بایدن دنبال فرصت برای تشدید مبارزات خود علیه رژیم‌های ضد آمریکایی در ونزوئلا، جمهوری اسلامی و نیکاراگوئه است

چگونه آمریکا می تواند خطوط هوایی تروریستی جمهوری اسلامی را زمین گیر کند

اقدامات اخیر نشان می دهد که اعمال جدی تحریم های سخت می تواند کارساز باشد. بایدن باید توجه داشته باشد و بر اساس آن عمل کند.

در اوایل این هفته، مقامات ایالات متحده یک هواپیمای باری توقیف شده بوئینگ ۷۴۷-۳۰۰ را از بوئنوس آیرس، آرژانتین، به یک فرودگاه نظامی در فلوریدا جنوبی پرواز دادند. این هواپیما زمانی متعلق به شرکت هواپیمایی ماهان، یک شرکت هواپیمایی ایرانی بود که توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کنترل می‌شد و اغلب برای حمایت از فعالیت‌های تروریستی سپاه استفاده می‌شد اقداماتی که ایالات متحده قبلا ماهان ایر را برای آن تحریم کرده بود.

ماهان این هواپیما را در سال ۲۰۲۱ به عنوان بخشی از یک معامله گسترده‌تر بین جمهوری اسلامی و ونزوئلا به Emtrasur، یکی از شرکت‌های تابعه کانویاسا، شرکت هواپیمایی دولتی ونزوئلا تحت تحریم ایالات متحده منتقل کرده بود.

این دو رژیم متعاقباً از Emtrasur برای فرار از تحریم های ایالات متحده و تحویل محموله های غیرقانونی در سراسر جهان استفاده کردند. اما، در ژوئن ۲۰۲۲، زمانی که هواپیما در بوئنوس آیرس فرود آمد، تامین‌کنندگان محلی سوخت جت که نسبت به تحریم‌های ایالات متحده محتاط بودند، از پر کردن آن خودداری کردند. این هواپیما در نهایت به دلیل مشکوک بودن به مأموریت و خدمه مختلط آن از افسران سپاه و اطلاعات نظامی ونزوئلا در آنجا زمین گیر شد. پس از ۱۸ ماه درگیری حقوقی، به ایالات متحده منتقل شد.

این یک موفقیت برای سیاست تحریمی ایالات متحده است و مسیر روشنی را نشان می دهد. دولت بایدن اکنون باید به دنبال تکرار این موفقیت در برابر بقیه ناوگان جمهوری اسلامی و ونزوئلا باشد که علیرغم فاصله یک هواپیما هنوز در هوا هستند.

بدون ترانسفر هواپیمای ماهان ایر، کانویاسا قادر به انجام پروازهای مسافت طولانی نخواهد بود. و پروازهایی که کانویاسا انجام می دهد، عملیات تجاری معمولی نیستند. اعتقاد بر این است که آنها اغلب تقریباً خالی از مسافر پرواز می کنند، اما محموله حمل می کنند، از جمله حمل هواپیماهای بدون سرنشین ساخت جمهوری اسلامی که به روسیه کمک کرده است تا حملات تروریستی خود را علیه اهداف و زیرساخت های غیرنظامی اوکراینی حفظ کند. آنها همچنین در حال انتقال طلا از ونزوئلا به ایران برای پوشش معاملات تحریم شده هستند.

و هنگامی که کانویاسا مسافران را جابه‌جا می‌کند، اغلب مهاجران غیرقانونی را به نیکاراگوئه می‌برد تا آنها را به سمت مرزهای جنوبی ایالات متحده بفرستد.

این نقل و انتقالات هواپیما اخیراً انجام شده است. در تابستان ۲۰۲۱، دو شرکت هواپیمایی قراردادی را امضا کردند که به موجب آن ماهان چهار فروند هواپیما را به کونویاسا فروخت و به این شرکت هواپیمایی ونزوئلایی اجازه داد تا با هواپیماهای جدید دوربرد ایران، پروازهای تجاری خود را به تهران آغاز کند. این چهار هواپیما شامل هواپیمای باربری بوئینگ ۷۴۷ بود که اکنون توسط مقامات آمریکایی توقیف شده است و سه فروند هواپیمای مسافربری ایرباس A340 که کانویاسا از طریق یک واسطه مستقر در دبی از ماهان خریداری کرد. در سال ۲۰۲۳، ماهان دو ایرباس ۳۴۰ دیگر را به کانویاسا اجاره کرد، از جمله یکی که از طریق واسطه‌های غیرشفاف مستقر در آفریقا خریداری کرده بود.

کانویاسا اکنون هر پنج هواپیمای ایرباس ۳۴۰ را که ماهان در اصل برخلاف تحریم‌های ایالات متحده خریداری کرده بود، اداره می‌کند. کانویاسا فقط به خاطر ماهان می‌تواند فعالیت‌های غیرقانونی خود را انجام دهد بدون هواپیماهای ماهان، ناوگان کانویاسا هواپیمای دوربرد نخواهد داشت.

به لطف عرضه مداوم هواپیماهای ایرباس A340 ماهان ایر، ده‌ها پرواز به تهران انجام داده است و یک مسیر کاراکاس-مسکو و یک مسیر کاراکاس-دمشق را به این روند اضافه کرده است. کانویاسا همچنین تقریباً هر روز بین هاوانا، کوبا، و ماناگوئه، نیکاراگوئه پرواز می کند و از یک طرح بدبینانه که به طور مشترک با سایر متحدان مستبد در منطقه برای تقویت کاروان انسانی مهاجران غیرقانونی که سعی در ورود به ایالات متحده دارند، حمایت می کند.

دولت بایدن برای مهار بیشتر استفاده غیرقانونی کانویاسا از هواپیماهای تحریم شده چه کاری می تواند انجام دهد؟ خوشبختانه، توقیف هواپیمای باربری Emtrasur توسط ایالات متحده قبلاً تأثیرات سرد کننده ای بر عملیات کانویاسا داشته است. این شرکت هواپیمایی ونزوئلا در حال حاضر خدمات خود را به شیلی، آرژانتین و بولیوی لغو کرده است و تنها مسیرهای مکزیک، نیکاراگوئه و کوبا را در کنار پروازهای ایران، روسیه و سوریه در منطقه حفظ کرده است.

اما می توان کارهای بیشتری انجام داد.

اول، واشنگتن می تواند فشار وارد شده به آرژانتین در سال ۲۰۲۲ را تکرار کند. فشار بی سر و صدا بر تامین کنندگان سوخت جت، ارائه دهندگان خدمات فرودگاهی، و یک حکم احتمالی برای توقیف به وزارت دادگستری کشورهایی ارائه شده است که این هواپیماها ممکن است آنها را در یک کشور ثالث فرود آورند. و بدین ترتیب جمهوری اسلامی و ونزوئلا را از ابزاری حیاتی برای دور زدن تحریم ها و ایجاد شرارت محروم می کند.

واشنگتن همچنین می تواند فشار بی سر و صدایی بر متحدان اعمال کند تا حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای عبوری کونویاسا ببندند. این کاری است که ایالات متحده قبلا انجام داده است. حداقل در دو نوبت، یک هواپیمای ایرانی از حق فرود محروم شد یا حریم هوایی بسته شد و مجبور شد مسیر خود را تغییر دهد یا زمین گیر شود. در اکتبر ۲۰۲۰، کیپ ورد حق فرود هواپیمای باری ایرانی را که توسط شرکت هواپیمایی قشم فارس ایر تحت تحریم ایالات متحده اداره می‌شد، لغو کرد، زیرا این هواپیما در حال نزدیک‌شدن نهایی خود به فرودگاه اصلی این کشور جزیره‌ای آفریقایی بود.

در ژوئن ۲۰۲۲، اروگوئه حریم هوایی خود را به روی هواپیمای باری Emtrasur در حالی که سعی داشت بوئنوس آیرس را ترک کند، بست. نتیجه هر دو اقدام عواقب قابل توجهی داشت قشم فارس ایر دیگر به آمریکای لاتین پرواز نمی کند و هواپیمای Emtrasur زمین گیر شد و اکنون توقیف شده است.

هواپیماهای دوربرد باقیمانده کانویاسا که همگی از ماهان ایر خریداری شده اند، همچنان مسیرهای خود را به مسکو و تهران ادامه می دهند و آنها را در برابر اقدامات مشابه کشورهایی که در مسیر رسیدن به مقصدشان پرواز می کنند، آسیب پذیر می کنند. علاوه بر کوبا و نیکاراگوئه، کانویاسا به مکزیک نیز پرواز می کند، جایی که ایالات متحده می تواند اقدامات توقیف را برای بازپس گیری هواپیما به دلیل نقض تحریم های ایالات متحده آغاز کند.

دولت بایدن می‌تواند از دیپلماسی آرام و اقدامات قانونی در کشورهای دوست برای توقیف هواپیماهایی که ونزوئلا برای تسهیل فعالیت‌های فرار از تحریم‌ها در خدمت تهران و کاراکاس استفاده می‌کند، استفاده کند. ماجرای جت توقیف شده Emtrasur نشان می دهد که در جایی که اراده سیاسی وجود دارد، تحریم ها جواب می دهد. با زمین گیر کردن هواپیماهای بیشتر، واشنگتن می تواند صدمات جدی بیشتری به رژیم ونزوئلا و متحدانش در نیکاراگوئه و جمهوری اسلامی وارد کند. دولت بایدن منتظر چه چیزی است؟