چگونه میتوان به اینترنت ماهواره‌ای استارلینک متصل شد؟

مراحل اتصال به اینترنت استارلینک در ایران

اعتراض‌های سراسری در ایران که پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد نیروی انتظامی آغاز شد، علاوه بر تشدید نگرانی‌های جهانی نسبت به سرکوب وحشیانه اعتراضات، یک بار دیگر مشکل قطع اینترنت را به عنوان یکی از ابزارهای سرکوب توسط حکومت ایران برای جلوگیری از اطلاع ‌رسانی در مورد اعتراضات مردمی و انتشار آزادانه اخبار و تصاویر مربوط به آن مطرح کرد.

آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا گفت واشینگتن در حال صدور مجوز عمومی برای دسترسی گسترده تر ایرانیان به ارتباطات دیجیتال و «مقابله با سانسور دولت ایران» است.

ایلان ماسک نیز در پاسخ [به آنتونی بلینکن] نوشت که «استارلینک فعال می شود.»

بنا بر گزارش ها اکنون ماهواره های اینترنت استارلینک روی آسمان ایران فعال هستند و استفاده از اینترنت ماهواره ای استارلینک در ایران صرفا نیازمند نصب و راه‌اندازی پایانه (دیش و مودم) شرکت اسپیس ایکس است.

مرحله اول: تحت پوشش قرار گرفتن کشور محل زندگی

تاکنون استارلینک برای ایران فعال نبود.

یکی از مهم‌ترین فواید اضافه شدن نام ایران به مجموعه کشورهای تحت پوشش استارلینک این است که امکانی برای دسترسی به اینترنت در شرایط قطع اینترنت سراسری در اختیار مردم ایران قرار می دهد.

در حال حاضر طبق نقشه موجود در سایت شرکت اسپیس ایکس بیش از ۴۰۰ هزار مشترک در ۴۰ کشور جهان به خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک دسترسی دارند و مطابق اطلاعات موجود در سایت استارلینک خدمات اینترنت ماهواره‌ای این شرکت به زودی در کشورهای همسایه ایران، از جمله عراق، پاکستان، ترکمنستان، ارمنستان و آذربایجان و نیز کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس آغاز به کار خواهد کرد.

تا پیش از این کشورهای ایران، سوریه، روسیه، چین و افغانستان احتمالا به دلیل تحریم های آمریکا در فهرست ارائه خدمات اینترنتی این شرکت قرار نداشتند، اما در پی تحولات اخیر، وزارت خزانه‌داری آمریکا با صدور یک مجوز عمومی جدید ایران را از این تحریم ها معاف کرد.

مرحله دوم: تهیه و نصب آنتن و مودم استارلینک

در حال حاضر اینترنت ماهواره ای استارلینک یک نوع اینترنت خانگی ثابت است و قابل دسترسی مستقیم روی گوشی های هوشمند نیست. اگرچه برخی از کاربران به صورت آزمایشی مجموعه ترمینال استارلینک را روی قایق و خودروهای کاروان نصب و استفاده کرده اند اما خدمات استارلینک در شرایط متحرک دارای محدودیت هایی نیز می‌باشد.

یکی از اهداف بزرگ این شرکت ارائه اینترنت موبایل می‌باشد که هنوز محقق نشده است. اگر توسعه استارلینک طبق وعده‌های مطرح شده پیش برود، احتمالا سال آینده میلادی امکان اتصال به اینترنت ماهواره ای با یک سیم کارت ساده فراهم خواهد شد. اگرچه این کار از نظر فنی امکان پذیر است اما شرکت اسپیس ایکس در حال حاضر از ظرفیت های لازم برخوردار نیست و حتی پس از آن نیز اتصال به اینترنت ماهواره ای از طریق سیم کارت نیازمند همکاری اپراتورهای داخلی موبایل در ایران خواهد بود.

کاری که در حال حاضر استارلینک می‌تواند انجام دهد این است که برای هر کسی که «ترمینال استارلینک» شامل رسیور و دیش (مودم و آنتن) مخصوص این شرکت را نصب کرده است اینترنت فراهم کند، که این کار بدون همکاری یا اجازه دولت ایران امکان پذیر است.

وقتی در جریان جنگ اوکراین، ارتش روسیه موفق شد به ابزارهای ارائه اینترنت در اوکراین آسیب جدی برساند و دسترسی بسیاری از اوکراینی‌ها به اینترنت قطع شدند، استارلینک به سرعت این کشور را تحت پوشش قرار داد. ایلان ماسک غیر از پوشش اوکراین پنج هزار ترمینال استارلینک را نیز به اوکراین فرستاد.

کشورهای دیگر هم در مجموع هزینه ارسال ۲۰ هزار «ترمینال» را پرداخت کردند. نخستین مانع بزرگ برای دسترسی به استارلینک، مساله داشتن «ترمینال» است. فارغ از هزینه، اصولا منتقل کردن رسیور و دیش این شرکت به ایران در ابعاد وسیع و به شکل قانونی ممکن نیست.

اگر چه بزرگترین دشواری برای اتصال مردم داخل ایران به اینترنت ماهواره ای رساندن رسیور و دیش به داخل کشور است، اما در کشوری که بیش از ۴۰ سال نوار داریوش و شوی طپش و رسیور ماهواره‌های تلویزیونی به دلیل ممنوعیت‌های جمهوری اسلامی به شکل قاچاق به دست مردم رسیده، یافتن راهی برای رساندن دیش و رسیور استارلینک غیرممکن به نظر نمی رسد.

مرحله سوم: پرداخت هزینه اولیه و هزینه ماهانه

مطابق اعلام شرکت استارلینک، قیمت سخت‌افزارهای لازم برای استفاده از اینترنت ماهواره‌ای این شرکت، شامل دیش ماهواره‌ای و قطعات اتصالی به آن برای برقراری ارتباط با تمام وسایل و ابزارهای قابل اتصال به اینترنت ۵۹۹ دلار آمریکاست که بر پایه نرخ آزاد دلار (۳۱ هزار و ۷۷۰ تومان) معادل ۱۹ میلیون تومان می‌شود. البته استارلینک هزینه‌ای هم برای ارسال پستی این تجهیزات دریافت می‌کند که بسته به بعد مسافتی متفاوت است. استارلینک هزینه ماهانه استفاده از اینترنت را هم ۱۱۰ دلار یا ۳.۵ میلیون تومان اعلام کرده است.

سرعت اینترنت استارلینک در مناطق مختلف جهان بین ۵۰ تا ۲۰۰ مگابایت بر ثانیه متفاوت است. مثلا به گفته شرکت وکلا که در زمینه سنجش سرعت اینترنت فعال است، در لیتوانی میانگین سرعت استارلینک ۱۶۰ مگابایت بر ثانیه است، اما در یونان این میانگین ۳۴ مگابایت بر ثانیه است.

به جز شرکت اسپیس ایکس که می‌تواند تعدادی از ترمینال‌های خود را به طور رایگان به شهروندان ایرانی اختصاص دهد، یا از گرفتن هزینه ماهانه صرف‌نظر کند یا حتی تخفیف‌های ویژه‌ای برای ایرانیان داخل کشور در نظر بگیرد، هرکسی که بخواهد از آزادی اینترنت در ایران حمایت کند، از این پس راهی عملی و موثر پیش رو خواهد داشت.

از دولت‌هایی که از اعتراض‌های ایران حمایت می‌کنند تا حتی سازمان‌های بین‌المللی فعال آزادی اینترنت و آزادی بیان، شهروندان نیکوکار حامی دموکراسی و حقوق بشر و صد البته ایرانیان مهاجر همگی می‌توانند در دسترسی بخشی از جامعه ایران به اینترنت آزاد نقش بازی کنند.

آیا امکان اختلال در اینترنت ماهواره‌ای از طریق ارسال پارازیت وجود دارد؟

اگرچه در حال حاضر پخش برنامه شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای بر روی فرکانس‌های خاص و ثابتی انجام می‌شود و برای ایجاد اختلال در این فرکانس‌ها از دستگاهی به نام جمر (Jammer) استفاده می‌شود که پارازیت های الکترومغناطیسی را در محیط منتشر می‌کند و مانع دریافت تصاویر واضح در تلوزیون شما می شود، اما در سیستم اینترنت ماهواره‌ای استارلینک که ارتباط دوطرفه است، می‌توان پروتکلی را تعریف کرد که فرکانس‌های ارتباطی را دستکاری کند و فرکانس‌های دریافت و ارسال را مدام تغییر دهد تا از این فرکانس ها در مقابل ارسال کنندگان پارازیت محافظت کند.

مراحل اتصال به اینترنت استارلینک در ایران