دیپلمات ها از افزایش قدرت جناح های جمهوری اسلامی که خواهان سلاح هسته ای هستند می ترسند
هشدارها مبنی بر اینکه جنگ در غزه و عدم همکاری جمهوری اسلامی در برنامه هستهایاش دست تندروها را تقویت میکند
دیپلمات ها از افزایش قدرت جناح های جمهوری اسلامی که خواهان سلاح هسته ای هستند می ترسند
نگرانیهای فزایندهای در میان دیپلماتها در آمریکا و اروپا وجود دارد مبنی بر اینکه برنامه هستهای عمدتاً نظارت نشده جمهوری اسلامی و بیثباتی ناشی از درگیری غزه، دست گروههای رژیم را که از توسعه سلاحهای هستهای حمایت میکنند، باز میگذارد.
ابراهیم رئیسی، رئیس دولت جمهوری اسلامی در روزهای اخیر تکرار کرده که کشورش در حال حاضر برنامه هستهای غیرنظامی را دنبال میکند. با این حال در نشست سه ماهه هفته گذشته هیئت مدیره بازرسی هستهای، آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایالات متحده و شرکای اروپایی آن هشدارهای شدیدی درباره تهدید ناشی از عدم همکاری جمهوری اسلامی در برنامه هسته ای خود صادر کردند.
رافائل گروسی، مدیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی، حتی اعتراف کرد که بازرسی تداوم دانش درباره تولید و ذخیره سانتریفیوژها، روتورها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم در ایران را از دست داده است.
میخائیل اولیانوف، فرستاده روسیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، همچنین هشدار داد که وضعیت مملو از خطر است و خطرات خارج شدن از کنترل وجود دارد، اگرچه او علت اصلی خروج ایالات متحده از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ را بر عهده گرفت.
این هشدارها پس از موفقیت تندروهای مخالف توافق ۲۰۱۵ که برنامه هسته ای جمهوری اسلامی را محدود می کرد در انتخابات پارلمانی آخر هفته گذشته منتشر شد. انتخابات بسیار مدیریت شده بود و به ویژه در تهران با مشارکت بسیار کم همراه بود، اما مجلس با این وجود می تواند به شکل گیری بحث های سیاسی داخلی کمک کند.
احساس فوریت نه تنها به این دلیل افزایش یافته است که جمهوری اسلامی در حال غنیسازی اورانیوم در سطح بالایی است بسیار نزدیک به ۹۰ درصد که به عنوان درجه تسلیحاتی در نظر گرفته میشود بلکه به این دلیل که در ماههای اخیر شخصیتهای ارشد رژیم تعهد تهران به برنامه هستهای صرفا غیرنظامی را زیر سوال بردهاند.
زمینه ژئوپلیتیک منطقه ای، از جمله ترس از متاستاز شدن درگیری غزه به یک جنگ گسترده تر جمهوری اسلامی و اسرائیل، نیز عاملی است، همانطور که آگاهی از پایان یافتن توافق هسته ای ۲۰۱۵ در اکتبر سال آینده، در دوران ریاست جمهوری احتمالی دونالد ترامپ، که منجر به موضوع هسته ای از دستور کار شورای امنیت سازمان ملل حذف شد.
کسری اعرابی، مدیر تحقیقات در یونایتد علیه جمهوری اسلامی هستهای، گفت امتناع دولت بایدن از تحمیل پیامدهای مستقیم بر جمهوری اسلامی علیرغم تجاوزات مداوم آن از ۷ اکتبر، از جمله حمله نیابتی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که منجر به کشته شدن سه آمریکایی شد. رژیم ایران را جسورتر کرده و رهبر انقلاب خامنهای و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را وادار کرده است که بر این باورند که رژیم میتواند بدون مواجهه با هیچ پیامدی عمل کند.
ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده فرماندهی مرکزی آمریکا، روز پنجشنبه به کمیته نیروهای مسلح آمریکا هشدار داد که اگر جمهوری اسلامی به یک قدرت هستهای تبدیل شود، خاورمیانه را برای همیشه تغییر خواهد داد. وی افزود کلید بازدارندگی این است که تهران بفهمد این رفتار عواقبی برایش خواهد داشت و تصریح کرد بازدارندگی موقتی است.
مدتهاست که نگرانیهایی در مورد پاسخهای تهران که آژانس بینالمللی انرژی اتمی آن را غیرقابل اعتبار میداند به سؤالات مربوط به مواد هستهای یافت شده در سه تأسیسات و میزانی که بازرسان تسلیحات میتوانند کار خود را در این کشور انجام دهند وجود دارد، اما ایالات متحده در حال از دست دادن صبر خود با آنچه است. سنگ اندازی رژیم توصیف می کند.
لورا هولگیت، نماینده آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته به هیئت مدیره گفت پس از پنج سال همکاری محدود و لحظه آخری جمهوری اسلامی. پنج سال شکست رژیم در اجرای تعهداتش؛ و پنج سال سوال حل نشده مربوط به حضور مواد هستهای در مکانهای اعلام نشده در ایران، نمیتوانیم اجازه دهیم الگوی رفتاری کنونی جمهوری اسلامی ادامه یابد.
هولگیت از گروسی خواسته است تا قبل از نشست بعدی هیئت مدیره در ماه ژوئن، زمانی که گروه E3 (بریتانیا، فرانسه و آلمان) تحریمهای بیشتر از طریق سازمان ملل را بررسی کنند، یک گزارش جامع قطعی درباره پایبندی جمهوری اسلامی به این قانون ارائه کند.
E3 به همان اندازه صریح بودند. آنها در بیانیهای گفتند جمهوری اسلامی به غنیسازی اورانیوم بسیار فراتر از آنچه در برجام متعهد شده بود، ادامه داده است. رژیم ایران اکنون باید گام های جدی و معناداری بردارد که نشان دهنده تمایل واقعی برای کاهش تنش است. اظهارات علنی اخیر در ایران در مورد توانایی های فنی این کشور برای تولید تسلیحات هسته ای در جهت مخالف است.
کورین کیتسل، سفیر بریتانیا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گفت پس از فرصتهای از دست رفته و زمان از دست رفته، نیاز هیئت مدیره به پاسخگویی جمهوری اسلامی در قبال تعهدات قانونیاش بسیار دیر شده است.
جمهوری اسلامی اصرار دارد که مایل به مذاکره در مورد نسخه بعدی توافق هسته ای است و مذاکرات در پس زمینه با علی باقری معاون وزیر امور خارجه و همتایان اروپایی او ادامه دارد.
همزمان، تهران به طور فزاینده ای بر برنامه نیمه اعلام شده تسلیحات هسته ای اسرائیل تاکید می کند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه رژیم، در کنفرانس خلع سلاح ژنو در ماه فوریه گفت که رژیم اسرائیل منبع واقعی تکثیر سلاح های کشتار جمعی در منطقه است.
وی گفت لازم است کل زرادخانه هستهای این رژیم از بین برود و تمامی تأسیسات هستهای آن تحت پادمانها و مکانیسمهای راستیآزمایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار گیرد.
اعرابی، از متحدان علیه جمهوری اسلامی هستهای، گفت باقیمانده سال جاری به شدت بیثبات خواهد بود، حداقل به دلیل این که روحیه فزایندهای در رژیم وجود دارد که ۱۰ ماه آینده ممکن است بهترین فرصت برای حرکت به سمت تسلیحات قبل از یک دولت جدید در کاخ سفید باشد.