اگر جمهوری اسلامی از طریق نیابت ها کنترل اردن را به دست گیرد به طور جدی امنیت آمریکا و منطقه را تضعیف می کند

اردن در خطر افتادن به دست جمهوری اسلامی است

از خان یونس و جنین گرفته تا حلب و کرکوک، جمهوری اسلامی مهره های خود را در هر مربع از صفحه شطرنج خاورمیانه دارد. جمهوری اسلامی شبکه‌ای از نیروهای نیابتی ایجاد کرده که «هلال شیعی» را تشکیل می‌دهند و لبنان، سوریه، عراق، یمن، غزه و برخی از شهرهای کرانه باختری را کنترل می‌کنند.

اما رژیم ایران از سنگرهای نظامی و سیاسی کنونی خود راضی نخواهد ماند و از هم اکنون شروع به هدف قرار دادن آخرین بازیگر مستقل عرب در شام، اردن کرده است.

نرخ رشد تولید ناخالص داخلی اردن کاهش یافته، بدهی عمومی آن افزایش یافته و این کشور ۱.۳ میلیون آواره سوری را که از جنگ داخلی سوریه گریخته اند، پذیرفته است.

قاچاقچیان یک ماده مخدر مصنوعی از نوع آمفتامین به نام کاپتاگون را از تولیدکنندگان سوریه و لبنان به اردن وارد می کنند. آنها گروه های مسلح را با خود می آورند. این جریان مواد مخدر قبلاً با شبه نظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی مرتبط بوده است و اردن هم به عنوان مجرا و هم مقصد عمل می کند.

از نظر جغرافیایی، اردن هدف کاملی است. حضور جمهوری اسلامی در سوریه، عراق و به طور فزاینده ای در کرانه باختری، امکان نفوذ از سه جهت با نیروهای نیابتی را فراهم می کند. رژیم ایران می تواند انکارپذیری قابل قبولی را حفظ کند در حالی که به آرامی اهرم های اقتصادی، نظامی و سیاسی قدرت را در اختیار می گیرد. تعداد زیاد پناهندگان سوری و جمعیت فلسطینی، بهره برداری از اختلافات داخلی را آسان می کند.

اگر تهران از طریق نیابت ها کنترل اردن را به دست گیرد، یا دولت را به اندازه ای تضعیف کند که بتواند رهبری هاشمی را جایگزین کند، به طور جدی امنیت آمریکا و منطقه را تضعیف می کند. تقریباً ۳۰۰۰ نیروی آمریکایی و پایگاه هوایی موفق سالتی سکوی پرتاب برای عملیات ضد داعش در معرض تهدید قرار خواهند گرفت. ظرفیت های اطلاعاتی نظامی ایالات متحده در منطقه آسیب خواهد دید.

اسرائیل در جنگ چندجانبه خود با چالش‌های بزرگ‌تری مواجه خواهد شد، زیرا در شرق رود اردن دیگر حائلی با جمهوری اسلامی وجود ندارد. خطوط تدارکاتی جمهوری اسلامی به شبه نظامیان فلسطینی در کرانه باختری و اردن مستقیماً از طریق عراق و اردن وارد دره رود اردن می شود. این همچنین نگرانی‌های امنیتی را برای کشورهای عرب خلیج فارس از ترس اینکه رژیم‌های بعدی آنها باشد، افزایش می‌دهد.

احتمال واقعی تبدیل اردن به یک کشور نیابتی برای جمهوری اسلامی باید به عنوان یک یادآوری نگران کننده باشد. حتی اگر اسراییل و ایالات متحده درها را بر روی نیابت های کنونی مانند حماس یا حزب الله ببندند، تا زمانی که رژیم ایران پابرجاست، افراد جدید می توانند ظاهر شوند.

جمهوری اسلامی ممکن است چشمش به اردن باشد، اما چشم اردن به جایزه اشتباه است. حتی قبل از ۷ اکتبر، لفاظی های مقامات اردنی به طور فزاینده ای نسبت به اسرائیل منفی شده بود و هزاران اردنی به معاملات انرژی بین اردن و اسرائیل اعتراض کردند.

پس از حملات تروریستی حماس، معترضان اردنی برای نشان دادن حمایت خود از حماس به سفارت اسرائیل در امان یورش بردند و اردن سفیر خود را از تل آویو فراخواند. حداقل یکی از رهبران قبیله اردن خواستار لغو معاهده وادی عربا، توافقنامه صلح این کشور با اسرائیل که در سال ۱۹۹۴ امضا شد، شده است.

پادشاهی هاشمی اردن همچنان نگران است که اسرائیل فلسطینیان را به داخل خاک خود سوق دهد و یک بحران جمعیتی ایجاد کند که رهبری آن را به چالش بکشد. امان حتی حضور نظامی خود را در مرزهای غربی خود تقویت کرد تا از سرریز فلسطینیان جلوگیری کند.

باید به مقامات اردنی یادآوری کرد که اگرچه این نگرانی ها مشروع است، اما بزرگترین تهدید برای آینده آنها جمهوری اسلامی است. این زمینه را برای روابط جدید و بهبود یافته با اسرائیل فراهم می کند. هیچ چیز مثل یک دشمن مشترک ملت ها را متحد نمی کند.

نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی از زمان حمله تروریستی ۷ اکتبر علیه اسرائیل بیش از ۱۰۰ بار به پرسنل نظامی آمریکا در عراق و سوریه حمله کرده اند. در مارس ۲۰۲۳، وزیر دفاع لوید آستین به قانونگذاران اطلاع داد که این نیروها ۸۳ بار به نیروهای آمریکایی حمله کرده اند. ایالات متحده تنها در چهار مورد از این موارد، پاسخ داد. ریاضیات سریع تقریباً ۲۰۰ حمله به پرسنل آمریکایی در دوران دولت بایدن و تنها ۱۲ پاسخ توسط نیروهای مسلح ایالات متحده را نشان می دهد.

اگر ایالات متحده اراده ای برای دفاع از شهروندان خود ندارد، چگونه هر کشوری می تواند انتظار حمایت قدرت سخت آمریکا را داشته باشد؟ حمله تلافی جویانه اخیر علیه کتائب حزب الله در عراق باید به یک امر عادی تبدیل شود، نه استثنا. این به اردن، در میان سایر کشورهای عربی، نشان خواهد داد که ایالات متحده از متحدان خود و نیروهای خود حمایت خواهد کرد.

برای جلوگیری از بی‌ثباتی اردن توسط جمهوری اسلامی و تجدید روابط اسرائیل و اردن، ایالات متحده باید چهار اقدام دیگر را آغاز کند.

اول، وزارت امور خارجه باید حوثی ها (انصارالله) را مجدداً به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی معرفی کند، و ارتش ایالات متحده باید سایت های پرتاب و انبار موشک حوثی ها را تخریب و نابود کند تا از حملات دریایی بیشتر در دریای سرخ جلوگیری کند. دولت بایدن ممکن است با حملات اخیر علیه اهداف شورشیان حوثی در مسیر درستی حرکت کند. برای تنش زدایی باید به تشدید ادامه دهد.

بازگشت به مماشات تنها حوثی‌ها و دیگر نیابت‌های جمهوری اسلامی را در سرتاسر منطقه جسور می‌کند، در حالی که حفظ گزینه نظامی روی میز تضمین می‌کند که ایالات متحده اهرم خود را از دست نخواهد داد. اکنون زمان تعامل دیپلماتیک با یک بازیگر سرکش نیست.

دوم، نیروهای آمریکایی مستقر در پایگاه هوایی موفق سلتی باید بی سر و صدا با نیروهای مسلح اردن برای حفاظت از مرز شمالی این کشور و جلوگیری از ورود کاتاگون و شبه نظامیان نیابتی جمهوری اسلامی همکاری کنند. نیروی هوایی ایالات متحده باید پهپادهای مملو از مواد مخدر را که از سوریه فرستاده شده اند، هدف قرار دهد که یکی از نگرانی های اصلی اردن است. چند هزار نیرو می توانند تأثیر بزرگی داشته باشند، همانطور که ۹۰۰ سرباز در سوریه یا ۲۵۰۰ سرباز مستقر در عراق که مانع از ظهور مجدد داعش می شوند، نشان داده شده است.

سوم، ایالات متحده باید از حملات اسرائیل علیه فرماندهان سپاه پاسداران مانند حمله اخیر در سوریه حمایت کند. در این حمله هوایی، مشاور ارشد سید رضی موسوی از سپاه پاسداران، هماهنگ‌کننده اصلی ائتلاف نظامی جمهوری اسلامی و سوریه، از بین رفت. حمایت آمریکا به اسرائیل این امکان را می‌دهد که بدون ترس از انتقام مستقیم تهران، نیروهای مهم شبه‌نظامی سپاه پاسداران را در کشورهای نیابتی خارج کند. این امر بهره برداری رژیم ایران از سوریه را به عنوان کریدوری برای هدف قرار دادن اردن محدود می کند.

در نهایت، دولت بایدن باید اسناد پایه‌گذاری صلح خاورمیانه معاصر توافق‌نامه آبراهام را مطالعه کند. افزایش همکاری های امنیتی، انرژی و اقتصادی بین اسرائیل و کشورهای عربی باعث تقویت بلوک کشورهای ضدجمهوری اسلامی در خلیج فارس خواهد شد.

اگر اردن قصد دارد همکاری با اسرائیل را بهبود بخشد، تمرکز باید به سمت جمهوری اسلامی باشد. باید به دولت بایدن یادآوری کرد که تا زمانی که با رژیم ایران برخورد نکند، تلاش‌ها برای از بین بردن نیروهای نیابتی آنها با موفقیت محدودی روبرو خواهد شد. تهران ممکن است نماینده خود را در غزه از دست بدهد، اما با یک نماینده جدید در اردن پاداش خواهد گرفت.

بدون حمایت آمریکا برای تضعیف نفوذ جمهوری اسلامی، هلال شیعه تهدید می‌کند که متحد کلیدی آمریکا در جهان عرب را سرنگون خواهد کرد که برای کل منطقه ویرانگر خواهد بود.