عربستان به ایران هشدار داد: یا با آمریکا توافق کنید یا با خطر جنگ با اسرائیل روبهرو شوید


روزنامه والاستریت ژورنال گزارش داده که آمریکا در حال آمادهسازی یک «پیشنویس توافق» است که شامل ممنوعیت غنیسازی اورانیوم میشود.
عربستان به ایران هشدار داد: یا با آمریکا توافق کنید یا با خطر جنگ با اسرائیل روبهرو شوید
به گفته منابع خلیج فارس، یک شاهزاده سعودی به تهران گفته است که منطقه توان تحمل تنش بیشتر را ندارد؛ پاسخ ایران این بوده که خواهان توافق هستهای است اما غنیسازی را متوقف نخواهد کرد.
وزیر دفاع عربستان ماه گذشته پیامی صریح را به مقامات ایرانی در تهران رساند: پیشنهاد دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، برای مذاکره درباره توافق هستهای را جدی بگیرید، چون این مسیر میتواند از خطر جنگ با اسرائیل جلوگیری کند.
به گفته دو منبع نزدیک به محافل دولتی در خلیج فارس و دو مقام ایرانی، ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه ۸۹ ساله عربستان سعودی که از احتمال بیثباتی بیشتر در منطقه نگران شده، پسرش شاهزاده خالد بن سلمان را با این هشدار نزد رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای، فرستاده است.
به گفته منابع، در این نشست محرمانه که در تاریخ ۱۷ آوریل در مجموعه ریاستجمهوری تهران برگزار شد، مسعود پزشکیان رئیسجمهور، محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران حضور داشتند.
به گفته چهار منبع آگاه، شاهزاده خالد که در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ سفیر عربستان در واشنگتن بود، به مقامات ایرانی هشدار داد که رئیسجمهور آمریکا صبر زیادی برای مذاکرات طولانیمدت ندارد.
ترامپ کمی بیش از یک هفته پیش از آن، در حضور بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، بهطور غیرمنتظره اعلام کرده بود که مذاکرات مستقیمی با تهران در جریان است؛ مذاکراتی با هدف محدود کردن برنامه هستهای ایران در ازای کاهش تحریمها.
با اینکه رسانهها از سفر شاهزاده ۳۷ ساله به تهران گزارشهایی منتشر کرده بودند، محتوای پیام پنهانی ملک سلمان تا پیش از این روشن نشده بود.
به گفته این منابع، شاهزاده خالد در دیدار با مقامات ارشد ایرانی در تهران گفته بود که تیم ترامپ میخواهد هرچه زودتر به توافق برسد و فرصت دیپلماسی خیلی زود از بین خواهد رفت.
به گفته دو منبع خلیجی، وزیر سعودی در این دیدار گفته است که رسیدن به توافق با آمریکا بهتر از روبهرو شدن با احتمال حمله اسرائیل در صورت شکست مذاکرات است.
او تأکید کرده که منطقه، که پیشتر با جنگ ناشی از حمله گروه تروریستی حماس در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل دچار بحران شده، دیگر تاب تنش بیشتر را ندارد؛ این موضوع را همچنین یک دیپلمات ارشد خارجی آشنا با مذاکرات نیز تأیید کرده است.
روز پنجشنبه گزارش شد که در جریان سفر اخیر ترامپ به منطقه خلیج فارس در اوایل این ماه، رهبران عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی به رئیسجمهور آمریکا گفتهاند با حمله نظامی به برنامه هستهای ایران مخالفاند.
به گفته چهار منبع آگاه، در این نشست، مسعود پزشکیان پاسخ داده که ایران خواهان توافقی برای کاهش فشارهای اقتصادی از طریق لغو تحریمهای غربی است.


ایران به سعودیها گفت غنیسازی را متوقف نمیکند
با این حال، منابع افزودند که مقامات ایرانی نگرانی خود را از رویکرد «غیرقابل پیشبینی» دولت ترامپ در مذاکرات ابراز کردهاند؛ رویکردی که گاهی اجازه غنیسازی محدود را میدهد و گاهی خواستار برچیدن کامل برنامه غنیسازی تهران میشود.
ترامپ همچنین تهدید کرده که اگر دیپلماسی نتواند جاهطلبیهای هستهای حکومت ایران را مهار کند، از نیروی نظامی استفاده خواهد کرد.
یکی از منابع ایرانی گفت که پزشکیان بر تمایل جدی تهران برای رسیدن به توافق تأکید کرده، اما ایران حاضر نیست تنها به این دلیل که ترامپ خواهان توافق است، از برنامه غنیسازی خود صرفنظر کند.
مقامات عربستان، ایران و اسرائیل به درخواستهای خبرگزاری رویترز برای اظهار نظر پاسخی ندادند. کاخ سفید نیز بهطور مستقیم به پرسشهای رویترز درباره اینکه آیا از هشدار عربستان به ایران مطلع بوده یا نه، پاسخ نداد.
سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، کارولین لویت، در بیانیهای گفت:
«رئیسجمهور ترامپ صراحتاً گفته: توافق کنید، وگرنه با پیامدهای جدی روبهرو خواهید شد. و کاملاً روشن است که جهان این موضوع را جدی گرفته، همانطور که باید بگیرد.»
ایران که بهطور علنی خواستار نابودی اسرائیل است، همواره ادعا کرده که قصد دستیابی به سلاح هستهای را ندارد. با این حال، سطح غنیسازی اورانیوم در ایران به درجاتی رسیده که کاربرد صلحآمیز ندارد، بازرسان بینالمللی را در بازرسی از تأسیسات هستهای محدود کرده، توانایی موشکهای بالستیک خود را گسترش داده، و در عین حال برخی مقامات ایرانی بهطور فزایندهای هشدار دادهاند که ممکن است به دنبال ساخت بمب اتم بروند.
گفتوگوهای جاری بین واشنگتن و تهران تاکنون پنج دور را برای حل اختلافات طولانیمدت هستهای پشت سر گذاشته، اما همچنان موانع متعددی باقی مانده که مهمترین آنها موضوع غنیسازی است.


والاستریت ژورنال: آمریکا در حال تهیه «پیشنویس توافق» شامل ممنوعیت غنیسازی است
روز جمعه، والاستریت ژورنال گزارش داد که اسرائیل نگران آن است که آمریکا خواسته خود برای توقف کامل غنیسازی توسط ایران را کنار بگذارد.
در تأیید اختلافنظر میان دو کشور درباره نحوه برخورد با توافق جدید هستهای، یک مقام ارشد آمریکایی که نامش فاش نشده، به این رسانه گفته: «در حال حاضر با اسرائیل در مورد نحوه پیشبرد این موضوع، اختلافاتی داریم.»
با این حال، به نظر میرسد این مقام آمریکایی اشاره کرده که اگر ایران نخواهد به توافق برسد، آمریکا در نهایت ممکن است از اقدام نظامی اسرائیل حمایت کند.
در این گزارش همچنین آمده که آمریکا در حال تهیه یک «پیشنویس توافق» بهعنوان بخشی از چارچوب موقت مذاکرات است و این پیشنویس شامل ممنوعیت کامل غنیسازی خواهد بود.
یک مقام ارشد آمریکایی به روزنامه گفته است: «اگر ایران این شرایط را نپذیرد، روز خوبی برای آنها نخواهد بود.»
در همین گزارش اشاره شده که در حالی که مذاکرات همچنان ادامه دارد، ایران در حال حفاری در زیر تأسیسات اصلی غنیسازی نطنز است.
بر اساس اطلاعات افرادی که با برنامه هستهای ایران آشنایی دارند، این فعالیتها «هنوز تکمیل نشدهاند، اما در نهایت ممکن است به ایران امکان دهند سوخت مورد نیاز برای سلاح هستهای را در مکانی تولید کند که از دسترس حملات هوایی خارج باشد»؛ موضوعی که ممکن است اسرائیل را به سمت حمله سوق دهد، حتی در حالی که مذاکرات هنوز در جریان است.
ترامپ روز چهارشنبه اعلام کرد که هفته گذشته به نتانیاهو هشدار داده که هیچ اقدامی که ممکن است به مذاکرات هستهای با ایران لطمه بزند، انجام ندهد، و افزود که «دو طرف اکنون بسیار به یک راهحل نزدیک شدهاند.»
به گفته مقامات آمریکایی، ایالات متحده امیدوار است که یک چارچوب موقت بتواند نگرانیهای اسرائیل را کاهش دهد و از وقوع حملهای قریبالوقوع جلوگیری کند.
والاستریت ژورنال نوشت: «هیچکس در دولت ترامپ حوصله مذاکرات طولانیمدت چند ساله را ندارد، بهویژه با وجود خطر حمله اسرائیل به ایران.»
جنگ با اسرائیل