به دلیل تشدید تنشها از سوی رژیم ایران، ارتش اسرائیل در بالاترین سطح آمادهباش است
جمهوری اسلامی در مواجهه با فشارهای فزاینده نظامی، اقتصادی و سیاسی ممکن است دنبال حمله به اسرائیل باشد
ارتش اسرائیل در بالاترین سطح آمادهباش است، زیرا تنشها با سخنان تحریکآمیز رژیم ایران تشدید شده است
رئیس ستاد کل نیروهای دفاعی اسرائیل، ژنرال هرتسی هالوی، نیروهای نظامی این کشور را در بالاترین سطح آمادهباش قرار داده و هشدار داده که جمهوری اسلامی ممکن است در روزهای آینده اقدامات افراطی علیه اسرائیل انجام دهد. بر اساس گزارش خبرگزاری والا، این احتیاط شدید ناشی از گسترش درگیریها در ایران در حوزههای اقتصادی، سیاسی و نظامی این کشور است.
منابع دفاعی ناشناس که در این گزارش به آنها اشاره شده است، نشان میدهند که این عوامل، همراه با عدم اطمینان در مورد بازگشت رئیسجمهور منتخب دونالد ترامپ به کاخ سفید در اواخر این ماه، ممکن است تهران را به سمت اقدامات تهاجمی سوق دهد. با توجه به ماهیت پیچیده و غیرقابل پیشبینی وضعیت کنونی ایران، رهبری نظامی اسرائیل در حال آمادهسازی برای طیفی از سناریوهای احتمالی است، اگرچه جزئیات خاصی فاش نشده است.
این حمله، سومین حمله مستقیم جمهوری اسلامی به اسرائیل از زمان آغاز جنگ خواهد بود که پس از حملات عمده در آوریل ۲۰۲۴ و اکتبر ۲۰۲۴ صورت میگیرد.
مئیر لیتواک، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات ایران در دانشگاه تلآویو، گفت که محتملترین هدف برای یک حمله احتمالی جمهوری اسلامی، زیرساختهای داخلی اسرائیل است، نه سفارتخانههای این کشور در خارج.
لیتواک گفت که میتوانم یک حمله موشکی بزرگ دیگر را تصور کنم. این میتواند یک گزینه باشد. گزینه دیگر ممکن است تلاش برای هدف قرار دادن ایستگاههای حفاری گاز طبیعی اسرائیل یا یک حمله سایبری بزرگ با هدف فلج کردن یک سیستم حیاتی در اسرائیل باشد.
او به شهروندان اسرائیلی توصیه کرد که محتاط باشند اما از وحشت زدگی پرهیز کنند، و اشاره کرد که به احتمال زیاد اطلاعات بیشتری به زودی در دسترس خواهد بود.
بنی سابتی، پژوهشگر برنامه ایران در مؤسسه مطالعات امنیت ملی، گفت که جمهوری اسلامی مدتهاست وعده داده است پس از حملات آوریل و اکتبر سال گذشته، حمله سومی به اسرائیل انجام دهد.
او گفت: «آنها حمله دوم را انجام دادند، اما به نظر میرسد حمله سوم با مشکل مواجه شده و آنها از این موضوع بسیار ناامید هستند. در چند روز گذشته، وعدههای زیادی در رسانههای ایرانی داده شده است مبنی بر این که در مکان و زمان مناسب اقدام خواهند کرد و این اتفاق قطعاً رخ خواهد داد.»
او توضیح داد که نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در حال حاضر یک تمرین بزرگ شامل نیروهای هوایی، دریایی و زمینی را انجام میدهند. سابتی گفت نگرانی وجود دارد که آنها ممکن است از این تمرین به عنوان پوششی برای راهاندازی یک حمله استفاده کنند، مشابه کاری که مصر و سوریه در سال ۱۹۷۳ انجام دادند که با یک مانور شروع شد و به جنگ تبدیل شد.
زمانبندی و انگیزهها
لیتواک گفت که زمانبندی یک حمله احتمالی جمهوری اسلامی ممکن است با تغییر قریبالوقوع در دولت ایالات متحده مرتبط باشد.
او گفت: «احتمالاً آنها میخواهند چیزی را به راه بیندازند، با این فرض که جو بایدن، در روزهای پایانی دوره خود، برای پاسخ قوی تردید خواهد کرد. آنها ممکن است امیدوار باشند که قبل از به قدرت رسیدن ترامپ اقدام کنند، با این تصور که بایدن پاسخ قاطعانهای نخواهد داد و ترامپ بلافاصله پس از به دست گرفتن قدرت تلافی نخواهد کرد.»
او گفت که جمهوری اسلامی ممکن است در تلاش باشد تا ترامپ را وادار کند به وضعیتی که از قبل در حال تشدید است واکنش نشان دهد.
سابتی تأکید کرد که سخنان اخیر جمهوری اسلامی ممکن است با هدف افزایش فشار روانی بر اسرائیل باشد تا وضعیت را واقعیتر از آنچه که هست نشان دهد. او گفت این اظهارات بیشتر برای نمایش قدرت است و به معنای این است که «ما اینجا هستیم، ما وجود داریم، شما ما را شکست ندادهاید». این نوع تفکر ریشه در فرهنگ ایرانی و شیعه دارد.
او سخنان اخیر جمهوری اسلامی را با سخنان حسن نصرالله، رهبر حزبالله، در سال ۲۰۰۶ مقایسه کرد که در آن زمان تأکید داشت گروهش علیرغم تحمل تلفات سنگین، در جنگ با اسرائیل پیروز شده است.
سابتی گفت که اگرچه جمهوری اسلامی ممکن است سخنان بلندی بر زبان بیاورد، اما احتمالاً حساسیت وضعیت کنونی را درک میکند. او افزود اگر آنها همین حالا از ترامپ میترسند، در حالی که هنوز به کاخ سفید نرسیده است، وقتی او واقعا به قدرت برسد چه خواهند کرد؟
او ادامه داد که اسرائیل دفاع خود را تقویت کرده و رژیم ایران فاقد محافظت مناسب است. “من واقعاً نمیتوانم تصور کنم که آنها چنین خطری را بپذیرند.”
استراتژی و محدودیتهای جمهوری اسلامی
لیتواک وضعیت کنونی رژیم ایران را به عنوان یک بحث داخلی پس از شکستهای آنها در سوریه و لبنان توصیف کرد. او گفت: «آیا آنها باید استراتژی نیابتی خود را بازنگری یا بازسازی کنند؟ شاید بیشتر به شبهنظامیان عراقی تکیه کنند و کمتر به حزبالله، یا باید استراتژی نیابتی را به طور کامل کنار بگذارند و به جای آن بر بازدارندگی هستهای تمرکز کنند؟ اکنون صداهایی در ایران وجود دارد که خواستار تعهد کامل به سلاحهای هستهای هستند.»
او گفت که احتمالاً رهبر رژیم، علی خامنهای، هنوز تصمیمی درباره چگونگی ادامه راه نگرفته است. «آنها قطعاً با یک عقبگرد مواجه شدند، اما ممکن است بخواهند نشان دهند که علیرغم این موضوع، همچنان قدرتمند و مصمم هستند.»
سابتی گفت که احتمال مشارکت نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در یک حمله احتمالی کم است. او افزود: «کدام نیروی نیابتی؟ حزبالله مشکلات خودش را دارد؛ بدون پول، بدون فرماندهی. شبهنظامیان عراقی سلاحهای خود را کنار گذاشتهاند، به ویژه با توجه به این که ترامپ در آستانه به قدرت رسیدن است. این فقط حوثیها را باقی میگذارد، اما آنها هم با مسائل خودشان درگیر هستند.»
مسائل داخلی ایران، از جمله کمبود سوخت و قطعی برق، ممکن است تصمیمگیری خامنهای را پیچیده کند. لیتواک گفت که آنها باید تصمیم بگیرند که آیا پیگیری یک اقدام خارجی در حالی که با چنین مشکلاتی در داخل کشور مواجه هستند، کار عاقلانهای است یا نه.
سابتی گفت که رژیم ممکن است توانایی حمله به اسرائیل را نداشته باشد. او گفت: «آنها با بدترین وضعیت اقتصادی خود مواجه هستند. تورم از کنترل خارج شده است، قیمت مواد غذایی اولیه ۷۰٪ یا بیشتر افزایش یافته است، و هر روز کمبود برق به مدت شش یا هفت ساعت وجود دارد. آنها حتی نمیتوانند هوای پاک و آب تمیز فراهم کنند.»
او ادامه داد که آنها هنوز باید با مردم خود روبرو شوند. «چند بار میتوانند به مردم بگویند که به جای نان، ایدئولوژی بخورند؟»
آمادگی اسرائیل
لیتواک گفت که بدون حمایت ایالات متحده، اسرائیل قادر به دفاع کامل در برابر حمله جمهوری اسلامی نیست و تخمین زد که رژیم ایران هنوز بیش از ۱۰۰۰ موشک بالیستیک در اختیار دارد.
او گفت: «در برابر یک حمله موشکی بزرگ، ما حفاظت داریم، اما سیستمهای ضد موشکی کافی برای رهگیری تمام موشکهای جمهوری اسلامی را نداریم. به همین دلیل است که به حمایت آمریکا نیاز داریم. اگر مثلاً ۴۰۰ موشک پرتاب کنند، با مشکل مواجه خواهیم شد. میتوانیم برخی از موشکها را رهگیری کنیم، و برخی دیگر ممکن است در مناطق باز فرود بیایند، اما این همچنان یک مسئله مهم است.»
لیتواک با تأیید این که اسرائیل در حال حاضر از حمایت قابل توجهی از سوی ایالات متحده برخوردار است، نگرانیهایی را درباره کمکهای آینده آمریکا به اسرائیل تحت دولت آینده ترامپ و در دوره انتقالی ابراز کرد. او گفت: «من میترسم که دولت فعلی ما تمام تلاش خود را میکند تا اسرائیل را در آمریکا غیرمحبوب کند. ترس بزرگ من این است که در نهایت ممکن است حمایت آمریکا را از دست بدهیم. آمریکاییها ممکن است از ما خسته شوند.»
از سوی دیگر، سابتی گفت که ارتش اسرائیل احتمالاً به خوبی برای مواجهه با یک حمله دیگر رژیم ایران آماده است. او افزود: «من اطلاعات دقیق نظامی ندارم، اما اسرائیل در یادگیری درسها و بهبود سیستمهای خود بسیار خوب عمل میکند. برخلاف جمهوری اسلامی، که در آن خود را نقد نمیکنند یا استراتژیهای خود را بازنگری نمیکنند، اسرائیل به طور مداوم تواناییهای خود را ارزیابی و ارتقا میدهد.»
او به سیستم دفاعی چندلایه اسرائیل اشاره کرد و به رهگیری اخیر یک موشک حوثی توسط یک سیستم آمریکایی به عنوان نمونهای از همکاری مؤثر اشاره کرد. او گفت: «لایههای دفاعی متعددی وجود دارد، و اسرائیل همچنین اقدامات دیگری میتواند انجام دهد. ما قبلاً شاهد شگفتیهایی بودهایم، بنابراین هیچ چیز را رد نمیکنم.»
ارتش اسرائیل در بالاترین سطح آمادهباش است، زیرا تنشها با سخنان تحریکآمیز رژیم ایران تشدید شده است
