چگونه حماس مخفیانه به یک ارتش کوچک برای مبارزه با اسرائیل تبدیل شد؟

حماس چگونه تشکیل شد و اهداف این گروه تروریستی چیست؟

نیروهای اسرائیلی که آماده حمله به غزه به منظور نابودی حماس هستند، با یک حریف قدرتمندتر مواجه خواهند شد. این حریف سال‌ها توسط یک شبکه پشتیبانی مخفی آموزش دیده و دستاوردهای او به نحوی است که از محدوده‌ای کوچک محاصره شده نسبت به جمهوری اسلامی و گروه‌های عربی متحد آن بیشتر است.

حمله وحشیانه و مرگبار تروریستهای حماس به جنوب اسرائیل که برای این گروه در برنامه‌ریزی و مقیاس بی‌سابقه بود، نمایانگر تخصص نظامی بود که این گروه از زمان به دست گرفتن کنترل غزه در سال ۲۰۰۷ تاکنون به دست آورده بودند.

علی برکه، یکی از مقامات ارشد حماس گفت: نیاز، مادر اختراع است. وی افزود که این گروه مدت‌هاست از پول و آموزش جمهوری اسلامی و گروه‌های نیابتی منطقه‌ای آن مانند حزب‌الله لبنان استفاده می‌کرده و در عین حال نیروهای خود را در غزه تقویت می‌کرد.

علی برکه که در لبنان مستقر است، گفت: مشکلات در واردات تسلیحات به این معنی است که در ۹ سال گذشته ما توانایی‌های خود را توسعه داده و قادر به تولید داخلی هستیم. در جنگ ۲۰۰۸ غزه، موشک های حماس حداکثر برد ۴۰ کیلومتر (۲۵ مایل) داشتند، اما این برد تا درگیری های سال ۲۰۲۱ به ۲۳۰ کیلومتر افزایش یافت.

بر اساس مصاحبه رویترز با ۱۱ نفر از افراد آشنا به توانایی های این گروه، از جمله شخصیت های حماس، مقامات امنیتی منطقه و کارشناسان نظامی، امروز این سازمان مخفی و گسترده از گروه کوچک فلسطینی که ۳۶ سال پیش اولین اعلامیه خود را در اعتراض به وجود اسرائیل منتشر کرد، قابل تشخیص نیست.

یک منبع نزدیک به حماس در نوار غزه که به دلیل حساسیت موضوع از ذکر نامش خودداری کرد، گفت: آنها یک ارتش کوچک هستند. او گفت که این گروه دارای یک آکادمی نظامی است که طیفی از تخصص ها از جمله امنیت سایبری را آموزش می دهد و دارای یک واحد کماندوی دریایی در میان شاخه نظامی ۴۰,۰۰۰ نفری خود است.

در مقابل، طبق اعلام وب سایت globalsecurity.org، در دهه ۱۹۹۰ حماس کمتر از ۱۰۰۰۰ جنگجو داشت.

به گفته یک منبع امنیتی منطقه ای که او نیز نامش فاش نشد، از اوایل دهه ۲۰۰۰، این گروه یک شبکه تونلی در زیر غزه ایجاد کرده است تا به جنگجویان کمک کند تا از بین آنها بروند، کارخانه های اسلحه سازی را در خود جای دهند و از خارج سلاح وارد کنند.

مقامات حماس گفته اند که این گروه به طیف وسیعی از بمب ها، خمپاره ها، راکت ها، موشک های ضد تانک و ضد هوایی دست یافته است. این قابلیت‌ها در طول سال‌ها، نتایج مرگ‌بار فزاینده‌ای را به همراه داشته است.

اسرائیل در سال ۲۰۰۸، ۹ سرباز خود را از دست داد و در سال ۲۰۱۴، این تعداد به ۶۶ نفر افزایش یافت.

هلیر، یکی از همکاران ارشد موسسه خدمات متحد سلطنتی بریتانیا، گفت: که اسرائیل قادر است حماس را در حمله مورد انتظارش به این منطقه پرجمعیت نابود کند. سوال این نیست که آیا ممکن است یا خیر؛ سوال این است که به چه قیمتی؟ برای بقیه مردم عادی چه تدبیری در نظر گرفته خواهد شد، زیرا حماس در جزیره ای در اقیانوس یا در غاری در بیابان زندگی نمی‌کند.

به گفته مؤسسه یهودی غیرانتفاعی امنیت ملی ایالات متحده مستقر در آمریکا، پس از جنگ اخیر غزه در سال ۲۰۲۱، حماس و یک گروه وابسته به نام جهاد اسلامی فلسطین موفق شدند ۴۰ درصد از موجودی موشک های خود را که هدف اصلی اسرائیلی هاست، حفظ کنند. این تعداد حدود ۱۱۷۵۰ موشک در مقایسه با ۲۳۰۰۰ موشک که قبل از درگیری داشتند، صورت گرفت.

حماس که منشور تأسیس آن در سال ۱۹۸۸ خواستار نابودی اسرائیل بود، توسط اسرائیل، ایالات متحده، اتحادیه اروپا، کانادا، مصر و ژاپن به عنوان یک سازمان تروریستی طبقه بندی شده است.

به گفته مقامات غربی، حماس به جمهوری اسلامی کمک کرده تا جاه طلبی چندین ساله خود را برای محاصره اسرائیل با لژیون‌های شبه‌نظامی، از جمله دیگر جناح‌های فلسطینی و حزب‌الله لبنان محقق کند.

رهبران این گروه در سراسر خاورمیانه در کشورهایی از جمله لبنان و قطر پراکنده شده اند، اما پایگاه قدرت آن همچنان غزه است. این سازمان از مردم غزه خواسته است که به درخواست اسرائیل برای خروج پیش از تهاجم زمینی مورد انتظار، که پس از چند روز بمباران اسرائیل که حدود ۱۸۰۰ نفر را کشته است، توجه نکنند.

در حمله ۷ اکتبر که بدترین حمله تروریستی به اسرائیل در ۵۰ سال گذشته بود، حماس بیش از ۲۵۰۰ موشک شلیک کرد. این اتفاق به وقوع پیوست زیرا تروریست‌ها با استفاده از پاراگلایدر، موتورسیکلت، و وسایل نقلیه چهار چرخ متحرک، دفاع اسرائیل را تحت تأثیر قرار دادند و منجر به تخریب شهرها و مراکز شدند. این حمله منجر به کشته شدن ۱۳۰۰ نفر و گروگان‌گیری ده‌ها نفر از زنان و کودکان اسرائیلی شد.

منابع گفتند در حالی که جمهوری اسلامی این گروه را آموزش داده، مسلح کرده و از آنها حمایت مالی کرده، هیچ نشانه‌ای مبنی بر هدایت یا مجوز حمله ۷ اکتبر توسط تهران وجود ندارد.

یک منبع امنیتی در منطقه اعلام کرد: تصمیم‌گیری و کنترل این حمله در اختیار حماس بود، اما باید توجه داشت که همکاری، آموزش و آمادگی عمومی توسط جمهوری اسلامی انجام شده است. جمهوری اسلامی به تأمین مالی و آموزش حماس کمک کرده، اما نقش داشتن در این حمله را رد می‌کند، با این حال اقدام این گروه تروریستی را تحسین کرده است.

اسماعیل هنیه، رهبر تروریستهای حماس سال گذشته در مصاحبه‌ای با تلویزیون الجزیره گفت که گروه او ۷۰ میلیون دلار کمک نظامی از جمهوری اسلامی دریافت کرده است. وی افزود: ما موشک‌هایی داریم که ساخت داخل هستند اما موشک‌های دوربرد ما از جمهوری اسلامی، سوریه و غیره از طریق مصر وارد شده‌اند.

بر اساس گزارش وزارت خارجه آمریکا در سال ۲۰۲۰، جمهوری اسلامی سالانه حدود ۱۰۰ میلیون دلار به گروه های فلسطینی از جمله حماس، جهاد اسلامی فلسطین و جبهه مردمی برای آزادی فلسطین فرماندهی کل کمک می کند.

یک منبع امنیتی اسرائیل گفت که جمهوری اسلامی در سال گذشته کمک مالی به شاخه نظامی حماس را از ۱۰۰ میلیون دلار به حدود ۳۵۰ میلیون دلار در سال افزایش داده است.

ایده تشکیل حماس به معنای غیرت در زبان عربی در ۱۰ دسامبر ۱۹۸۷ شکل گرفت، زمانی که برخی از اعضای اخوان المسلمین یک روز پس از برخورد یک کامیون ارتش اسرائیل با خودروی حامل چهار کارگر روزانه فلسطینی که همه آنها کشته شدند، تشکیل جلسه دادند. که منجر به تظاهرات پرتاب سنگ، اعتصاب و تعطیلی در غزه، گردید.

آنها در دیدار از خانه شیخ احمد یاسین، روحانی مسلمان تصمیم گرفتند که در تاریخ ۱۴ دسامبر اعلامیه‌ای منتشر کنند که در آن از شروع انتفاضه اول یا قیام علیه اسرائیل دعوت به مقاومت کنند. این اولین اقدام عمومی این گروه تروریستی بود.

منابع اطلاعاتی غربی گفته اند که پس از خروج اسرائیل از غزه در سال ۲۰۰۵، حماس شروع به واردات موشک، مواد منفجره و سایر تجهیزات از جمهوری اسلامی کرد. آنها افزودند که تجهیزات از طریق سودان، با کامیون در سراسر مصر حمل شده و از طریق هزارتونلی از تونل های باریک در زیر شبه جزیره سینا به غزه قاچاق شدند.

جریان تسلیحات، آموزش، و کمک‌های مالی از جمهوری اسلامی به متحدان شبه نظامی منطقه نیز جاری بوده و در نهایت منجر به استقرار نهادهای مسلح تحت تأثیر تهران در مناطقی مانند لبنان، سوریه، عراق، یمن و غزه شده است. برخی از این متحدان محور شیعی را تشکیل می‌دهند که از شبه نظامیان شیعه در عراق و حزب‌الله لبنان تا اقلیت حاکم بر سوریه که علوی‌ها، یک شاخه از اسلام شیعی را نمایندگی می‌کنند، گسترش یافته است.

حزب‌الله، شبکه شبه نظامی جمهوری اسلامی است. این گروه در سفارت جمهوری اسلامی در دمشق در سال ۱۹۸۲ پس از حمله اسرائیل به لبنان در طول جنگ داخلی ۱۹۷۵-۱۹۹۰ تشکیل شد.

حزب‌الله منافع ایالات متحده را هدف قرار داده و برنامه‌هایی مانند گروگان‌گیری و هواپیماربایی اجرا کرده، اسرائیل را در سال ۲۰۰۰ از لبنان بیرون راند و به تدریج اهرم‌های دولت لبنان را تصرف نمود.

یک منبع نزدیک به حماس اعلام کرد که در سال ۱۹۹۲، زمانی که اسرائیل حدود ۴۰۰ رهبر حماس را از لبنان اخراج کرد، جمهوری اسلامی از فرصت بهره‌برداری کرد و با حماس همکاری نمود. این فرد اظهار کرد که جمهوری اسلامی و حزب‌الله به عنوان میزبان اعضای حماس عمل کردند، فناوری نظامی را به اشتراک گذاشتند و آنها را در ساخت بمب‌های خانگی برای حملات انتحاری آموزش دادند.

علی برکه از مقامات حماس گفت که هدف نهایی از حمله ۷ اکتبر به اسرائیل، آزادی تمام ۵۰۰۰ اسیر فلسطینی در زندانهای اسرائیل، توقف حملات اسرائیل به مسجد الاقصی و لغو محاصره ۱۶ ساله غزه بود.

علی برکه هشدار داد که اگر حمله زمینی اسرائیل با پشتیبانی آمریکا و انگلیس انجام شود، جنگ به غزه محدود نمی شود بلکه می‌تواند به یک درگیری منطقه ای گسترش یابد.