واشنگتن پیام داد که صبرش به پایان رسیده است

آمریکا به عراق درباره عواقب جدی تداوم حملات نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی هشدار داد

عراق از ترس گسترش جنگ غزه تلاش می کند تا نبرد بین نیروهای آمریکایی و گروه های مورد حمایت جمهوری اسلامی را مهار کند. ده‌ها حمله به تأسیسات نظامی ایالات متحده توسط گروه‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی در عراق طی دو ماه گذشته و همزمان با شعله‌ور شدن جنگ اسرائیل و حماس، بغداد را مجبور به ایجاد تعادلی کرده است که روز به روز سخت‌تر می‌شود.

حمله موشکی به سفارت ایالات متحده در بغداد در روز جمعه تشدید بیشتری را به همراه داشت، زیرا مقامات عراقی در تلاش برای مهار اثرات موج دار آخرین جنگ خاورمیانه هستند.

جمهوری اسلامی تسلط قابل توجهی در عراق دارد و ائتلافی از گروه های مورد حمایت جمهوری اسلامی، محمد شیعه السودانی، نخست وزیر عراق را در اکتبر ۲۰۲۲ به قدرت رساند. همزمان، حدود ۲۰۰۰ نیروی آمریکایی در عراق تحت توافق با بغداد حضور دارند که عمدتاً برای مقابله با گروه شبه نظامی دولت اسلامی هستند.

بغداد همچنین به شدت به معافیت‌های واشنگتن برای خرید برق از ایران متکی است و از زمان حمله آمریکا در سال ۲۰۰۳، ذخایر ارز خارجی عراق در فدرال رزرو آمریکا نگهداری می‌شود و به آمریکایی‌ها کنترل قابل توجهی بر عرضه دلار عراق می‌دهد.

پیشینیان السودانی نیز مجبور بودند خط ظریفی را بین تهران و واشنگتن طی کنند، اما جنگ اسرائیل و حماس خطرات را به میزان قابل توجهی افزایش داده است.

از زمان شروع جنگ در ۷ اکتبر، حداقل ۹۲ حمله به پایگاه های ایالات متحده در عراق و سوریه توسط گروهی از شبه نظامیان عراقی تحت حمایت جمهوری اسلامی موسوم به مقاومت اسلامی در عراق که به عهده گرفته، انجام شده است. ستیزه جویان می گویند که حملات آنها در تلافی حمایت واشنگتن از اسرائیل و حضور نظامی آن در عراق و سوریه است.

السودانی این حملات و حملات متقابل آمریکا را به عنوان نقض حاکمیت کشورش محکوم کرده است. او همچنین به مقامات دستور داده است که شبه نظامیان درگیر در این حملات را تعقیب کنند، حملاتی که بیشتر آنها هیچ صدمه ای نداشتند و فقط خسارات جزئی به همراه داشتند. دفتر او از اظهار نظر بیشتر خودداری کرد.

پس از حمله به سفارت، پنتاگون گفت که لوید آستین، وزیر دفاع برای السودانی روشن کرد که حملات علیه نیروهای آمریکایی باید متوقف شود.

یک مقام آمریکایی به آسوشیتدپرس گفت، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به السودانی گفت که واشنگتن انتظار دارد مقامات عراقی اقدامات بیشتری برای جلوگیری از چنین حملاتی انجام دهند و معتقد است که آنها توانایی انجام این کار را دارند.

یک مقام عراقی گفت، در سفر اخیر به منطقه، ویلیام برنز، مدیر سیا، به السودانی درباره «عواقب سخت» هشدار داد اگر عراق برای توقف حملات اقدامی نکند.

هر دو مقام به شرط ناشناس ماندن در راستای مقررات توجیهی صحبت کردند.

به گفته دو مقام عراقی که نخواستند نامشان فاش شود، بلینکن در اوایل ماه جاری در تماسی با نخست‌وزیر عراق گفت که آمریکایی‌ها مسائل را به دست خود خواهند گرفت و استدلال می‌کند که بغداد به اندازه کافی برای تعقیب عاملان این حمله اقدام نکرده است.

دو روز بعد، حمله ایالات متحده به یک سایت پرتاب پهپاد در نزدیکی شهر کرکوک عراق، پنج شبه نظامی را کشت.

ایالات متحده و بسیاری از جامعه بین المللی تلاش کرده اند تا از گسترش جنگ در نوار محاصره شده غزه در سراسر منطقه جلوگیری کنند.

رناد منصور تحلیلگر گفت که او معتقد است جمهوری اسلامی مطمئن است که حملات در حدی باقی می مانند که واکنش بزرگ ایالات متحده را برانگیزد.

منصور، پژوهشگر ارشد اندیشکده چتم هاوس، گفت جمهوری اسلامی و عراق تا کنون خط روشنی را حفظ کرده‌اند که در حال حاضر، عراق نمی‌تواند به زمین بازی تبدیل شود که می‌تواند دولت سودانی را بی‌ثبات کند.

او گفت که این تا حدودی به دلیل نقش عراق در انتقال پیام بین واشنگتن و تهران است. گاهی پیام رسان السودانی است.

در اوایل نوامبر، بلینکن یک روز قبل از سفر نخست وزیر عراق به تهران، با السودانی در بغداد دیدار کرد. به گفته یک مقام عراقی و یکی از اعضای شبه نظامی کتائب حزب الله، السودانی وعده مشخصی از شبه نظامیان دریافت کرده بود که در طول سفر بلینکن هیچ حمله ای انجام نخواهد شد. پس از این دیدار، السودانی پیامی از سوی بلینکن به جمهوری اسلامی برای مهار شبه نظامیان ارسال کرد.

هر دو مقام به شرط ناشناس ماندن صحبت کردند زیرا مجاز به اظهار نظر علنی نبودند.

یک هفته پس از تلاش‌های دیپلماتیک نخست‌وزیر عراق، ایالات متحده معافیت تحریم‌های عراق را برای خرید برق از ایران چهار ماه تمدید کرد. ایران هاوکز در واشنگتن از این اقدام انتقاد کرد و گفت که این اقدام باعث افزایش درآمد تهران در حالی که نیروهای نیابتی آن در حال جنگ با اسرائیل هستند، خواهد بود.

منصور می گوید واشنگتن از معافیت تحریم ها به عنوان یکی از کارت های خود در تلاش های اقتصادی محور برای فشار بر جمهوری اسلامی و عراق استفاده کرده است.

برخلاف گروه حزب الله لبنان که به عنوان قدرتمندترین نماینده جمهوری اسلامی در منطقه دیده می شود، شبه نظامیان عراقی تاکنون تنها نقش محدودی در درگیری ایفا کرده اند.

یک مقام گروه کتائب حزب الله گفت در حال حاضر تنها تعداد کمی از شبه نظامیان عراقی در جنوب لبنان و نزدیک مرز شمالی اسرائیل هستند. او گفت که عراقی‌ها در کنار حزب‌الله و نمایندگان حماس، گروه شبه‌نظامی که ۱۶ سال بر غزه حکومت می‌کنند و در حال حاضر با اسرائیل می‌جنگند، روی مدیریت نبرد کار می‌کنند.

او گفت که گروه‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی در عراق نمی‌خواهند درگیری در منطقه گسترش یابد، اما آماده هستند تا به هر حمله‌ای با قدرت پاسخ دهند.

ایاد الانبار، استاد علوم سیاسی در دانشگاه بغداد، گفت که اگر جمهوری اسلامی و متحدانش گسترش درگیری را انتخاب کنند، دولت السودانی احتمالا نمی تواند آنها را مهار کند یا از عواقب آن در خاک عراق جلوگیری کند.

الانبار گفت به همین دلیل است که السودانی تمام تلاش خود را برای ایجاد آرامش از طریق بیانیه ها انجام داده است.