افزایش ۵ برابری خودکشی با “سلاح گرم” در تهران
یک استاد جامعه‌شناسی از افزایش ۵ برابری خودکشی با “سلاح گرم” در تهران خبر داد
افزایش ۵ برابری خودکشی با “سلاح گرم” در تهران
اکبر علیوردی‌نیا، استاد جامعه‌شناسی از افزایش ۵ برابری خودکشی با سلاح گرم در تهران خبر داد.
اکبر علیوردی‌نیا، استاد جامعه شناسی دانشگاه مازندران در نشست «خودکشی در ایران، دلایل و راهکارهای مقابله» با بیان اینکه اقدام به خودکشی ۲۰ برابر خودکشی‌های منجر به مرگ است، در رابطه با وضعیت خودکشی در ایران گفت: «اگرچه ما به خودکشی های منجر به «مرگ» می‌پردازیم اما در واقع «اقدام به خودکشی» مهم تر از خودکشی منجر به مرگ است.»
علیوردی‌نیا با اشاره به آمارهای یاد شده از سال ۸۰ تا ۹۸ (۱۹ سال گذشته) تصریح کرد: «از نظر استانی در مجموع میانگین میزان خودکشی در ۱۴ استان از میان ۳۱ استان بالاتر و در ۱۷ استان نیز کمتر از میانگین کشوری است. بیشترین میانگین خودکشی به ترتیب در ایلام با ۱۷.۳ در ۱۰۰ هزار جمعیت، کرمانشاه با ۱۳.۶ در ۱۰۰ هزار جمعیت و سپس لرستان با ۱۱.۱ در ۱۰۰ هزار جمعیت است. همچنین در همین مدت کمترین میزان خودکشی در سیستان و بلوچستان (۲.۳)، خراسان جنوبی (۲.۷) و استان یزد به ثبت رسیده است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: «از نظر زمانی نیز ۹۸-۱۳۹۷ بیشترین میزان خودکشی را طی ۱۹ سال گذشته داشته ایم که ۶.۲ نفر در ۱۰۰ هزار نفر بوده و سالهای ۸۳ و ۸۶ با ۴.۲ نفر در ۱۰۰ هزار نفر کمترین تعداد خودکشی را داشته ایم.»
افزایش ۵ برابری خودکشی با «سلاح گرم» در تهران
علیوردی نیا، در رابطه با خودکشی‌های ناشی از سلاح گرم نیز گفت: «در میزان خودکشی ناشی از سلاح گرم در استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، ایلام، چهار محال و بختیاری، قزوین، کردستان و گلستان کاهشی بوده اما برعکس در تهران شاهد افزایش آن بودیم بطوریکه طی مدت زمان مورد بررسی خودکشی با سلاح گرم در تهران ۵ برابر و در قم و فارس سه برابر شده است.»
وی میزان خودکشی با روش حلق‌آویز را در کل کشور افزایشی خواند و گفت: «در این ۱۹ سال این نوع خودکشی در کشور بخصوص در تهران روند افزایشی داشته و ۴ برابر شده است.»
این جامعه شناس، درباره خودکشی ناشی از خودسوزی تصریح کرد: «میزان خودکشی ناشی از خودسوزی هم در استان گلستان ۱۰ برابر شده اما آمار خودسوزی در تهران روند نسبتا ثابتی را نشان می‌دهد.»
وی اظهار داشت: «می‌توان گفت در کل کشور و در ۱۹ سال یاد شده اولین وسیله خودکشی حلق آویز کردن است که ۵۰ درصد خودکشی ها از این طریق انجام می‌شود. دومین وسیله نیز مصدومیت با سم و دارو با ۱۴ درصد و سومین روش خودسوزی، چهارمین روش سلاح گرم و سپس سقوط از بلندی است. نکته مهم آن است که در استان ایلام خودسوزی بعد از سال ۹۲ سومین روش خودکشی و پس از حلق آویز کردن شده است در حالی که قبل از آن دومین روش بعد از حلق آویز کردن بود.»
علیوردی نیا، همچنین با اشاره به رابطه معکوس انتظام اجتماعی با برخی مولفه‌ها نظیر «طلاق»، خاطر نشان کرد: «برای مثال وقتی با افزایش طلاق خودکشی زنان کم می‌شود یعنی انتظام اجتماعی کم می‌شود و هرآنچه باعث کاهش انتظام و انسجام اجتماعی در جوامع بسته نظیر روستایی و عشایری و… شود، باعث کاهش خودکشی نیز می‌شود. حتی تعریف خودکشی تقلیل گرایانه نیز “رهایی از یک موقعیت هنجاری که چاره‌ای جز آن وجود ندارد” است».
وی توضیح داد: «در شش و هفت سال اخیر شاهد افزایش میزان شوهر کشی هستیم، یا دختر خودش و یا شوهر را می‌کشد و یا فرار می‌کند و شاهد قتلهای “شرافتی” هستیم.»
«در مقاله‌ای نوشته بود قتل های شرافتی را می‌توان خودکشی های شرافتی نام گذاشت. به نظر من اینها تبیین واحدی دارند و هر دو، دو روی یک سکه اند. قتل های شرافتی یا همان خودکشی‌های شرافتی ناشی از فزونی انتظام اجتماعی در جامعه‌اند و تا وقتی زن در جامعه کالای ارزان قیمتی باشد که خون بهای او نصف مرد است، مشکلات طلاق دارد و… مشکل پا برجا است. در مجموع هم به مثابه ایدئولوژی و هم به مثابه ساختار باید فکری برای ساختار جامعه پدر سالارمان کرد.»
در بخش دیگر این نشست محمد علی محمدی، جامعه شناس و عضو کرسی یونسکو در سلامت اجتماعی و توسعه با طرح این پرسش که چرا خودکشی نسبت به مسائل اجتماعی دیگر مهم تر است؟، اظهار کرد: از آنجایی که خودکشی می‌تواند مثل دومینو مسائل دیگری را با خود به همراه داشته باشد، موضوع مهمی است حتی اگر به مساله‌ای اجتماعی تبدیل نشده باشد.
۶۵ درصد خودکشی‌کنندگان سال ۹۹، «مرد» بودند
محمدی با بیان اینکه میانگین خودکشی در کشور ما ۶ است و میانگین جهانی ۵.۲ است، افزود: «طبق آمار پزشکی قانونی جوانان قربانیان اصلی خودکشی‌اند و بیشتر خودکشی‌ها در بین افراد ۱۵ تا ۳۵ ساله رخ می‌دهد. همچنین ۵۴ درصد خودکشی‌های منجر به مرگ در میان جوانان زیر ۳۰ سال رخ داده است.»
وی یادآور شد: «طبق آمار وزارت بهداشت در سال ۹۹، ۱۰۰ هزار نفر در ایران اقدام به خودکشی کردند که این میزان نیز رو به افزایش است. بعد از جوانان، مردان متاهل یا پدران، قربانیان بعدی هستند. تقریبا نیمی‌از خودکشی ها در بین افراد متاهل اتفاق می‌افتد. همچنین در سال ۹۹ مردان حدود ۶۵ درصد و زنان ۳۵ درصد خودکشی‌های اتفاق افتاده را شامل شدند و در سال ۹۸ مردان ۷۰ درصد خودکشی‌ها را شامل می‌شدند.»
گفتنی است در همین راستا، سهشنبه گذشته جمعی از زنان مریوانی در اعتراض به ناامنی جامعه و افزایش خودکشی، مقابل دادگاه انقلاب مریوان تجمع اعتراضی برگزار کردند.
بر اساس ویدیوهای منتشرشده، زنان معترض مریوانی شعار «ما امنیت می‌خواهیم» سر دادند. این تجمع پس از آن بود که روز دوشنبه خبری مبنی بر خودکشی یک زن در این شهر به علت آزارهای جسمی و جنسی منتشر شده بود.
اکبر علیوردی‌نیا استاد جامعه‌شناسی اکبر علیوردی‌نیا استاد جامعه‌شناسی
