تصمیم جمهوری اسلامی برای افزایش سه‌ برابری تولید اورانیوم، نشانگر ناکامی تلاش‌های دیپلماتیک واشنگتن در کاهش تنش با تهران است

وال‌استریت ژورنال: جمهوری اسلامی با تسریع برنامه هسته‌ای به آمریکا فشار می‌آورد

در مقاله‌ای نوشته شده توسط لارنس نورمن در روزنامه وال‌استریت ژورنال روز سه‌شنبه ۲۶ دسامبر، به بحران افزایش سرعت و سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران پرداخته شده و همزمانی این اقدام با حمله شبه‌نظامیان تحت حمایت جمهوری اسلامی به اسرائیل و آمریکا را به‌عنوان عامل تعمیق شکاف میان تهران و غرب ارزیابی شده است.

در تاریخ سه‌شنبه، خبرگزاری رویترز اعلام کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ارسال بیانیه‌ای به کشورهای عضو اظهار کرده که جمهوری اسلامی پس از چندین ماه کاهش سطح غنی‌سازی اورانیوم، اکنون این روند را معکوس کرده و آن را به خلوص تا ۶۰ درصدی، نزدیک به درجه تسلیحاتی، رسانده است.

لارنس نورمن در واکنش به این موضوع نوشت تصمیم جمهوری اسلامی برای سه برابر کردن میزان تولید اورانیوم نزدیک به درجه تسلیحاتی، نشان‌دهنده شکست تلاش‌های دیپلماتیک واشنگتن برای کاهش تنش با تهران است.

این تحلیلگر وال‌استریت ژورنال تاکید کرد جمهوری اسلامی تنها کشور جهان است که به عنوان یک قدرت هسته‌ای اعلام‌ نشده اما در حال حاضر اورانیوم ۶۰ درصد غنی‌شده تولید می‌کند؛ اورانیومی که به گفته‌های مقام‌های آمریکایی ظرف کمتر از دو هفته می‌تواند در یک سلاح هسته‌ای استفاده شود.

این در شرایطی است که غرب بارها هشدار داده‌ است اقدام جمهوری اسلامی در غنی‌سازی اورانیوم با درجه خلوص بالا می‌تواند جرقه بحرانی را بزند که به تشدید فشار اقتصادی و دیپلماتیک بر تهران منجر شود. از سوی دیگر نیز اسرائیل هشدار داده که اگر تهران تولید اورانیوم ۹۰ درصد غنی‌شده را آغاز کند، ممکن است علیه جمهوری اسلامی اقدام نظامی انجام دهد.

او در ادامه با اشاره به مذاکرات غیرمستقیم مقام‌های ارشد آمریکا و جمهوری اسلامی در عمان، بیان کرد که در جریان مذاکرات تهران و واشنگتن، امیدواری به کاهش تنش‌ها و جلوگیری از بحران پیش از انتخابات آمریکا در نوامبر ۲۰۲۴ مطرح شده است. برای افزایش کارایی دیپلماسی آمریکا با تهران، مراحل گوناگونی مدنظر قرار گرفت؛ از جمله مبادله زندانیان در ماه سپتامبر، توقف حمله‌های شبه‌نظامیان با حمایت جمهوری اسلامی به نیروهای ایالات متحده در منطقه، و همچنین محدودسازی برنامه هسته‌ای تهران، به‌ویژه با کاهش شدید یا توقف تولید اورانیوم با درصد بالا و غنی‌شده.

با توجه به این مذاکرات، در ماه ژوئن، جمهوری اسلامی سرعت تولید اورانیوم با خلوص بالا را کاهش داد.

در جواب به این اقدام، ایالات متحده آماده بود تا دسترسی تهران به میلیاردها دلاری که تحت تحریم‌های آمریکا محدود شده بود، را فراهم کند. همچنین واشنگتن اعلام کرد که تشدید تحریم‌های نفتی علیه جمهوری اسلامی را ادامه نخواهد داد و برای از سرگیری مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای تهران آمادگی دارد.

این مذاکرات غیرمستقیم برنامه‌ریزی شده بودند تا از اواسط اکتبر در عمان برگزار شوند، اما ایالات متحده پس از حمایت تهران از حمله حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر، این مذاکرات را لغو کرد.

در ادامه این گزارش آمده است در شرایط کنونی، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که دولت ایالات متحده از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌شدت نگران است، زیرا جمهوری اسلامی برای غنی‌سازی تا ۶۰ درصد هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد. او تاکید کرد که تشدید تنش هسته‌ای با تهران در زمانی که جمهوری اسلامی و گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایتش به فعالیت‌های خطرناک و بی‌ثبات‌کننده در منطقه ادامه می‌دهند، نگران‌کننده‌تر از گذشته است و تهران باید به طور کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند.

در پایان گزارش وال‌استریت ژورنال بیان شد تسریع برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، هم‌زمان با تشدید بی‌ثباتی در سراسر منطقه ناشی از جنگ حماس و اسرائیل، یک بحران بالقوه جدید بین تهران و واشنگتن به وجود آورده است. به اضافه اینکه حملات نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی علیه نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه روز به روز ادامه دارد، جمهوری اسلامی همچنان به روسیه در جنگ با اوکراین کمک می‌کند.

با توجه به همه این شرایط، مقامات آمریکایی اظهار می‌کنند که گسترش فعالیت‌های مرتبط با جمهوری اسلامی در منطقه و فراتر از آن، منجر به افزایش بحث‌های تندتر در دولت بایدن در خصوص چگونگی مقابله با تهران در ماه‌های آینده شده است. در صورت پایان یافتن اتفاقات در غزه، این امر به گونه‌ای است که حتی اگر برخی از اعضای دولت بایدن همچنان به دنبال یافتن راه‌حل‌های دیپلماتیک برای کاهش تنش‌ها با تهران هستند، افرادی که باور دارند حملات شبه‌نظامیان تهران به سطحی بی‌سابقه دست یافته است، نسبت به آن از گذشته بیشتر نگران هستند و این صداها بلندتر از گذشته به گوش می‌رسند.