در آستانه سالگرد جمعه خونین زاهدان، سیستان و بلوچستان پر تنش‌تر شد

سالگرد جمعه خونین زاهدان: افزایش تنش در سیستان و بلوچستان

با نزدیک شدن به اولین سالگرد جمعه خونین زاهدان، نهادهای امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی فشارها را بر خانواده‌های قربانیان خیزش سراسزی افزایش دادند تا آنها را از عدالت‌جویی برای عزیزانشان منصرف کنند.

به گفته فعالان حقوق بشر در استان سیستان و بلوچستان، در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۲، نیروهای امنیتی رژیم ایران به یک تظاهرات مسالمت آمیز در شهر زاهدان تیراندازی کردند و بیش از ۱۰۰ تظاهرکننده و تماشاچی را کشتند.

جنایت جمعه خونین زاهدان حدوداً دو هفته پس از اعتراضات سراسری که به دلیل قتل مهسا امینی در کشور جریان یافت، اتفاق افتاد و علت آن تجاوز به دختر بلوچ ۱۵ ساله‌ای به نام ماهو در شهر بندری چابهار توسط رئیس پلیس منطقه به نام ابراهیم کوچکزایی بود.

همچنین در سیستان و بلوچستان، فعالان از مدت‌ها پیش شکایت می‌کردند که این منطقه به عنوان قربانی تبعیض نهادهای حکومتی با عقیده‌های شیعه ایران تبدیل شده است. این اقدامات تا حدی بوده که هر سال تعداد نامتناسبی از بلوچ‌ها در درگیری‌ها کشته یا به اتهام‌های مختلف به دار آویخته می‌شوند.

تهدید و آزار مداوم یکی از خانواده‌های قربانیان حادثه جمعه خونین، در خصوص فشار بر خانواده او و دیگر افرادی که عزیزانشان را از دست داده‌اند، وارد می‌شود، از زمان وقوع این قتل عام ادامه دارد. او ابراز تاسف کرده و گفت: ما تاکنون یک لحظه احساس آرامش نکرده‌ایم. هر ملاقات و هر گفتگو با افراد دیگر، از جمله قبایل و شخصیت‌های بزرگ و حتی در داخل خانواده خودمان نیز تحت مراقبت دقیق و رصد قرار می‌گیرد.

به گفته او، نیروهای امنیتی به بزرگان محله مراجعه کرده‌اند تا خانواده‌ها را از ابراز شکایات خود منع کنند و سعی دارند آنها را متقاعد کنند که توسط گروه‌های مخالف یا سازمان‌های سیاسی کشته شده‌اند.

وی اظهار کرد: خانواده ما چندین بار پیشنهادهای مالی دریافت کرده‌اند، اما ما فوراً آنها را رد کردیم. آنها پیشنهاد دادند که عزیزمان را به عنوان شهید اعلام کنیم و در عوض به ما قول پرداخت مستمری دادند اما برای ما پیگیری عدالت کسانی که در جمعه خونین زاهدان جان خود را از دست دادند. تزلزل نخواهد کرد.

او تأکید می‌کند که نیروهای امنیتی از تاکتیک‌های ارعابی استفاده می‌کنند تا فرد را مجبور به پذیرش پیشنهادات مالی کنند. هدف آنها در این فرآیند، به طور همزمان ساکت کردن شخصیت‌های تأثیرگذاری مانند مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، خانواده‌های داغدار و شرکت‌کنندگان در تظاهرات هفتگی پس از نماز جمعه است.

افزایش فشار با نزدیک شدن به سالگرد جمعه خونین زاهدان

به گفته سازمان های حقوق بشر در این استان، با نزدیک شدن به سالگرد جمعه خونین، خانواده های قربانیان با فشارهای فزاینده‌ای روبرو هستند.

آنها می گویند که حکومت از اوایل سپتامبر تلاش های هماهنگی انجام داده تا بستگان قربانیان، افراد با نفوذ، رهبران طوایف و شخصیت های مذهبی در بلوچستان را متقاعد کند تا در سخنرانی علی خامنه‌ای شرکت کنند.

در تاریخ ۲۰ شهریور، وبسایت دفتر خامنه‌ای اعلام کرد که هزاران نفر از مناطق سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی در سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی شرکت کرده‌اند. در این سخنرانی، خامنه‌ای به موضوعات مختلفی اشاره کرد، از جمله حکومت استعماری انگلیس در برخی مناطق آسیا. با این حال، در مقابل خواسته‌هایی که از سوی مردم ابراز شده بود، سکوت انتخاب کرد.

شیراحمد شیرانی، فعال حقوق بشر، سازماندهی این نشست را بخشی از کمپین آزار و اذیت می داند.

در تاریخ ۲۰ شهریورماه، یک گردهمایی با حضور مقامات استانی و ملی در تهران برگزار گردید و فرمانده نیروی زمینی سپاه در این مراسم با بسیاری از رهبران قبایل دیدار کرد تا برنامه‌ای را برای بازگرداندن خانواده‌های جانباختگان به تهران مطرح کند.

افرادی از مناطق زاهدان و خاش نیز پیش از حضور خامنه‌ای در تهران حاضر شده بودند، اما هیچ‌کس از این پیشنهاد استقبال نکرد و همگی به تهران بازگشتند. حتی در میان افرادی که به عنوان شخصیت‌های مورد اعتماد و رهبران قبایل شناخته می‌شدند، همچنان حمایت قابل توجهی از این اقدام وجود نداشت.

شیرانی اظهار کرد: پس از آن، احمدرضا رادان، فرمانده کل نیروی انتظامی، به منظور فشار بیشتر بر خانواده‌های قربانیان به سیستان و بلوچستان سفر کرد.

ارائه پیشنهادات مرتبط با پرداخت غرامت مالی و ثبت نام خانواده‌های قربانیان در بنیاد شهید یا صندوق جانبازان، اعتراضاتی که به طور ویژه در سیستان و بلوچستان اتفاق افتاده را بیان می‌کند. با این حال، به نظر می‌رسد که این اقدامات در این منطقه به دلیل سطح بالای محرومیت و فقر نسبت به سایر مناطق ایران بیشتر توسط نیروهای امنیتی اجرا می‌شوند.

در همین حال، گزارش هایی مبنی بر دستگیری های دسته جمعی جوانان و نوجوانان بلوچ در زاهدان در آستانه سالگرد جمعه خونین منتشر شده است.

وبسایت حقوق بشری رسانک نیوز در ۲۰ سپتامبر گزارش داد که ده ها بلوچ به طور گسترده و خشونت آمیز دستگیر شدند.

شیرانی گفت که دست کم ۱۵ نوجوان در محله کریم آباد زاهدان که فوتبال بازی می کردند در میان بازداشت شدگان بودند.

علیرغم فشارها و بازدیدهای قابل توجه مقامات امنیتی و نظامی، فضای بلوچستان، به ویژه زاهدان، همچنان فضای شورشی باقی مانده است. در این منطقه، مانند دیگر مناطق، مراسم هفتمین و چهلمین روز پس از درگذشت افراد را برگزار نمی‌کنیم. به جای آن، مردم خود را برای تظاهرات به مناسبت سالگرد آماده می‌سازند.

تظاهرات در دو جمعه گذشته به طور قابل توجهی نسبت به هفته های گذشته پرشورتر بود.

شیرانی گفت که انتظار دارد اعتراضات مدنی قابل توجهی بعد از نماز جمعه در ۲۹ سپتامبر و به دنبال آن اعتصابات روز بعد صورت گیرد.

تأکید مردم بر تعقیب عوامل و افراد مسئول در این حوادث قوی بوده است. حتی فرمانده نیروی انتظامی در سفری که در هفته گذشته به بلوچستان داشت، به سران طوایف اعلام کرد که جمهوری اسلامی قصاص از عوامل مذکور را انجام نخواهد داد؛ او پیشنهاد کرد که در نهایت می توان به خانواده ها غرامت مالی پرداخت کرد.

مردم بلوچستان به تجربه دریافته‌اند که بی توجهی به این جنایت تنها باعث تکرار چنین اتفاقاتی در آینده خواهد شد.

اخبار امروز زاهدان خبر روز ایران  اخبار امروز زاهدان خبر روز ایران اخبار امروز زاهدان خبر روز ایران اخبار امروز زاهدان خبر روز ایران