رای دهندگانی که از سرکوب خشونت آمیز معترضان خشمگین و از شکست انتخابات در ایجاد تغییرات اساسی ناراضی هستند، روز جمعه در خانه می‌مانند

فراخوان برای تحریم انتخابات جمهوری اسلامی

در حالی که ایران برای سیرک انتخابات مجلس شورای اسلامی در روز جمعه آماده می‌شود، فراخوان‌ها برای تحریم این انتخابات، آن را به آزمونی برای مشروعیت روحانیون حاکم در میان نارضایتی و خشم گسترده از حکومت تبدیل می‌کند.

یک انتخابات جداگانه در روز جمعه همچنین درباره عضویت یک نهاد روحانی مبهم و ۸۸ نفره به نام مجلس خبرگان، که رهبر جمهوری اسلامی را که حرف آخر را در مورد همه مسائل کلیدی کشور می‌زند، انتخاب و مشاوره می‌دهد، تصمیم خواهد گرفت. در حالی که این مجمع معمولاً در پشت صحنه فعالیت می کند، وظیفه بسیار مهم انتخاب جانشین رهبر فعلی ۸۴ ساله علی خامنه ای است که بیش از سه دهه بر ایران حکومت کرده است.

رهبران جمهوری اسلامی حضور در انتخابات را به عنوان پیش بینی قدرت و قدرت خود می دانند. اما با برگزاری این انتخابات در میان انبوهی از چالش‌های داخلی و جنگ منطقه‌ای ناشی از تهاجم اسرائیل به غزه که شامل شبکه شبه‌نظامیان نیابتی جمهوری اسلامی نیز می‌شود، رأی قوی بعید به نظر می‌رسد.

تحلیلگران می گویند که ایرانیان نیز پس از رای دادن مکرر به قانونگذاران اصلاح طلب و روسای جمهور که وعده تغییر در سیاست خارجی و اقتصادی و حقوق فردی بیشتر را داده اند، اعتماد خود را به انتخابات از دست داده اند که عمدتاً محقق نشدند.

یک نظرسنجی دولتی که هفته گذشته توسط خبرآنلاین، یک خبرگزاری ایرانی به آن استناد شد، پیش‌بینی می‌کرد که مشارکت در سراسر کشور حدود ۳۶ درصد و در تهران تنها حدود ۱۵ درصد باشد. (این سایت گفته است که گزارش را به دستور دولت پس گرفته است.) در مقایسه، بیش از ۷۰ درصد از ۵۶ میلیون واجد شرایط رای دادن ایران در سال ۲۰۱۷ به رئیس جمهور اصلاح طلب حسن روحانی رأی دادند.

خامنه ای روز چهارشنبه از مردم ایران خواست حتی اگر از وضعیت موجود راضی نیستند رای دهند و تاکید کرد که رای دادن به منزله حفظ امنیت ملی کشور است. خامنه‌ای در سخنانی که از تلویزیون دولتی پخش شد، گفت اگر دشمن در عرصه قدرت ملی در ایرانی‌ها ضعف ببیند، امنیت ملی را از جهات مختلف تهدید می‌کند. رای ندادن هیچ فایده ای ندارد.

اما مخالفان مخالف هستند. بسیاری از سیاستمداران برجسته، فعالان و نرگس محمدی، برنده زندانی جایزه صلح نوبل، از ایرانیان خواسته اند تا انتخابات را تحریم کنند تا نشان دهند که دیگر معتقدند تغییر از طریق صندوق های رای امکان پذیر نیست.

محمدی در بیانیه ای از سلول خود که در شبکه های اجتماعی منتشر شد، گفت جمهوری اسلامی مستحق تحریم های ملی و محکومیت جهانی است. وی افزود که برگزاری انتخابات نه تنها یک ضرورت سیاسی بلکه یک وظیفه اخلاقی است.

گروهی متشکل از ۳۰۰ نفر از فعالان و سیاستمداران برجسته، از جمله نمایندگان سابق مجلس و شهردار سابق تهران، با امضای بیانیه‌ای مشترک، انتخابات را به دلیل بررسی دقیق نامزدها که نتایج انتخابات را از پیش تعیین می‌کرد، مسخره خواندند. در این بیانیه آمده است که حکومتدولت انتخابات را برای مقابله با اراده مردم مهندسی می‌کند و افزود که امضاکنندگان از شرکت در این رویداد صحنه‌سازی شده خودداری می‌کنند.

منبع اصلی خشم ایرانیان نسبت به دولت، سرکوب خشونت آمیز تظاهرات زنان و دختران در سال های ۲۰۲۲ و ۲۰۱۹ است که صدها معترض از جمله نوجوانان و کودکان را به قتل رساند، و مخالفان، دانشجویان و فعالان را به زندان انداخت.

این موضوع به نارضایتی‌های دیرینه درباره فساد حکومتی و سوءمدیریت اقتصادی که همراه با سیاست‌های خارجی، هسته‌ای و نظامی مانع از تلاش‌ها برای لغو تحریم‌های اقتصادی شده و چشم‌انداز ایرانیان برای کسب درآمد مناسب را کم رنگ می‌کند، سوخت.

تحلیلگران می گویند حضور رأی دهندگان در انتخابات معیار مهمی برای سنجش محبوبیت حکومت و در نتیجه قدرت آن خواهد بود. صنم وکیل، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در چتم هاوس گفت انتخابات به دو دلیل مهم هستند. اولاً ما با عدم شرکت در انتخابات به اعتراضات مردمی بازمی‌گردیم و دوم اینکه چقدر آرا کم خواهد شد می‌تواند چیزی در مورد پایگاه قدرت جمهوری اسلامی به ما بگوید.

با این حال، حتی با حضور کم رای دهندگان، انتظار می رود که جناح محافظه کار تسلط خود را بر پارلمان حفظ کند زیرا نامزدهای آن عمدتاً بدون رقابت در انتخابات شرکت می کنند. 

جبهه اصلاحات، ائتلافی از احزاب که عموماً طرفدار آزادی های اجتماعی بیشتر و تعامل با غرب هستند، اعلام کرد که در انتخابات شرکت نمی کند زیرا همه نامزدهای آن رد صلاحیت شده اند و نمی تواند هیچ یک از نامزدهای تایید شده شورا را تایید کند.

جواد امام، سخنگوی جبهه اصلاحات در مصاحبه‌ای گفت در حال حاضر فضایی برای مانور نداریم و چاره‌ای نداریم. روابط بین مردم و حکومت و سیاستمداران آسیب جدی و عمیقی دیده است.

در تهران، پوسترها و بنرهای انتخاباتی که این هفته توسط مقامات حکومتی در سراسر شهر نصب شد، رای دادن را با ناسیونالیسم و ​​عشق به ایران مساوی دانستند اما نه جمهوری اسلامی. در دو بنر که در عکس ها و فیلم های رسانه های خبری جمهوری اسلامی دیده می شود، نوشته شده است «مشارکت بالا = یک ایران قوی» و «برای ایران تصمیم بگیر».

راهپیمایی های تبلیغاتی در تهران فاقد شور و شعف معمول انتخابات قبلی است. بر اساس ویدئوهای موجود در رسانه‌های اجتماعی و شاهدان، در بسیاری از مکان‌ها، نامزدها برای جمعیت کوچکی که با ردیف‌هایی از صندلی‌های خالی احاطه شده بودند، سخنرانی کردند. یکی از شاهدان گزارش داد که در خارج از محوطه دانشگاه تهران در این هفته، مبارزان انتخاباتی میکروفون نصب کردند و از رهگذران دعوت کردند تا آزادانه صحبت کنند، اما به گفته یکی از شاهدان، آنها با بالا انداختن توهین آمیز و ناسزا گفتن رد شدند.

بسیاری از ایرانیان کل تمرین را اتلاف وقت رد کردند. علیرضا، ۴۶ ساله، گفت مهم نیست چه کسی می آید و چه کسی می رود و چه کسی قدرت را در دست می گیرد من مطلقاً هیچ امیدی به اصلاح این سیستم ندارم و نه راهی برای اصلاح آن از طریق قانون اساسی موجود می دانم. فیلمنامه‌نویسی در تهران که از ترس قصاص خواست نام خانوادگی‌اش منتشر نشود.

وحید اشتری، محافظه‌کار برجسته‌ای که فساد مالی و خویشاوندی در میان مقامات ارشد جمهوری اسلامی را افشا کرده و با پیگرد قانونی مواجه شده است، انتخابات را «سارکاری»، یک اصطلاح عامیانه فارسی برای فریب دادن یا فریب دادن کسی، نامیده است. او در بیانیه‌ای در پلتفرم رسانه‌های اجتماعی X گفت که خارج از حباب تبلیغات انتخاباتی مردم زندگی خود را می‌گذرانند و نمی‌توان به این موضوع اهمیت داد که کدام نامزد تحت کدام ائتلاف شرکت می‌کند.

به نظر می‌رسید که رویدادهای کمپین در برخی از شهرهای کوچکتر، که در آن‌ها سیاست محلی‌تر است و سیاستمداران از طریق قبیله‌هایشان شناخته می‌شوند، جمعیت بیشتری را به خود جذب می‌کند. در یاسوج، شهری کوچک در جنوب غربی ایران، ویدئوهایی در رسانه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که یک نامزد محافظه‌کار به یک مهمانی رقص بداهه می‌پیوندد و با انرژی جمعیت مردان و زنان را گرد هم می‌آورد که آشکارا انحراف قوانینی است که رقص عمومی را ممنوع می‌کند.

تحلیلگران می گویند که تلاش های جمهوری اسلامی برای اجتناب از جنگ در طول تنش های کنونی در منطقه به پویایی داخلی آن گره خورده است. آنها گفتند که خامنه‌ای نمی‌خواهد رویارویی‌های خارجی را به خطر بیندازد که می‌تواند در برهه‌ای حساس از نظر سیاسی، ایران را در داخل کشور بی‌ثبات کند، به‌ویژه زمانی که موضوع جانشینی او و به‌طور پیش‌فرض آینده جمهوری اسلامی در سکوت مورد بحث قرار می‌گیرد.

انتخابات مجلس خبرگان با توجه به نقشی که در تعیین رهبر بعدی دارد، می تواند نتیجه بخش باشد. اما روند نظارت که حسن روحانی، رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب سابق را از انتخاب مجدد به کرسی‌ای که بیش از دو دهه در اختیار داشت رد صلاحیت کرد، برای تحلیلگران نشان داد که جانشین خامنه‌ای محافظه‌کار خواهد بود.

نادر هاشمی، استاد سیاست خاورمیانه در دانشگاه جورج تاون گفت با توجه به مخاطرات بالا، هیچ حاشیه ای برای خطا برای نخبگان حاکم رژیم وجود نخواهد داشت. مرحله مدیریت این انتخابات برای تضمین یک مجلس وفادار، اولویت اصلی امنیت ملی جمهوری اسلامی خواهد بود.