جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در سخنانی از باغ گل رز کاخ سفید اعلام کرد که این توافق، که ساعت ۴ بامداد چهارشنبه به وقت محلی اجرایی شد، با هدف توقف دائمی خصومت‌ها طراحی شده است. تا بعدازظهر چهارشنبه، آتش‌بس به طور کلی برقرار بود.

بر اساس بیانیه مشترک جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، آتش‌بس شرایط لازم را برای بازگرداندن آرامش پایدار فراهم می‌کند و به ساکنان هر دو کشور امکان می‌دهد با اطمینان به خانه‌های خود در دو سوی خط آبی مرزی میان لبنان و اسرائیل بازگردند.

ایالات متحده و فرانسه با هر دو طرف همکاری خواهند کرد تا اطمینان یابند این توافق به‌طور کامل اجرا می‌شود.

پس از تصویب این توافق در کابینه امنیتی اسرائیل در روز سه‌شنبه، اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهور اسرائیل، اظهار داشت که آتش‌بس در لبنان باید امنیت ساکنان شمال اسرائیل را تضمین کند.

او در پلتفرم ایکس (توییتر سابق) نوشت: «این توافق باید یک آزمون کلیدی را پشت سر بگذارد: تضمین امنیت کامل برای همه ساکنان شمال اسرائیل.» او افزود که اگرچه آتش‌بس ضروری و مهم است، اسرائیل به هر قیمتی از شهروندان خود محافظت خواهد کرد.

نجیب میقاتی، نخست‌وزیر لبنان، از توافق آتش‌بس استقبال کرد و در تماس روز سه‌شنبه با جو بایدن از تلاش‌های آمریکا و فرانسه تشکر کرد.

طبق گزارش منابع متعدد لبنانی، حزب‌الله نیز با مفاد این توافق موافقت کرده است.

جزئیات توافق

این توافق بر توقف ۶۰ روزه خصومت‌ها تأکید دارد که مذاکره‌کنندگان آن را پایه‌ای برای آتش‌بس پایدار توصیف کرده‌اند. در این مدت، انتظار می‌رود نیروهای حزب‌الله حدود ۴۰ کیلومتر از مرز اسرائیل و لبنان عقب‌نشینی کنند و در همین حال نیروهای زمینی اسرائیل نیز از خاک لبنان خارج شوند.

قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، که به جنگ همه‌جانبه سال ۲۰۰۶ میان لبنان و اسرائیل پایان داد، مبنای این توافق بوده و مذاکرات عمدتاً بر اجرای مفاد این قطعنامه متمرکز بوده است.

بر اساس این توافق، لبنان موظف است نظارت دقیق‌تری بر تحرکات حزب‌الله در جنوب رودخانه لیتانی اعمال کند تا از تجمع دوباره شبه‌نظامیان در این منطقه جلوگیری شود. همچنین نیروهای حافظ صلح سازمان ملل، ارتش لبنان و یک کمیته چندملیتی مسئولیت نظارت بر فعالیت‌های این گروه تحت حمایت جمهوری اسلامی را بر عهده خواهند داشت.

اسرائیل نیز تعهد کرده است که در صورت نقض این توافق، عملیات نظامی خود را از سر خواهد گرفت.

آیا آتش‌بس برقرار خواهد ماند؟

این آتش‌بس فرصتی ضروری برای غیرنظامیان هر دو طرف فراهم می‌کند: از یک سو، لبنانی‌هایی که صدها نفر از آنان در حملات هوایی اسرائیل جان باخته‌اند، و از سوی دیگر، میلیون‌ها اسرائیلی که به دلیل رگبار موشک‌های روزانه حزب‌الله مجبور به پناه گرفتن شده‌اند.

تا بعدازظهر چهارشنبه، هزاران لبنانی با وجود هشدارهای دولت‌های لبنان و اسرائیل درباره خطرات بازگشت زودهنگام، به خانه‌های خود در جنوب کشور بازگشته‌اند. ارتش لبنان، که برای حفظ صلح در این منطقه مستقر شده است، به ساکنان هشدار داده که نسبت به وجود احتمالی مهمات عمل‌نکرده از درگیری‌های اخیر هوشیار باشند.

اما همچنان پرسش‌هایی درباره مدت زمان دوام آتش‌بس وجود دارد. اسرائیل تأکید کرده است که در واکنش به هرگونه نقض توافق، دست به اقدام نظامی خواهد زد. این موضوع می‌تواند بار دیگر شعله درگیری را برافروزد و تلاش‌های دیپلماتیکی را که با حمایت ایالات متحده انجام شده، به خطر اندازد.

در همین حال، حزب‌الله پذیرفته است که نیروهای خود را از شمال رودخانه لیتانی، که در دورترین نقطه حدود ۴۰ کیلومتری مرز اسرائیل و لبنان قرار دارد، خارج کند. این امتیاز قبلاً در سال ۲۰۰۶ نیز ارائه شده بود، اما بعدها نقض شد؛ به‌طوری‌که حزب‌الله زیرساخت‌های زیرزمینی گسترده‌ای در این منطقه ایجاد کرد، جایی که اعضای آن بخشی از بافت اجتماعی منطقه محسوب می‌شوند. از سوی دیگر، اسرائیل نیز با انجام پروازهای تقریباً روزانه بر فراز لبنان، مفاد توافق ۲۰۰۶ را نقض کرده است.

این نقض‌ها به حزب‌الله امکان داد تا به شکل قابل‌توجهی نیروهای خود را تقویت کند، درحالی‌که اسرائیل نیز اطلاعاتی درباره این گروه شبه‌نظامی جمع‌آوری کرد که در جنگ ۲۰۲۴ تأثیرگذار بود و معادلات را تغییر داد.

با این حال، آتش‌بس سال ۲۰۰۶ نزدیک به دو دهه ادامه یافت که طولانی‌ترین دوره آرامش در این خط گسل سیاسی از دهه ۱۹۶۰ به شمار می‌رود.