گران‌شدن اینترنت در ایران
شلیک دولت رئیسی به پیشانی اینترنت؛ واکنش‌ها به گران‌شدن اینترنت در ایران
گران‌شدن اینترنت در ایران
به نظر می‌رسد که وزارت ارتباطات نه تنها نقش کنترلی قدرتمندی در اپراتورها ندارد، بلکه افزایش قیمت‌های اینترنت نیز به دلیل هماهنگی بین شرکت‌های مخابراتی و وزارت ارتباطات اتفاق افتاده است.
بعد از گذشت یک روز از اعلام رسمی افزایش ۳۰ درصدی هزینه خدمات اینترنت در ایران و انتشار قیمت بسته‌های اینترنتی، گزارش‌های رسانه‌ها نشان می‌دهد که این افزایش قیمت از حد مصوب ۳۰ درصد گذشته و در برخی موارد به اندازه سه برابر قیمت قبلی افزایش یافته است.
باشگاه خبرنگاران جوان با انتشار تصویر قیمت جدید بسته‌های اینترنت اعلام کرده است.
در حالی‌که سازمان تنظیم مقررات مجوز افزایش ۳۰ درصدی قیمت اینترنت را صادر کرده، برخی از شرکت‌های مخابراتی در بسته‌های جدید بلندمدت خود، قیمت را از هر گیگابایت دو هزار تومان به شش هزار تومان تغییر داده‌اند.
همچنین به نظر می‌رسد که برخی از شرکت‌های مخابراتی در شرایط خاص، نرخ مصوب افزایش ۳۰ درصدی را رعایت کرده‌اند. این اقدام به نظر می‌رسد با حذف بسته‌های بلندمدت، سیاست دیگری برای جلب مشتریان اتخاذ کرده‌اند.
در حال حاضر، هزینه بسته پرمصرف هفت گیگابایتی ۳۰ روزه از همراه اول و ایرانسل با افزایش ۳۴ درصدی، از ۲۸,۲۰۰ تومان به ۳۸,۰۰۰ تومان افزایش یافته است. این افزایش قابل توجه نشانگر افزایش هزینه‌های مصرف اینترنت در این بسته می‌باشد. اطلاعات نشان می‌دهد که حجم این بسته ممکن است در صورت استفاده از فیلترشکن و رسانه‌های اجتماعی، نتواسته نیازهای مصرف‌کنندگان را به خوبی تامین کند. به همین دلیل، مصرف‌کنندگان ممکن است در طول ماه چند بار، به تمدید مجدد این بسته نیاز داشته باشند.
اما در برخورد با حذف بسته‌های بلندمدت، دولت به رویه سابق خود ادامه داده است. مسئولان وزارت ارتباطات، هرچند این موضوع را تخلف می‌دانند و ادعا کرده‌اند که شرکت‌های مخابراتی موظفند بسته‌های پیشین را به سرویس خدمات خود بازگردانند، اما اقدامات مؤثری در این زمینه انجام نداده‌اند.
به نظر می‌رسد که وزارت ارتباطات، یا نقش کنترلی کافی در تعیین قیمت‌های شرکت‌های ارتباطات مخابراتی را ندارد، یا در عمل، افزایش چند برابری قیمت اینترنت با هماهنگی با این شرکت‌ها رخ داده است.
افزایش قیمت بسته‌های اینترنت باعث اعتراض گروهی از نمایندگان مجلس شده است. این نمایندگان این افزایش را در تضاد با وعده‌های انتخاباتی ابراهیم رئیسی در سال ۱۴۰۰ می‌دانند. در آن زمان، ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست‌جمهوری وعده داده بود که دولت او اینترنت ارزان‌تری ارائه خواهد داد.
در دو سال گذشته، ابراهیم رئیسی و وزارت ارتباطات به نارضایتی مردم از وضعیت اینترنت در کشور واکنش نشان داده‌اند. طی این دوره، آن‌ها بارها تأکید کرده‌اند که هدف اصلی دولت، فراهم کردن دسترسی ارزان و با کیفیت برای تمام ایرانیان به اینترنت است.
جلال رشیدی کوچی، عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور، این حرکت را با هدف کاهش مشارکت در انتخابات مجلس دانسته و بر این تأکید کرده است که افزایش ۳۰ درصد تعرفه اینترنت فیلتر شده در آستانه انتخابات را به همه کسانی که به دنبال افزایش نارضایتی و کاهش مشارکت مردم هستند تبریک عرض می‌کنم.
اما نکته حائز اهمیت این است که افزایش قیمت‌ها تنها چند روز پس از دستور ابراهیم رئیسی برای رسیدگی به مشکلات اینترنت در ایران رخ داده است رئیسی یکم دی‌ماه در مراسم افتتاح پروژه بزرگ فیبر نوری استان گلستان با انتقاد از شرایط اینترنت گفته بود توصیه‌ام به وزیر ارتباطات این است که جوان‌ها را دریابید و گلایه‌هایشان برای توسعه بستر و سرعت اینترنت را مرتفع کنید.
اگرچه در سال ۱۴۰۱، رئیسی چندین بار اعلام کرده بود که دستور رفع مشکل اختلال در شبکه اینترنت و افزایش سرعت اینترنت را صادر کرده است، اما عملکرد عملی به وعده‌ها و دستورات او خلاف آن بوده است.
در تیرماه سال جاری، معاون حقوقی و امور مجلس در مرکز ملی فضای مجازی اعلام کرد که به دلیل نارضایتی کاربران از نحوه استفاده از اینترنت، ابراهیم رئیسی دستور داده است تا یک کارگروه تشکیل شود. این کارگروه مسئول بررسی و پاسخگویی به گلایه‌ها و اعتراضات مردم درباره کندی در ارائه خدمات اینترنت باشد.
تصمیم به افزایش قیمت خدمات اینترنت در ایران، به نظر می‌رسد که به منظور مهیا کردن زمینه برای بهبود خدمات و افزایش سرعت اینترنت اتخاذ شده است. این تصمیم مبتنی بر تصویب وزارت ارتباطات به‌عنوان یک اقدام برای بهبود شرایط خدمات اینترنت در کشور صورت گرفته است. زیرا طبق اظهارات زارع‌پور، وزیر ارتباطات، شرکت‌های مخابراتی در نامه‌ای به رئیسی اعلام کرده‌اند که برای رفع مشکلات و ارتقاء سرعت خدمات، اصلاح قیمت‌ها و اخذ مجوز افزایش تعرفه‌ها ضروری است.
زارع‌پور هنگام اعلام افزایش قیمت‌ها اظهار کرد که شرکت‌های مخابراتی برای افزایش سرعت اینترنت نیز شرط افزایش قیمت ۳۰ درصدی را اعلام کرده‌اند. با گذشت ۲۴ ساعت از افزایش قیمت، هنوز اقدامات عملی در افزایش سرعت صورت نگرفته و کاربران از ادامه اختلالات در شبکه اینترنت خبر می‌دهند.
وزیر ارتباطات هنوز مشخص نکرده که برای افزایش سرعت، تا چه زمانی به شرکت‌های مخابراتی مهلت داده شده است. در صورتی که مشکلات اینترنت حل شده و سرعت در محدوده فعلی باقی بماند، وزیر ارتباطات هیچ اطلاعاتی ارائه نکرده است که قیمت بسته‌های اینترنت به حالت قبلی باز خواهد گشت یا خیر.
بعضی از رسانه‌های نزدیک به دولت، با انتقاد از افزایش قیمت اینترنت، تاکید کرده‌اند که این اقدام می‌تواند در آستانه انتخابات مجلس، باعث سرخوردگی جوانان حامی دولت شود. این مسئله به چالش اصلی دولت تبدیل شده است زیرا حتی نزدیک‌ترین چهره‌ها به دولت و حامیان سرسخت آن نیز این‌بار به منتقدان تصمیم اخیر وزارت ارتباطات پیوسته‌اند.
جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس شورای اسلامی، از این تصمیم انتقاد کرده و گفته است این روزها اینترنت برای مردم از نان شب هم واجب‌تر و بسیاری از امور زندگی مردم به این فناوری گره خورده است.
احسان بداغی، فعال رسانه‌ای، در شبکه اجتماعی ایکس اظهار کرده است که ادعای وزیر ارتباطات درباره مشکلات مالی شرکت‌های مخابراتی به عنوان دلیل اصلی گرانی قیمت اینترنت، در نگاه او قابل قبول نمی‌باشد و افزود بهانه افزایش قیمت اینترنت، مشکلات اقتصادی اپراتورها بود. اما همراه اول هم‌زمان فقط در یک فقره ۱۸ میلیون یورو به شرکت پرتو آبی ابتکار نوین پرداخته و اطلاعات آن را مخفی کرده است. صاحب شرکت کیست؟ حسن فیروزآبادی، فرزند دبیر شورای‌عالی فضای مجازی.
تحلیلگران و منتقدان معتقدند که موضوع افزایش قیمت اینترنت برای دولت فقط یک مسئله اقتصادی نیست. با توجه به افزایش چشمگیر استفاده کاربران از فیلترشکن برای دسترسی به رسانه‌های اجتماعی فیلترشده، این موضوع نشان‌دهنده این است که یکی از اهداف وزارت ارتباطات، افزایش هزینه دسترسی به اینترنت جهانی است. این افزایش قیمت به‌ویژه برای اقشار کم‌درآمد، در کنار هزینه‌های استفاده از فیلترشکن، به یکی از اصلی‌ترین هزینه‌های سبد خانوار تبدیل شده است.
به عقیده برخی، دولت تحت فشار با افزایش قیمت اینترنت در جهت تامین هزینه‌های مرتبط با گسترش فیلترینگ در ایران، به دنبال تأمین مالی از جیب مردم است.
اما با توجه به اینکه بسیاری از خدمات آنلاین دولت، از جمله سیستم‌های آموزشی، بانکی، و حمل و نقل، از طریق اینترنت ارائه می‌شوند، این موضوع حتی برای افرادی که از رسانه‌های اجتماعی فیلترشده استفاده نمی‌کنند، باعث افزایش بار مالی می‌شود.
در نهایت، دومینوی تصمیمات اقتصادی دولت ابراهیم رئیسی در سال ۱۴۰۲ به نقطه پایانی نزدیک شده است. جمعیت عام اعتقاد دارد که در شرایط فعلی، سفره معیشت و سطح زندگی در ایران به‌عنوان مهم‌ترین قربانیان وضعیت فعلی محسوب می‌شوند.
