده بود.
