جاستین ترودو: از رهبری حزب لیبرال و نخستوزیری کانادا استعفا میدهم
جاستین ترودو پس از رقابت برای رهبری حزب لیبرال از سمت نخستوزیری کنارهگیری میکند
نخستوزیر جاستین ترودو از سمت رهبری حزب لیبرال کنارهگیری میکند و با آغاز فرآیند جایگزینی او توسط حزب لیبرال کانادا، مجلس را به تعویق میاندازد.
جاستین ترودو در نشستی خبری اعلام کرد از رهبری حزب حاکم لیبرال و نخستوزیری کانادا استعفا میدهد. او تا زمان انتخاب جانشینش به عنوان نخستوزیر در قدرت باقی خواهد ماند. pic.twitter.com/5WLyLiPCtu
— TEHRANTO NEWS (@TehrantoNews) January 7, 2025
در یک اعلامیه تاریخی که در مقابل اقامتگاه رسمی خود در «ریدو کاتیج» انجام شد، ترودو اعلام کرد قصد دارد تا زمانی که یک رهبر جدید انتخاب شود، به عنوان نخستوزیر به کار خود ادامه دهد.
جاستین ترودو با اشاره به ناتوانی در غلبه بر «نبردهای داخلی»، گفت که قصد دارد پس از آن که حزبش «از طریق یک فرآیند رقابتی قوی، سراسری و جامع، رهبر جدید خود را انتخاب کند»، از سمت رهبری حزب لیبرال و نخستوزیری استعفا دهد.
منبعی نزدیک به جاستین ترودو گفت که نخستوزیر طی چند روز گذشته به این تصمیم رسیده است.
او روز دوشنبه گفت: «شب گذشته هنگام شام، تصمیمی که امروز با شما در میان میگذارم را به فرزندانم گفتم. این کشور در انتخابات بعدی شایسته انتخاب واقعی است و برای من روشن شده است که اگر مجبور باشم نبردهای داخلی را مدیریت کنم، نمیتوانم بهترین گزینه در آن انتخابات باشم.»
جاستین ترودو همچنین صبح امروز با فرماندار کل، مری سایمون، ملاقات کرد و درخواست تعلیق پارلمان را ارائه داد که مورد موافقت قرار گرفت. این تعلیق پارلمان تا تاریخ ۲۴ مارس ادامه خواهد داشت و به طولانیترین دوره یک پارلمان اقلیت در تاریخ کانادا پایان میدهد.
او گفت: «همانطور که همه میدانید، من یک مبارز هستم. هر استخوان بدنم همیشه به من میگوید که بجنگم… من به این کشور عمیقاً اهمیت میدهم.» او ادامه داد که امیدوار است با کنار رفتن از معادلات سیاسی، بتواند میزان قطبیسازی در گفتوگوهای سیاسی فدرال کنونی را کاهش دهد.
او افزود: «واقعاً احساس میکنم که کنار گذاشتن بحث و جدلها پیرامون ادامه رهبری من فرصتی است تا دمای تنش را پایین بیاوریم و دولتی داشته باشیم که بر مسائل پیچیدهای که در ماههای آینده مطرح خواهد شد تمرکز کند.»
ترودو همچنین گفت: «در همین حال، حزب میتواند یک فرآیند ملی جامع داشته باشد که افراد از سراسر کشور را جذب کند و بهترین فرد را برای حمل پرچم پیشرو لیبرالها در انتخابات آینده تعیین کند.»
جاستین ترودو برای اولین بار پس از اینکه دولت اقلیت لیبرال او در میانه بحران ناشی از استعفای ناگهانی معاونش، کریستیا فریلند، در اواسط دسامبر دچار تلاطم شد، به طور عمومی صحبت کرد و فقط به چند سؤال از خبرنگاران پاسخ داد.
او در جایی که پیشتر برای کنفرانسهای مطبوعاتی دوران همهگیری بارها ایستاده بود، گفت که امیدوار بود فریلند در مقام خود باقی بماند و مسئولیت کلیدی روابط کانادا و آمریکا را بر عهده بگیرد، اما او تصمیم دیگری گرفت. ترودو از ارائه جزئیات بیشتر درباره آنچه بین آنها رخ داده، خودداری کرد. فریلند نیز در شبکههای اجتماعی از او به خاطر “سالها خدمت” قدردانی کرد و برایش “بهترینها” را آرزو کرد.
جاستین ترودو در این کنفرانس خبری همچنین گفت که اگرچه اهل عقبنشینی از مبارزه نیست، “بهویژه وقتی که مبارزهای به این مهمی در میان باشد”، اما همواره عشقش به کانادا، تمایلش برای خدمت به کاناداییها و توجه به منافع ملی او را هدایت کرده است.
او با اشاره کوتاه به میراث خود گفت که با نگاه به گذشته، به تلاشهایش برای “مبارزه برای طبقه متوسط” و افزایش مزایایی که به کاهش نرخ فقر کمک کردهاند، افتخار میکند. او همچنین به اقدامات خود در زمینه آشتی با بومیان اشاره کرد.
در خصوص پشیمانیهایش، ترودو گفت که احتمالاً “پشیمانیهای زیادی” وجود دارد، اما به ترک وعده اصلاحات انتخاباتی بهعنوان یکی از مهمترین آنها اشاره کرد.
او گفت: “آرزو میکردم که میتوانستیم نحوه انتخاب دولتهایمان در این کشور را تغییر دهیم.”
استعفا با توقف موقت پارلمان همراه است
درخواست ترودو برای تعلیق پارلمان، به حزب او زمان میدهد تا یک رقابت سریع برای رهبری برگزار کند، بدون اینکه با احتمال شکست در رأی اعتماد مواجه شود. این تعلیق همچنین به پایان بنبستی منجر میشود که از سپتامبر تقریباً تمام امور پارلمانی را متوقف کرده بود.
ترودو روز دوشنبه گفت: «با وجود تلاشهای فراوان برای حل این موضوع، پارلمان ماههاست فلج شده است. زمان آن فرا رسیده که بازنگری کنیم.»
قرار بود مجلس عوام در تاریخ ۲۷ ژانویه کار خود را از سر بگیرد. در آن زمان، محافظهکاران در تلاش بودند که ظرف چند روز یک طرح عدم اعتماد ارائه کنند، همانطور که حزب NDP ماه گذشته اعلام کرده بود که آماده است در سال جدید برای سرنگونی دولت اقلیت لیبرال رأی دهد.
تعلیق پارلمان به طور مؤثر تمام امور قانونگذاری که به تصویب نرسیدهاند را متوقف کرده است. این شامل اقداماتی میشود که در بیانیه اقتصادی پاییزی ترودو وعده داده شده بود، و همچنین تعهد طولانیمدت لیبرالها برای مقابله با محتوای مضر آنلاین که اکنون در وضعیت تعلیق قرار دارند. این اقدامات و موارد دیگر میتوانند در صورت توافق سایر احزاب مجدداً مطرح شوند.
درخواست برای توقف مجلس عوام تا اواخر مارس، پس از آن صورت گرفت که مشاوران ترودو راهنماییهای قانونی دریافت کردند که نشان میداد این طولانیترین زمانی است که دولت میتواند بدون تأیید بودجه به کار خود ادامه دهد.
جلسه بعدی پارلمان با سخنرانی از تخت سلطنت آغاز خواهد شد که احتمالاً زمینه را برای مجموعهای از رأیهای اعتماد کلیدی فراهم میکند. اگر لیبرالها در هر یک از این رأیها شکست بخورند، این میتواند نخستین گام برای برگزاری یک انتخابات فدرال زودهنگام باشد.
جاستین ترودو گفت: «این تعلیق تنها ما را تا ماه مارس پیش خواهد برد و رأیهای اعتماد در ماه مارس، شامل تصویب بودجه، به پارلمان این امکان را میدهد که بر اساس تمام اصول دموکراسی و عملکرد مؤسسات قوی ما، نظر خود را در مورد اعتماد بیان کند.»
واکنش به آغاز دومین دوره ترامپ
تمایل جاستین ترودو برای هدایت دولت در دو ماه آینده در حالی است که کانادا خود را برای آغاز دومین دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ آماده میکند. ترامپ در واکنش به این خبر بار دیگر پیشنهاد کرد که کانادا به پنجاهویکمین ایالت ایالات متحده تبدیل شود.
کانادا به طور کامل از تهدید کشتیهای روسیه و چین در امان خواهد بود. با هم، چه ملت بزرگی خواهند بود pic.twitter.com/Hcs90CYgSI
— TEHRANTO NEWS (@TehrantoNews) January 7, 2025
جلسه با کارکنان ارشد در میان فشارهای فراکسیونی
اعلام استعفای جاستین ترودو پس از آن صورت گرفت که او صبح دوشنبه با کارکنان دفتر نخستوزیری (PMO) ملاقات کرد تا درباره آینده سیاسی خود بحث کند.
دو منبع گفتند که انتظار داشتند نخستوزیر و رئیس دفترش، کیتی تلفورد، در این جلسه به تیم گستردهتر بگویند که در غیاب حمایت از سوی فراکسیون لیبرال، راهی برای ادامه رهبری ترودو وجود ندارد.
اکثریتی از اعضای فراکسیونهای انتاریو، آتلانتیک، کبک و بریتیش کلمبیا طی تعطیلات کریسمس تصمیم گرفتند که ترودو باید کنار برود. یک جلسه فراکسیونی ملی یکروزه برای بحث در مورد این موضوع و مراحل بعدی برای روز چهارشنبه تعیین شده است.
در این جلسه میانههفته – که اولین جلسه کامل ترودو با فراکسیون لیبرال خواهد بود، پس از آنکه به آنها گفت در تعطیلات درباره مراحل بعدی خود تأمل خواهد کرد – انتظار میرفت که جاستین ترودو با درخواستهایی برای استعفا مواجه شود. بسیاری از نمایندگان به طور فزایندهای درباره محبوبیت حزب در آستانه انتخابات فدرال سال ۲۰۲۵ با او به عنوان رهبر نگران شده بودند.
اکنون به نظر میرسد که این جلسه بیشتر بر روی حزب و گامهای فراکسیون برای انتخاب جانشین ترودو متمرکز باشد.
ترودو روز دوشنبه گفت: «یک نخستوزیر و رهبر جدید حزب لیبرال ارزشها و ایدهآلهای این حزب را به انتخابات بعدی خواهد برد. من از دیدن روند این فرآیند در ماههای آینده هیجانزده هستم.»
در طول روز، نمایندگان لیبرال به خبری واکنش نشان دادند که رهبرشان، کسی که در سه کمپین گذشته به آنها کمک کرده بود انتخاب شوند، در انتخابات بعدی هدایت آنها را بر عهده نخواهد داشت. بسیاری از آنها احساسات متناقضی داشتند، اما خوشبینی خود را بیان کردند که اکنون در انتخابات پیش رو، سؤال اصلی رأیدهندگان دیگر ترودو نخواهد بود.
جودی اسگرو، نماینده مجلس، گفت: «فکر میکنم بسیاری از ما با غم و اندوه گریه کردیم که دیدیم او در موقعیتی قرار گرفت که احساس کرد تنها راه پیش رو برایش استعفا است. دانستن این که چقدر او به پیش رفتن با این مسیر متعهد بود، تصمیمگیری در این مورد برایش بسیار سخت بود.»
دیوید لامتی، نماینده سابق مجلس و وزیر کابینه، گفت: «این یک لحظه شیرین و تلخ است. فکر میکنم کاناداییها پیام روشنی ارسال کردند… آنها خواهان تغییر بودند و فکر میکنم نخستوزیر این پیام را شنید.»
الکساندرا مندس، نمایندهای که در تابستان گفته بود موکلانش میخواهند ترودو برود، گفت درباره اینکه آیا استعفای او دیر انجام شده است نظری نمیدهد. او گفت: «این اتفاق زمانی افتاد که باید میافتاد.»
شان کیسی، نماینده لیبرال مجلس، گفت: «آنچه امروز رخ داد به نفع کشور، به نفع حزب و احتمالاً به نفع نخستوزیر ترودو از نظر خانوادگی بود.»
کیسی، که از صریحترین نمایندگان در این مورد بود که زمان رهبری ترودو به پایان رسیده است، گفت: «اینکه او اینقدر طول کشید تا تصمیم درستی بگیرد، بخشی از شأنی را که در چنین شرایطی شایسته آن بود، از او گرفت.»
نمایندگان درباره قوانین رهبری حزب مطلع میشوند: منابع خبری
در حالی که انتظار میرفت جاستین ترودو مجبور شود اوایل سال جدید به فشارهای فزایندهای که با آن مواجه است پاسخ عمومی بدهد، حامیان حزب لیبرال از هماکنون بررسی قوانین رهبری حزب و همچنین آمادهسازیهای لازم برای برگزاری یک رقابت کوتاهمدت را آغاز کردهاند.
دو منبع گفتند که نمایندگان لیبرال روز دوشنبه بعدازظهر به یک جلسه ویژه دو ساعته مجازی دعوت شدند تا درباره قانون اساسی حزب و نقش فراکسیون در مسائل رهبری مطلع شوند.
بر اساس قانون اساسی حزب لیبرال کانادا، «در صورت وقوع رویدادی که منجر به ایجاد تغییر در رهبری شود» یا اگر رهبر استعفای خود را اعلام کند، باید ظرف ۲۷ روز جلسهای از هیئتمدیره ملی حزب تشکیل شود.
سپس، با مشورت فراکسیون، هیئتمدیره میتواند یک رهبر موقت تعیین کند، هرچند با توجه به تصمیم جاستین ترودو برای ادامه فعالیت تا زمانی که جستجو برای جانشین او انجام شود، ممکن است این گام در این مورد برداشته نشود. همچنین، مسئولان ارشد حزب باید تاریخ رأیگیری برای رهبری و سایر پارامترهای مرتبط با رقابت را تعیین کنند.
سچیت مهرا، رئیس حزب لیبرال کانادا، در بیانیهای اعلام کرد که قصد دارد این هفته جلسه هیئتمدیره ملی را برگزار کند.
او گفت: «لیبرالهای سراسر کشور از جاستین ترودو برای بیش از یک دهه رهبری حزب و کشور بسیار سپاسگزارند.» او از ترودو به خاطر بازسازی حزب و تبدیل آن به «بازترین و فراگیرترین جنبش در سیاست کانادا» تقدیر کرد.
مهرا افزود: «ما مشتاقانه منتظر ادامه رهبری او تا زمان انتخاب یک رهبر جدید هستیم.»
جاستین ترودو از سال ۲۰۱۳ رهبر حزب لیبرال کانادا و از سال ۲۰۱۵ نخستوزیر این کشور بوده است.
ترودو که در تاریخ ۴ نوامبر ۲۰۱۵ سوگند یاد کرد، هفتمین نخستوزیر با طولانیترین دوره خدمت در تاریخ کانادا خواهد بود. اگر تا ۲۴ مارس باقی بماند، او ۹ سال و ۱۴۰ روز رهبری کانادا را بر عهده داشته است. پدر او، پیر الیوت ترودو، طی دو دوره ۱۵ سال و ۱۶۴ روز در این سمت خدمت کرد.
واکنش احزاب مخالف به استعفا
رهبر محافظهکاران، پیر پولیور، که در دو سال گذشته برتری نظرسنجیها را در برابر لیبرالها داشت، به کنایه از این تغییر استقبال کرد و پرسید: «چه چیزی واقعاً تغییر کرده است؟»
او در ویدئویی در شبکههای اجتماعی گفت: «کاناداییهایی که مشتاقند این فصل تاریک در تاریخ ما بسته شود، امروز ممکن است از این که جاستین ترودو سرانجام میرود احساس آرامش کنند. اما چه چیزی واقعاً تغییر کرده است؟ هر نماینده لیبرالی که امروز در قدرت است و هر نامزد احتمالی رهبری لیبرال، طی ۹ سال گذشته به ترودو کمک کردند تا کشور را به این وضعیت برساند.»
یوشوا فرانسوا بلانشه، رهبر بلوک کبکوا، نیز خواستار برگزاری انتخابات شد و اظهار داشت که حزب لیبرال، در شکل کنونی، دیگر نمیتواند حمایت بلوک را برای هیچ طرحی جلب کند.
او گفت: «نهادی که با آن روبرو هستیم حزب لیبرال کاناداست. این حزب عمیقاً توسط آقای ترودو تغییر یافته است و راهی برای تبدیل شدن به چیزی متفاوت در چند هفته آینده وجود ندارد.»
رهبر حزب نیودموکرات، جاگمیت سینگ، که سالها به حمایت از دولت ترودو کمک کرد، ترودو را به «ناامید کردن کاناداییها بارها و بارها» متهم کرد. او تأکید کرد که مهم نیست چه کسی رهبری لیبرالها را به دست بگیرد، این حزب شایستگی فرصت دوباره را ندارد.
سینگ به خبرنگاران گفت که نیودموکراتها در برابر هرگونه رأی اعتماد در ماههای آینده به نفع برگزاری انتخابات رأی خواهند داد.
احتمال انتخابات زودهنگام
انتخابات فدرال بعدی طبق برنامه در اکتبر ۲۰۲۵ برگزار میشود. اما با توجه به این که لیبرالها به نظر میرسد شرکای پارلمانی برای ادامه فعالیت نخواهند داشت، احتمال اعلام انتخابات در بهار افزایش یافته است.
این احتمال، زمان محدودی برای جانشین ترودو باقی خواهد گذاشت تا خود را به کاناداییها معرفی کند.
