ایران از اسناد محرمانه آژانس بین المللی اتمی برای جعل مستندات و سرپوش گذاری بر فعالیت های هسته ای مشکوک خود استفاده کرده بود

ایران از اسناد محرمانه آژانس بین المللی اتمی برای فرار از تحقیق و بازرسی هسته ای استفاده کرده است

طبق گفته مقامات اطلاعاتی خاورمیانه و اسناد بررسی شده توسط وال استریت ژورنال ایران تقریباً دو دهه پیش به گزارش‌های محرمانه آژانس اتمی سازمان ملل دسترسی پیدا کرد و این اسناد را در اختیار مقامات ارشدی قرار داد که کار آنها تهیه داستان‌های جعلی برای سرپوش گذاری و جعل سوابق برای مخفی کردن فعالیت های مشکوک گذشته در زمینه تسلیحات هسته‌ای بود.

اسناد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مستندات فارسی همراه با این اسناد برخی از تاکتیک‌هایی را که تهران در مقابل آژانس انرژی اتمی به کار گرفته است نشان می دهد؛ آژانس بین المللی انرژی اتمی وظیفه نظارت بر پایبندی به معاهدات منع گسترش تسلیحات هسته‌ای و توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را برعهده دارد. ایالات متحده و آژانس سال‌ها گفته‌اند که ایران با موش و گربه‌ بازی از پاسخ به سؤالات مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای گذشته خود کوتاهی کرده است و این وضعیت تا امروز ادامه دارد و اکنون احیای توافق هسته‌ای که اکثر تحریم‌های بین‌المللی را در ازای محدودیت فعالیت های هسته ای ایران لغو کرده بود را پیچیده‌تر می‌کند.

دیوید آلبرایت (David Albright) رئیس مؤسسه علوم و امنیت بین‌الملل و بازرس سابق تسلیحات سازمان ملل گفت که دستیابی ایران به اسناد حساس آژانس حاکی از «نقض جدی امنیت داخلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» است. مستندات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که ایران به آنها دسترسی پیدا کرد، بخشی از بیش از ۱۰۰،۰۰۰ سند و پرونده‌ای است که سازمان اطلاعات اسرائیل در ژانویه ۲۰۱۸ از بایگانی تهران به چنگ آورد. برخی از اسناد شامل یادداشت های دست نویس به زبان فارسی در مورد اسناد آژانس بین المللی انرژی اتمی و ضمیمه های همراه با تفسیر ایرانی است. در بسیاری از اسناد بررسی شده توسط وال استریت ژورنال مقامات ایرانی «روش های اطلاعاتی» را عامل دستیابی به گزارش های آژانس دانسته اند.

افراد آگاه به موضوع گفتند که اسرائیل آرشیو اسناد هسته ای را به جامعه اطلاعاتی ایالات متحده داده و برای کارشناسان مستقل از جمله مرکز بلفر (Belfer Center) در دانشگاه هاروارد نیز دسترسی به بخش هایی از اسناد را فراهم کرده است. مرکز بلفر در اپریل ۲۰۱۹ به این نتیجه رسید که آرشیو نشان می‌دهد که فعالیت هسته‌ای ایران بیش از آنچه قبلاً تصور می‌شد پیشرفت کرده است. وال استریت ژورنال اسنادی را از آرشیو [به سرقت رفته] بررسی کرد که قبلاً به صورت عمومی فاش نشده بود.

در یکی از یادداشت‌های دست‌نویس فارسی که به مستندات شرکت‌های ایرانی پیوست شده بود، یکی از مقامات ارشد ایرانی به نام محسن فخری زاده [که توسط بسیاری به عنوان پدر برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران شناخته می‌شد] تحت فشار قرار گرفته بود که «سناریویی» تهیه کند تا به آژانس توضیح دهد چرا سوابق ثبت یک شرکت غیرنظامی که ایران ادعا می کرد در معدن اورانیوم ایران کار می کند تغییر داده شده است.

مجموعه ای از اسناد ایرانی نشان می داد که شرکت کیمیا معدن طبق سوابق سازمان ثبت شرکت های ایرانی از دسامبر ۲۰۰۱ منحل شده است. در یکی از اسناد به دست آمده [توسط اسرائیل] به مقامات ایرانی دستور داده شده است تا تاریخ انحلال کیمیا معدن در سوابق شرکتی را به می ۲۰۰۳ تغییر دهند. طبق گفته مقامات اطلاعاتی خاورمیانه این تغییر به ایران اجازه می داد تا به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بگوید که کار روی معدن اورانیوم قبل از می ۲۰۰۳ توسط کیمیا معدن برای سازمان انرژی اتمی ایران انجام شده است که این سندسازی به نوبه خود از ادعای ایران مبنی بر غیرنظامی بودن این معدن و جدا بودن فعالیت آن از هرگونه فعالیت های هسته‌ای نظامی حمایت می‌کرد.

این مقام ارشد ایرانی به فارسی نوشته است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حتما درباره صحت سوابق شرکت‌های ایرانی سئوال خواهد کرد و به آقای فخری زاده گفته بود «باید عجله کنیم.»

در مورد جداگانه دیگری، سازمان اطلاعاتی ایران در ۱۹ مه ۲۰۰۴ (۳۰ اردیبهشت ۱۳۸۳) گزارش داخلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در اختیار مقامات ارشد قرار داد تا آنها را برای بازرسی [که قرار بود سه روز بعد انجام شود] از یک سایت تولید آب سنگین در جنوب غرب تهران در نزدیکی شهر اراک آماده کند. تهران به آژانس گفته بود که قصد دارد یک رآکتور آب سنگین برای استفاده پزشکی و تحقیقاتی در آنجا بسازد. چنین راکتورهایی از آب سنگین به عنوان خنک کننده استفاده می کنند و پلوتونیوم را به عنوان یک محصول فرعی تولید می کنند که می تواند در سلاح های هسته ای استفاده شود.

اسناد آژانس که به دست ایران رسیده بود شامل جزئیات اطلاعات ماهواره ای و شواهد منبع باز از فعالیت ایران در زمینه آب سنگین و فهرستی از ۱۸ سوالی بود که آژانس آماده کرده بود تا از ایران درباره فعالیت هایش بپرسد.

ایران همچنین به یک سند محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دست یافته بود که بر اساس اطلاعات محرمانه غربی تهیه شده بود و شامل سؤالاتی بود که آژانس می‌خواست درباره پروژه موسوم به نمک سبز ایران بپرسد.

نمک سبز روشی در مقیاس کوچک برای تولید تترا فلوراید است؛ تولید این ماده یک مرحله‌ میانی در فرآیند تولید مواد ورودی فرایند غنی‌سازی اورانیوم است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سال‌ها نگران بود که ایران روی این پروژه کار کرده است تا در کنار هرگونه تأسیسات اورانیوم غنی‌شده که علناً اعلام شده‌اند از این فرصت برخوردار باشد که در یک سایت مخفی سوخت هسته‌ای تولید کند.

در حالی که ایالات متحده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادعا می‌کنند که ایران در مورد فعالیت‌های هسته‌ای خود طفره می‌رود، آژانس در طول زمان مولفه های بسیاری از فعالیت‌های ایران را کنار هم چیده است. آژانس بین المللی اتمی در سال ۲۰۱۱ اطلاعات دقیقی را درباره فعالیت‌های مشکوک گذشته ایران در زمینه تسلیحات هسته‌ای منتشر کرد، از جمله بسیاری از مولفه هایی که در اسناد به دست آمده توسط تهران نیز به آنها اشاره شده بود.

ایران از اسناد محرمانه آژانس بین المللی اتمی برای فرار از تحقیق و بازرسی هسته ای استفاده کرده    فعالیتهای هسته ای ایران  فعالیتهای هسته ای ایران  فعالیتهای هسته ای ایران