بازدارندگی کارساز نیست و اگر ایالات متحده اجازه دهد، تهران می‌تواند برای همیشه در خاورمیانه بازی طعنه آمیزی انجام دهد

ایالات متحده، در حال وارد شدن به یک بازی ضربتی که توسط جمهوری اسلامی طراحی شده است

جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده در حال وارد شدن به یک بازی ضربتی که توسط جمهوری اسلامی طراحی شده، می‌باشد.

ایالات متحده باید در مرحله اول حوثی‌های مورد حمایت تهران را که ترافیک دریایی در دریای سرخ را تهدید می‌کنند، هدف قرار دهد و در مرحله بعد، نوبت به شبه‌نظامیان شیعه مستقر در عراق و تحت حمایت جمهوری اسلامی است که نیروهای آمریکایی را در اردن یا سوریه هدف قرار می‌دهند.

و بعد چه؟ تکرار جنگ نفتکش دهه ۱۹۸۰ بین ایران و عراق علیه کشتی های تجاری در خلیج و تنگه هرمز؟ تهران می تواند این بازی را برای همیشه انجام دهد.

و البته، همه اینها در بدترین زمان ممکن برای بایدن آشکار می شود یعنی زمانی که او برای کشمکش انتخاباتی خود با دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق ایالات متحده آماده می شود.

غیرقابل پیش بینی بودن دونالد ترامپ نه تنها دشمنان، بلکه دوستان حتی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را نیز می ترساند. رهبر اسرائیل از پیوستن به آمریکا در کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس در سال ۲۰۲۰ خودداری کرده بود.

با این حال غیرقابل پیش بینی بودن دونالد ترامپ دارای برخی فضایل است، همانطور که خود ترامپ در یک سخنرانی در سال ۲۰۱۶ اشاره کرد ما کاملاً قابل پیش بینی هستیم. ما همه چیز را می گوییم. ما نیرو می فرستیم؟ ما به آنها می گوییم. چیز دیگری می‌فرستیم؟ کنفرانس خبری داریم. ما باید غیرقابل پیش بینی باشیم و از هم اکنون باید غیرقابل پیش بینی باشیم.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، مطمئناً غیرقابل پیش بینی بودن را به عنوان یک استراتژی می پذیرد، مخالفان را در اشتباه نگه می دارد و در نتیجه تردید دارند و عاملیت آنها را کاهش می دهد. البته رهبر روسیه در اینجا جا پای پیشینیان شوروی خود است، زیرا آنها به طرز ماهرانه‌ای غیرقابل پیش بینی بودن را به یک فضیلت استراتژیک تبدیل کرده بودند. آیا جمهوری اسلامی اینقدر مشتاق است که مثلاً روسیه را به هم بزند؟

و همانطور که انتظار می رفت، در آستانه حملات هوایی اولیه به حوثی‌ها که توسط بریتانیا و ایالات متحده انجام شد، واشنگتن اقدام احتمالی خود را اعلام کرده بود. گرانت شاپس، وزیر دفاع بریتانیا و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، هر دو روزها قبل درباره حملات احتمالی هشدار داده بودند. و در آن روز، درز کابینه بریتانیا نشان می‌داد که حملات تنها چند ساعت مانده‌اند. همه اینها به حوثی‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی فرصت کافی داد تا تسلیحات و تجهیزات دیگر را تغییر دهند، زیرا پیش‌بینی اینکه ممکن است حملات به کجا برسد، کار سختی نبود.

در واقع، بر اساس گزارش‌ها، حملات تا حد زیادی توانایی گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی را برای هدف قرار دادن ترافیک دریایی در دریای سرخ دست نخورده باقی گذاشت و در بهترین حالت، حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد از قابلیت‌های تهاجمی حوثی‌ها را کاهش داد و بسیاری از مابقی پنهان باقی ماند. و جمهوری اسلامی به راحتی می تواند ضررها را جبران کند.

علاوه بر این، با این آخرین اپیزود انتقام‌جویی، ایالات متحده پیش از موعد محدودیت‌های انتقام‌جویی خود را برای کشته شدن سه نظامی آمریکایی در حمله پهپادی به پایگاهی در اردن اعلام کرده است. بایدن قبل از ترک کاخ سفید برای یک رویداد تبلیغاتی هفته گذشته، گفت که تصمیم گرفته است چگونه پاسخ دهد، پیش از این که به شدت اضافه کرد فکر نمی‌کنم ما به جنگ گسترده‌تری در خاورمیانه نیاز داشته باشیم. این چیزی نیست که من به دنبالش هستم.

در ایران، بدون شک این بدان معناست که مستقیماً هدف قرار نخواهد گرفت. و در درازمدت قبل از اقدام تلافی جویانه ایالات متحده، سپاه پاسداران طبق گزارشات، برخی از نیروها را از عراق و سوریه خارج کرد و به درستی تصور کرد که حملات آمریکا برای شبه نظامیان تحت حمایت جمهوری اسلامی در آنجا یا برای پایگاه هایی که نیروهای سپاه پاسداران نیز در آن مستقر هستند در نظر گرفته شده است. . یک مقام ارشد عراقی به ان‌بی‌سی نیوز گفت که شبه‌نظامیان برخی از پایگاه‌ها را تخلیه کرده و سلاح‌ها را با پیش‌بینی قبل از حملات آمریکایی‌ها جابه‌جا کرده‌اند.

این ترس از گسترش درگیری از سوی ایالات متحده هم نشان دهنده عصبی بودن و هم احتیاط است اما بازدارندگی تنها در صورتی کار می کند که از ادامه تحریک حوثی‌ها و شبه نظامیان وابسته به جمهوری اسلامی در سوریه و عراق جلوگیری کند. بیش از ۱۵۰ حمله به اهداف ایالات متحده در عراق و سوریه از ماه اکتبر تاکنون شواهد کافی از شکست دولت بایدن در بازدارندگی است.

جمهوری اسلامی از همه این حملات دو هدف را در سر دارد هدف اول فشار بر غرب برای محدود کردن عملیات نظامی اسرائیل در غزه به منظور نجات حماس یکی از اعضای ارزشمند به اصطلاح محور مقاومت تهران است. دوم، هدف بلندمدت خسته کردن ایالات متحده برای تسلیم شدن و خروج تا حد زیادی از خاورمیانه، تقویت نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه است.

و به گفته قتیبه ادلیبی، تحلیلگر شورای آتلانتیک، در حالی که مقاومت اسلامی در عراق مدعی شد که حمله اردن پاسخی به جنگ اسرائیل به غزه بوده است، غیرقابل انکار بخشی از گسترش درگیری بزرگ‌تری است که نیابت‌های جمهوری اسلامی علیه مواضع ایالات متحده در این کشور رهبری می‌کنند.

بنابراین، اگر بازدارندگی کارساز نباشد، با لرزش‌های پلکانی که اقدامات کالیبره‌شده محتاطانه را انجام می‌دهد همان دلیل تاخیر در تأمین تسلیحات پیشرفته اوکراین ایالات متحده دو راه‌حل دارد می‌تواند آن‌طور که در افغانستان انجام داد، بریده و فرار کند، یا ببرد. در واکنش به برقراری مجدد بازدارندگی بسیار سخت تر است.

ادلیبی گفت ایالات متحده می‌تواند ضربه راهبردی به توانایی‌های جمهوری اسلامی در شرق سوریه وارد کند و کریدور زمینی راهبردی عراق-سوریه-لبنان را خراب کند. متحدان منطقه ای و بسیاری از درگیری های مزمن منطقه در سوریه و لبنان. اما اقدامات تلافی جویانه ایالات متحده که در این آخر هفته انجام شد، بسیار کمتر از آن است، و یک علامت سوال بزرگ باقی می گذارد که آیا بایدن هنوز بازدارندگی را از سر گرفته است یا خیر.

مسلماً، ایالات متحده برای مدتی در میان و بین این دو گرفتار شده است. و این باعث ناراحتی متحدانش در منطقه شده است که بی میلی مداوم آمریکا را برای تحمیل بهای گزاف به تهران برای اقداماتش و اقدامات نیابتی اش شناسایی کرده اند. اما پیامد این امر این است که جمهوری اسلامی به آرامی اما مطمئناً به سمت هدف دوم خود یعنی گسترش نفوذ خود پیش می‌رود از این رو عربستان سعودی برای اطمینان از عدم حمله حوثی‌ها به آنها و مذاکره با مشتری یمنی تهران به جمهوری اسلامی روی آورد.

در تابستان، سعودی‌ها محدودیت‌های ورود کشتی‌ها به بندر حدیده در دریای سرخ تحت کنترل حوثی‌ها را به حالت تعلیق درآوردند و موافقت کردند که پروازهای بیشتری بین صنعا پایتخت یمن و امان اردن را مجاز کنند. در همین راستا، مصر از حوثی‌ها خواسته است که حملات خود را در دریای سرخ به کشتی‌های مرتبط با اسرائیل محدود کنند و محمد شیعه السودانی، نخست‌وزیر عراق، از ایالات متحده خواسته است که همه ۲۵۰۰ سرباز خود را که در این کشور مستقر هستند، خارج کند.

بخشی از دلیل این همه بی‌اعتنایی به جمهوری اسلامی از سوی همسایگان خاورمیانه‌ای‌اش، و همچنین درخواست‌های کشورهای خلیج‌فارس از ایالات متحده برای نشان دادن خویشتن‌داری، به رسمیت شناختن این موضوع است که تهران برای درازمدت آماده است و ترس از اینکه ایالات متحده به سادگی آماده نیست. البته، این امکان وجود دارد که بایدن فقط در حال لم دادن است او اظهار داشت که اقدام روز جمعه تنها آغاز پاسخ واشنگتن بود. و اگر او بخواهد بازی ضربت زدن جمهوری اسلامی را متوقف کند، باید متوقف شود.