عضویت سوئد و فنلاند در ناتو به دلیل مواضع ترکیه امکانپذیر نیست


چرا ترکیه از عضویت سوئد و فنلاند در ناتو جلوگیری میکند؟
عضویت سوئد و فنلاند در ناتو به دلیل حق وتو ترکیه امکانپذیر نیست
امیدهای سوئد و فنلاند برای پیوستن سریع به ناتو با مانعی در قالب اعتراضات ترکیه مواجه شده که دارای حق وتو برای الحاق به ائتلاف نظامی است.
این سه کشور در ژوئن گذشته در مادرید به توافق رسیدند، اما رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه گفته است که سوئد بهطور مشخص طرف معامله را حفظ و درنظر نمیگیرد.
اردوغان این هفته مذاکرات الحاق را برای مدت نامعلومی به تعویق انداخت.
از میان ۳۰ عضو ناتو، تنها پارلمانهای ترکیه و مجارستان هنوز ورود سوئد و فنلاند را که نگران امنیت خود پس از حمله روسیه به اوکراین هستند، تایید نکردهاند.
چرا ترکیه با عضویت سوئد و فنلاند مخالف است؟
ترکیه میگوید که سوئد شبهنظامیان حزب ممنوعه کارگران کردستان (پکک) که در سال ۱۹۸۴ علیه دولت ترکیه سلاح به دست گرفتند، را پناه میدهد.
پ ک ک (PKK) در ترکیه، سوئد، آمریکا و اروپا به عنوان یک گروه تروریستی شناخته می شود.
آنکارا از استکهلم و هلسینکی میخواهد که موضع سخت تری علیه پ ک ک و گروه دیگری که آن را مسئول کودتای ۲۰۱۶ می داند، اتخاذ کنند.
در مادرید، فنلاند و سوئد توافق کردند که برای مبارزه با تروریسم سختتر کار کنند، از جمله تشدید کار برای استرداد و اخراج شبهنظامیان مظنون. اما دادگاههای سوئد برخی از اخراجها را رد کردند.
تنشها بین سوئد و ترکیه نیز با اعتراضات در استکهلم تشدید شده و آنکارا میگوید این جنایات ناشی از نفرت پراکنی است، اما تحت پوشش قوانین سوئد آزادی بیان میشود.
پل لوین (Paul Levin)، مدیر مؤسسه مطالعات ترکیه در دانشگاه استکهلم گفت: «سوئد به بسیاری از نگرانی های ترکیه رسیدگی کرده و به اجرای این یادداشت سه جانبه ادامه خواهد داد… اما اکنون واضح است که این کافی نیست.
آیا ترکیه از ممانعت از الحاق اهداف دیگری دارد؟
انتخابات در ترکیه در ماه مه برگزار می شود. برخی از مفسران موضع اردوغان در قبال ناتو را تلاشی برای انحراف توجه رای دهندگان از بحران هزینههای زندگی و ارائه تصویری به عنوان یک دولتمرد بین المللی میدانند.
مفسران دیگر میگویند که او ممکن است بخواهد از تصویب ناتو به عنوان بخشی از توافق با ایالات متحده استفاده کند. روابط با واشینگتن به دلیل درگیری ترکیه با شبه نظامیان کرد سوریه که از حمایت ایالات متحده در مبارزه با داعش برخوردارند، تیره شده است.
ترکیه همچنین خواهان خرید جنگنده های اف۱۶ از آمریکا میباشد اما با مخالفت برخی از اعضای کنگره مواجه است.
چرا سوئد و فنلاند می خواهند به ناتو بپیوندند؟
سوئد و فنلاند مدتهاست که سیاستهای عدم تعهد نظامی رسمی را دنبال میکنند، اما حمله روسیه به اوکراین باعث تجدیدنظر در این زمینه شده است.
فنلاند ۱۳۰۰ کیلومتر (۸۱۰ مایل) مرز با روسیه دارد و جزیره سوئدی گوتلند تنها در ۳۰۰ کیلومتری (۱۸۶ مایل) محل زندگی ناوگان بالتیک روسیه در منطقه کالینینگراد روسیه قرار دارد.
کشورهای منطقه ناتو را با بند دفاع دسته جمعی خود بهترین راه برای تضمین امنیت خود می دانند.
چرا ناتو سوئد و فنلاند را می خواهد؟
هر دو ارتش نسبتا قوی دارند. فنلاند ظرفیت بسیج ۲۸۵۰۰۰ پرسنل و ۶۵۰ تانک را دارد. سوئد دارای نیروی هوایی قوی و ناوگان زیردریایی متناسب با شرایط دریای بالتیک است. از نظر استراتژیک، دو کشور حفرهای را در خط مقدم ناتو در برابر روسیه ایجاد میکنند و در عین حال این اتحاد را قادر میسازند تا قدرت خود را در منطقه بالتیک ایجاد کند.
آیا فنلاند می تواند بدون سوئد بپیوندد؟
از نظر فنی، بله، اما دفاع از فنلاند بدون دسترسی استراتژیک زمینی از طریق سوئد برای ناتو دشوار خواهد بود.
سوئد و فنلاند میخواهند با هم پیش بروند، اما با خشم ترکیه که عمدتاً متوجه سوئد شده، فنلاند در نهایت ممکن است صبر خود را با این روند از دست بدهد. وزیر خارجه فنلاند و نخست وزیر سوئد گفتهاند که عضویت مشترک اولویت است و فنلاند تنها در صورتی مسیر متفاوتی را در نظر خواهد گرفت که عضویت سوئد برای همیشه توسط ترکیه مسدود شود.
آیا ناتو می تواند ترکیه را اخراج کند و به سوئد و فنلاند اجازه دهد به آن بپیوندند؟
هیچ مکانیسم رسمی برای تعلیق یا اخراج اعضا در سند تأسیس ناتو وجود ندارد و ترکیه به عنوان یک متحد استراتژیک حیاتی تلقی می شود.
حالا چه اتفاقی می افتد؟
تحلیلگران انتظار دارند که روند الحاق ترکیه تا زمانی که حداقل انتخابات ترکیه از راه نرسد، متوقف بماند.
حتی در آن زمان، پیشرفت ممکن است کند باشد. اجرای کامل توافق مادرید ممکن است سال ها طول بکشد و سوئد گفته است که برخی از دیگر خواستههای ترکیه غیرممکن است.
نگرانی های امنیت ملی ترکیه به راحتی برطرف نخواهد شد و توانایی سوئد و فنلاند برای تأثیرگذاری بر تحولات حاشیهای است.
اما سوئد، فنلاند و ناتو میخواهند از یک روند طولانی پرهیز کنند.
لوین گفت: «اقدامات ترکیه اکنون به نفع پوتین است و… این باید برای کل ائتلاف مشکل ساز باشد.
عضویت سوئد و فنلاند در ناتو به دلیل حق وتو ترکیه امکانپذیر نیست