برنامههای هستهای جمهوری اسلامی همچنان در حال افزایش است
جمهوری اسلامی را به خاطر اخراج بازرسان هستهای مسئول بدانیم
برنامههای هستهای جمهوری اسلامی ایران همچنان در حال افزایش است
رژیم ایران در ۱۶ سپتامبر ورود یک سوم بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به تاسیسات هستهای این کشور منع کرد؛ رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیهای گفت: اقدام تهران نامتناسب و بیسابقه بوده و بهطور مستقیم و شدید بر توانایی آژانس برای انجام مؤثر بازرسیهای خود در ایران تأثیر میگذارد.
قدرت های جهانی باید رویکرد بیهوده خود را اصلاح کنند و تهران را به خاطر رفتار نادرست هستهای خود مسئول بدانند. آنها باید در نشست بعدی شورای حکام آژانس در ۲ اکتبر، رژیم ایران را محکوم کنند و مهلتی برای تهران برای بازگرداندن بازرسان به کار تعیین نمایند.
اگر در این اقدام رژیم ایران ناکام بماند، غرب باید تحریمهای مرتبط با سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی را به حالت اجرایی بازگرداند. اگر واشنگتن و شرکای اروپایی خود را از تحریک هستهای اخیر رژیم احساس نگرانی میکردند، این نگرانی را به طرز عملی ابراز نکردند.
ایالات متحده مجوز آزادی ۶ میلیارد دلار از دارایی های مسدود شده ملت ایران را برای رژیم ایران در یک باج و در ازای آزادی گروگانها صادر کرد. این علاوه بر ۱۰ میلیارد دلاری بود که واشنگتن قبلاً در تابستان امسال آزادسازی آن را صادر کرده بود.
اروپا، به نوبه خود، به موضع خود مبنی بر عدم بازگرداندن تحریم های موشکی، پهپادی و تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران، علیرغم انقضای آنها در ۱۸ اکتبر، پایبند بود.
در نشست ۱۱ تا ۱۵ سپتامبر هیئت مدیره آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ۶۳ کشور، از جمله ایالات متحده و شرکای آن، در بیانیهای مشترک از تهران خواستند تا از تحقیقات جداگانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد فعالیت مخفی تسلیحات هستهای این رژیم که وضعیت آن ناشناخته است، پیروی کند.
ایالات متحده، فرانسه، آلمان و بریتانیا نیز بیانیهای جداگانه منتشر کردند که در آن به انتقاد رسمی از رژیم ایران در صورت عدم رعایت آن اشاره کردند که خشم رژیم را برانگیخت. یک روز بعد، جمهوری اسلامی ورود تمامی بازرسان فرانسوی و آلمانی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را ممنوع کرد.
جمهوری اسلامی بهعنوان یکی از طرفهای معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای، باید تحت بازرسیهای منظم آژانس بینالمللی انرژی اتمی از تأسیسات هستهای خود قرار گیرد و با آژانس برای اجرای پادمانها در برابر انحراف ذخایر هستهای به سمت برنامه تسلیحات اتمی همکاری کند.
گروسی توضیح داد که بازرسان جدید دانش فراگیر و منحصر به فردی در زمینه فناوری غنیسازی دارند. به علت اقدامات رژیم ایران، نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تأسیسات حساس محدود شده است، که به تبع آن تأثیر و تعداد بازدیدهای بازرسان نیز محدود میشود.
بطور کلی، وضعیت هستهای تهران نگرانکننده به نظر میرسد. اکنون این کشور دارای مقدار کافی اورانیوم غنیشده برای تولید مواد با دستهبندی تسلیحاتی معادل ۱۰ سلاح هستهای در کمتر از چهار ماه است و برای ساخت سوخت مورد نیاز برای واحدهای هستهای، مدت زمان اضافی مورد نیاز دارد.
به علاوه، توانایی جمهوری اسلامی در به تعویق انداختن دسترسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تاسیسات هستهای یا نقض تعهدات منع انتشار سلاحهای هستهای به منظور ساخت تسلیحات هستهای به طور پنهانی، روز به روز اجراییتر شده است. این وضعیت بهویژه در زمانی که رژیم ایران تعداد بازدیدهای بازرسی را کاهش میدهد، بیشتر به چشم می آید.
از زمان شروع دوران ریاست جمهوری جو بایدن و تلاش دولت او برای برقراری تعامل با رژیم ایران در مسائل مربوط به محدودیتهای هستهای و بهبود روابط، جمهوری اسلامی به گونهای غرب را در مذاکرات معطل کرده و نظارت سازمان بینالمللی انرژی اتمی را به تدریج کاهش داده، و گامهای بیشتری در جهت افزایش ظرفیت هستهای برداشته است.
در حال حاضر، دولت آمریکا فشارها را به تهران به عنوان مقابله با اقدامات هستهای بیمعنی می داند، در حالی که جمهوری اسلامی ایران به گسترش برنامه های هستهای و سایر فعالیتهای بدخواهانه خود ادامه میدهد.
ابراهیم رئیسی، در سخنرانی اخیر خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، تهدید به ترور به انتقام قتل قاسم سلیمانی کرد و مقامات سابق آمریکایی را نشانه گرفت.
نکته حائز اهمیت این است که دو بیانیه از غرب در مجمع عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از نظر اکثریت ۳۵ کشور عضو آژانس، به عنوان یک انتقاد رسمی مورد پذیرش قرار نگرفت. به عبارت دیگر، این بیانیهها میتوانستند تدابیر فوری برای تطابق با خواستههای هیئت مدیره را معین کنند یا این کشورها را به تدابیر معاملاتی مانند تحریمها در شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهند.
در تضاد متناقض، ایالات متحده، فرانسه، آلمان و بریتانیا نگران بودند که اگر تهران مخالفت کند، ممکن است اقدامات شدیدی انجام دهد. اما عدم مخالفت یا عدم پاسخهای قوی به فعالیتهای تهران دقیقاً همان چیزی است که رژیم را ترغیب به ادامه فعالیتهای خود کرده است.
گروسی، در کنفرانس مطبوعاتی اخیر خود، به کاهش انگیزه کشورهای عضو برای واکنش به جمهوری اسلامی اشاره کرد.
او تاکید کرد که ایالات متحده، فرانسه، آلمان و بریتانیا باید مسیر فعلی خود را بازنگری کنند، زیرا این مسیر ممکن است به تخطی از امنیت بینالمللی و تهدید به منع اشاعه به رهبری آژانس بینالمللی انرژی اتمی منجر شود.
در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ۲ اکتبر، ایالات متحده، فرانسه، آلمان و بریتانیا باید برای تصویب قطعنامهای که رژیم ایران را محکوم کند و از تهران بخواهد بازرسان را به کار خود بازگرداند، هماهنگ عمل کنند.
این قطعنامه باید بیان کند که در صورتی که رژیم ایران آن را طی یک هفته اجرا ننماید، طرفها قصد دارند تا پیش از تاریخ ۱۸ اکتبر به شورای امنیت سازمان ملل متحد مراجعه کرده و فرآیند لغو تحریمهای چندجانبه علیه ایران به مدت ۳۰ روز را آغاز نمایند.
این تحریمها از طریق توافق هستهای ۲۰۱۵ با رژیم ایران بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد به حالت تعلیق درآمدهاند، اما فرانسه، آلمان و بریتانیا به عنوان باقیماندههای این توافق، دارای حق اجرای دوباره این تحریمها هستند.
نکته مهم در اینجا این است که روسیه و چین نتوانستند از بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل جلوگیری کنند. اعمال مجدد تحریمهای سازمان ملل به عنوان پاسخ به تخلفات هستهای تهران، مزیت بیشتری برای اعمال دوباره تحریمهای موشکی، پهپادی و تسلیحاتی سازمان ملل دارد، که جمهوری اسلامی سالهاست آنها را نقض میکند و در حال حاضر با استفاده از تسلیحات خود در کنار روسیه در جنگ اوکراین، نقضهای بیشتری انجام میدهد.
همچنین درخواستهای بینالمللی مبنی بر توقف بیشتر غنیسازی اورانیوم توسط رژیم ایران را دوباره تحمیل میکند.
جمهوری اسلامی نشان داده که علاقه ای به انجام تعهدات خود در زمینه منع اشاعه تسلیحات هسته ای ندارد، چراکه به اقدامات خود در جهت تولید بمب هستهای ادامه می دهد.
غرب باید هم اکنون قبل از اینکه تهران، بدون مجازات، اولین سلاح هستهای خود را بسازد و آزمایش کند، وارد عمل شود.