برگزاری دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط؛ نشانه‌هایی از تسلیم‌شدن تهران
تحلیل تحولات: دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا؛ آمادگی تهران برای عقب‌نشینی؟
دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا؛ نشانه‌هایی از تسلیم‌شدن تهران
دور سوم مذاکرات میان ایران و آمریکا روز شنبه ۲۶ آوریل ۲۰۲۵ (۶ اردیبهشت ۱۴۰۴) در مسقط برگزار شد؛ مذاکراتی که نشانه‌های تازه‌ای از شکل‌گیری توافقی محتمل یا دست‌کم، نوعی عقب‌نشینی آشکار از سوی تهران را بروز داده است.
درخواست‌های شفاف واشنگتن
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در پایان دور دوم مذاکرات با صراحت اعلام کرد که خواسته اصلی واشنگتن، برچیدن کامل برنامه غنی‌سازی در ایران است. به گفته وی، چنانچه هدف تهران از فعالیت‌های هسته‌ای، صرفاً استفاده غیرنظامی باشد، ضرورتی برای ادامه غنی‌سازی داخلی وجود ندارد و ایران می‌تواند نیاز خود به اورانیوم ۳.۶۷ درصدی را از خارج تأمین کند. او همچنین بر انتقال ذخایر غنی‌شده با خلوص بالا به کشور ثالث، احتمالاً روسیه، تاکید کرد.
تسریع در روند توافق؛ بی‌نیازی از نشست کارشناسی
لغو نشست کارشناسی پیش‌بینی‌شده در روز چهارشنبه و تجمیع آن با نشست سیاسی روز شنبه، حاکی از آن است که دیگر اختلافی بر سر اعداد و ارقام وجود ندارد و تنها اجرای فنی تعهدات باقی مانده است. در این راستا، سفر تیم کارشناسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران و تهیه گزارشی دقیق از میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده و تعداد سانتریفیوژهای فعال، بستر لازم برای تحقق این خواسته فراهم کرده است.
تغییر لحن در تهران؛ تفسیر صلح امام حسن
در بعد داخلی، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، طی سخنانی که بازتاب گسترده‌ای یافت، به مقوله «صلح امام حسن» اشاره کرد و از پیروان خود خواست تا در شرایط سخت کنونی، از اعتراض خودداری کنند. این اظهارات به طور ضمنی نشان می‌دهد که حاکمیت ایران در آستانه پذیرش توافقی برخلاف خطوط قرمز پیشین قرار گرفته و تلاش دارد تا افکار عمومی را برای پیامدهای آن آماده کند. با این حال، رهبر جمهوری اسلامی کوشید با توصیف این صلح به عنوان تاکتیکی و موقت، نگرانی هواداران خود را نسبت به عقب‌نشینی از اصول پیشین کاهش دهد.
نقش کلیدی مسکو در معادله
از سوی دیگر، استیو ویتکاف، مذاکره‌کننده ارشد آمریکا، پیش از آغاز دور سوم مذاکرات، به مسکو سفر کرد و با ولادیمیر پوتین دیدار داشت. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که آمریکا بر این باور است که تصمیم نهایی درباره پرونده هسته‌ای ایران در تهران اتخاذ نمی‌شود، بلکه وابسته به اراده کرملین است. با توجه به پیوند خوردن مسئله ایران به بحران اوکراین در محاسبات روسیه، واشنگتن تلاش می‌کند با مدیریت همزمان دو پرونده، به توافقی جامع‌تر با مسکو دست یابد.
موضع قاطع اسرائیل؛ آماده‌باش برای اقدام نظامی
در این میان، اسرائیل نارضایتی خود از مذاکرات را آشکارا ابراز کرده است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این رژیم، جمهوری اسلامی را «امپراتوری ترور» توصیف کرد و تهدید نمود که در صورت ضرورت، اسرائیل به تنهایی برای توقف برنامه هسته‌ای ایران دست به اقدام نظامی خواهد زد. مقامات نظامی اسرائیل نیز بار دیگر تاکید کردند که اکنون بهترین زمان برای حمله به زیرساخت‌های حساس ایران فراهم شده و آمادگی برای هدف قرار دادن مقامات ارشد جمهوری اسلامی نیز وجود دارد.
چشم‌انداز آینده
بر مبنای تحولات اخیر می‌توان گفت:
آمریکا اولویت خود را بر توقف کامل برنامه غنی‌سازی ایران قرار داده است؛
رهبر جمهوری اسلامی در تلاش برای پذیرش شرایط جدید تحت فشارهای اقتصادی و نظامی است؛
روسیه آماده نقش‌آفرینی به عنوان مقصد مواد هسته‌ای ایران شده؛
و اسرائیل با دریافت تسلیحات پیشرفته از آمریکا، مترصد شکست مذاکرات و آغاز عملیات نظامی گسترده علیه ایران است.
در چنین فضایی، دور سوم مذاکرات در مسقط می‌تواند به نقطه عطفی تاریخی بدل شود؛ چه در صورت توافق و چه در صورت فروپاشی مذاکرات. مذاکرات مسقط، عمان مذاکرات مسقط، عمان مذاکرات مسقط، عمان مذاکرات مسقط، عمان
