مشخص نیست که آیا رژیم ایران شروع به تغذیه اورانیوم در سانتریفیوژها کرده یا خیر!

دیده‌بان سازمان ملل می‌گوید جمهوری اسلامی غنی‌سازی اورانیوم را با هزاران سانتریفیوژ پیشرفته آغاز می‌کند

دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل روز جمعه اعلام کرد که جمهوری اسلامی غنی‌سازی اورانیوم را با هزاران سانتریفیوژ پیشرفته در دو تأسیسات هسته‌ای اصلی خود در فردو و نطنز آغاز خواهد کرد و این امر باعث افزایش تنش‌ها بر سر برنامه تهران به دلیل غنی‌سازی در سطوح نزدیک به درجه تسلیحات می‌شود.

در اطلاعیه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تنها به غنی‌سازی اورانیوم توسط رژیم ایران با سانتریفیوژهای جدید با خلوص ۵ درصد اشاره شده که بسیار کمتر از ۶۰ درصدی است که در حال حاضر انجام می‌دهد احتمالاً نشان می‌دهد که هنوز می‌خواهد با غرب و دولت آینده دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب مذاکره کند.

با این حال، هنوز مشخص نیست که ترامپ پس از روی کار آمدن خود با تهران چگونه برخورد خواهد کرد، به خصوص که این رژیم همچنان به تهدید به حمله به اسرائیل در بحبوحه جنگش علیه حماس در نوار غزه و درست پس از آغاز آتش‌بس در لبنان ادامه می‌دهد. ترامپ در سال ۲۰۱۸ آمریکا را از توافق هسته‌ای رژیم ایران با قدرت‌های جهانی خارج کرد و مجموعه‌ای از حملات و حوادث را در سراسر خاورمیانه به راه انداخت.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای برنامه‌هایی را که تهران به آن اطلاع داده است، شامل تغذیه اورانیوم در حدود ۴۵ آبشار از سانتریفیوژهای پیشرفته IR-2M، IR-4 و IR-6 خود را تشریح کرد.

آبشارها گروهی از سانتریفیوژها هستند که گاز اورانیوم را با هم می چرخانند تا اورانیوم را سریعتر غنی کنند. هر یک از این کلاس‌های پیشرفته سانتریفیوژها، اورانیوم را سریع‌تر از سانتریفیوژهای پایه IR-1 غنی‌سازی می‌کنند که هدف برنامه اتمی این رژیم بوده‌اند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره تعداد ماشین‌های موجود در هر آبشار توضیحی نداد، اما رژیم ایران در گذشته حدود ۱۶۰ سانتریفیوژ را در یک آبشار قرار داده است.

مشخص نیست که آیا رژیم ایران شروع به تغذیه اورانیوم در سانتریفیوژها کرده است یا خیر. تهران تاکنون در مورد برنامه های خود مبهم بوده است. اما شروع غنی‌سازی با ۵ درصد به تهران هم اهرمی در مذاکرات با غرب می‌دهد و هم راه دیگری برای کاهش فشار در صورتی که از آنچه می‌شنوند خوششان نیاید. سطوح غنی سازی در درجه تسلیحات حدود ۹۰ درصد است.

از زمان فروپاشی توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ رژیم ایران با قدرت‌های جهانی پس از خروج یکجانبه ایالات متحده از این توافق در سال ۲۰۱۸، این کشور غنی‌سازی هسته‌ای را درست زیر سطح درجه تسلیحات دنبال کرده است. سازمان های اطلاعاتی ایالات متحده و سایرین ارزیابی می کنند که تهران هنوز برنامه تسلیحاتی خود را آغاز نکرده است.

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای گفت به شدت از اعلام جمهوری اسلامی مبنی بر انتخاب مسیر ادامه گسترش درگیری در مقابل همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نگران است.

وی افزود ادامه تولید و انباشت اورانیوم غنی شده تا ۶۰ درصد رژیم ایران هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد.

رژیم ایران به عنوان یکی از امضاکنندگان معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، متعهد شده است که به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه بازدید از سایت‌های اتمی خود را برای اطمینان از صلح‌آمیز بودن برنامه‌اش بدهد. تهران همچنین با نظارت بیشتر آژانس به عنوان بخشی از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ موافقت کرده بود که در ازای محدود کردن شدید برنامه‌اش، تحریم‌ها لغو شدند.

با این حال، رژیم ایران برای سال‌ها دسترسی بازرسان به سایت‌ها را محدود کرده و در عین حال به سؤالات مربوط به سایر سایت‌هایی که در گذشته پس از فروپاشی توافق در آن‌ها مواد هسته‌ای پیدا شده است، پاسخ کامل نمی‌دهد.

مقامات جمهوری اسلامی در ماه‌های اخیر، از جمله علی خامنه‌ای و مسعود پزشکیان، تمایل خود را برای مذاکره با غرب اعلام کرده بودند. اما تهران نیز در بحبوحه جنگ دو حمله به اسرائیل انجام داده است.

کاظم غریب آبادی، دیپلمات جمهوری اسلامی در پستی در پایگاه اجتماعی ایکس گفت که با انریکه مورا، دیپلمات اتحادیه اروپا دیدار کرده و از اروپا به عنوان خود محور و رفتار غیرمسئولانه انتقاد کرده است.

غریب آبادی نوشت در رابطه با موضوع هسته ای جمهوری اسلامی، اروپا به دلیل عدم اعتماد به نفس و مسئولیت پذیری نتوانسته بازیگر جدی باشد.

مورا به نوبه خود گفت که با غریب آبادی و یکی دیگر از دیپلمات های جمهوری اسلامی گفتگوی صریح داشته است. او در X نوشت این گفتگوها شامل حمایت نظامی رژیم ایران از روسیه است که باید متوقف شود، موضوع هسته‌ای که نیاز به راه‌حل دیپلماتیک دارد، تنش‌های منطقه‌ای برای جلوگیری از گسترش بیشتر از همه طرف‌ها مهم است و حقوق بشر.