جمهوری اسلامی به توانایی تسلیحاتی نزدیک شده است
تهران به سرعت در حال انباشت اورانیوم غنی شده میباشد که بخشی از آن بسیار نزدیک به درجه تسلیحات است
توافق هسته ای به هم خورده، جمهوری اسلامی به توانایی تسلیحاتی نزدیک شده است
شش سال پس از خروج دولت ترامپ از توافق هسته ای جمهوری اسلامی، تهران به سرعت در حال انباشت اورانیوم غنی شده میباشد که بخشی از آن بسیار نزدیک به درجه تسلیحات است. کارشناسان می ترسند تا زمان ساخت یک بمب فاصله کوتاهی داشته باشد.
در ۱۵ سال گذشته، مهمترین سرنخها در مورد برنامه هستهای جمهوری اسلامی در اعماق زمین، در کارخانهای که در داخل کوهی در لبه صحرای بزرگ نمک ایران ساخته شده، نهفته است. این تاسیسات که به نام فردو شناخته می شود، پناهگاه داخلی به شدت حفاظت شده مجموعه هسته ای جمهوری اسلامی و مقصد مکرر بازرسان بین المللی است که بازدید آنها برای اطمینان از هرگونه تلاش مخفیانه رژیم برای ساخت بمب هسته ای است.
آخرین سفر بازرسان، در فوریه، ماتریسهای معمول قرائتها و اندازهگیریها را به دست آورد که به زبان بالینی گزارش دیدهبان هستهای سازمان ملل متحد ارائه شده است. اما در نثر خشک سند نشانه هایی از تغییرات نگران کننده وجود داشت.
در اتاقهای کارخانهای که تولید اورانیوم غنیشده را بر اساس توافق هستهای ۲۰۱۵ متوقف کرده بودند، اکنون بازرسان شاهد فعالیتهای دیوانهوار بودند تجهیزات تازه نصبشده، تولید اورانیوم غنیشده با سرعتهای سریعتر، و توسعه در حال انجام که به زودی میتواند تولید نیروگاه را دو برابر کند. نگرانکنندهتر این بود که فردو تولید نوع خطرناکتر سوخت هستهای را افزایش میداد نوعی اورانیوم بسیار غنیشده، فقط از درجه تسلیحات خجالتی. در همین حال، مقامات جمهوری اسلامی مسئول این نیروگاه، آشکارا درباره دستیابی به بازدارندگی صحبت کرده بودند و پیشنهاد میکردند که تهران اکنون هر آنچه را که برای ساختن بمب نیاز دارد، در اختیار دارد.
تحول فردو منعکس کننده تغییراتی است که در سایر نقاط کشور دیده می شود، زیرا جمهوری اسلامی از حفاظ های توافق هسته ای عبور می کند. بر اساس گزارشهای بازرسی محرمانه و مصاحبهها با مقامات، شش سال پس از تصمیم بحثبرانگیز دولت ترامپ برای خروج از برجام، محدودیتها یکی پس از دیگری کنار گذاشته شده و جمهوری اسلامی را بیش از هر زمان دیگری در تاریخ این کشور به توانایی تسلیحات هستهای نزدیک کرده است.
در حالی که جمهوری اسلامی میگوید برنامهای برای ساخت سلاح هستهای ندارد، در حال حاضر دارای اورانیوم بسیار غنیشده است که میتواند برای حداقل سه بمب در یک بازه زمانی از چند روز تا چند هفته به سوخت با درجه تسلیحات تبدیل شود. به گفته مقامات، ساخت یک دستگاه هستهای خام میتواند تا شش ماه پس از تصمیمگیری انجام شود، در حالی که غلبه بر چالشهای ساخت کلاهک هستهای قابل تحویل با موشک طولانیتر، شاید دو سال یا بیشتر طول میکشد.
جمهوری اسلامی اخیراً به دنبال کاهش بخشی از اورانیوم بسیار غنیشده خود بوده است و از نظر مقامات آمریکایی نشان میدهد که به دنبال جلوگیری از درگیری با ایجاد محدودیتهایی در عرضه سوخت نزدیک به درجه تسلیحات است. اما سوابق نشان میدهد که ماشینهای فردو اورانیوم بسیار غنیشده را با سرعتی سریعتر از گذشته تولید میکنند و ذخایر سوخت اورانیوم کشور همچنان در حال افزایش است.
این روند غیرقابل انکار است از مصاحبه با مقامات آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) در مقر ناظر هسته ای وین و با بیش از ده ها مقام اطلاعاتی و امنیتی فعلی و سابق آمریکا و اروپا که بسیاری از آنها به شرط ناشناس ماندن صحبت کردند. مسائل حساس دیدگاه نوظهور این است که جمهوری اسلامی به آرامی اما با اطمینان پیش میرود و وسایلی را برای یک سلاح آینده جمع میکند در حالی که هیچ حرکت آشکاری برای ساخت آن انجام نمیدهد.
به گفته مقامات و کارشناسان، در عین حال، فروپاشی این توافق، توانایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را برای نظارت بر فعالیتهای جمهوری اسلامی یا بررسی هرگونه گزارش مربوط به فعالیتهای تسلیحاتی مخفی به شدت محدود کرده است.
یک مقام آمریکایی که از بحثهای داخلی در هیئت مدیره آژانس بینالمللی انرژی اتمی آگاه است، اذعان داشت که ناظر هستهای اکنون توانایی کمتری برای شناسایی یک انفجار هستهای توسط جمهوری اسلامی دارد. به گفته این مقام، چنین رویدادی می تواند پیامدهای بسیاری، از مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه تا درگیری مستقیم اسرائیل و جمهوری اسلامی را به همراه داشته باشد که می تواند جنگ منطقه ای گسترده تری را به راه بیندازد.
در حال حاضر، این مقام آمریکایی در مورد جمهوری اسلامی گفت آنها تا لبه می رقصند.
پرزیدنت بایدن در اوایل دوران ریاست جمهوری خود متعهد شد که به دنبال بازگرداندن یا تجدید توافق باشد، اما تلاش های دولت با دیوار مخالفت های سیاسی در داخل و بی تفاوتی جمهوری اسلامی مواجه شد. در دسامبر ۲۰۲۲، یک ویدئو ضبط شده، بایدن اعتراف کرد که این توافق مرده است، اگرچه دولت به طور رسمی چنین چیزی نگفته است.
جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید اخیراً آنچه را بیهودگی تلاش برای احیای این توافق خواند، اذعان کرد و گفت که دولت انرژی و تلاش برای آن را به کار نگرفته است. او گفت بایدن مصمم است جمهوری اسلامی را از دستیابی به توانایی ساخت سلاح هسته ای باز دارد، اما او پذیرفت که ایالات متحده ابزارهای کمتری برای دستیابی به این هدف دارد.
کربی در یک کنفرانس خبری در کاخ سفید در ماه سپتامبر گفت او ترجیح میدهد این کار را از طریق دیپلماسی انجام دهد. اما این فقط یک گزینه قابل اجرا در حال حاضر نیست.