تشدید اختلال برنامه‌ریزی‌شده در دسترسی به اینترنت در ایران

اختلال اینترنت در ایران در آستانه سالگرد اعتراضات

وزارت ارتباطات تأکید دارد که این وزارتخانه در حال افزایش ظرفیت شبکه ملی اینترنت است و اختلال‌های اخیر در دسترسی به اینترنت هدفمند نمی‌باشند.

در روز جمعه ۲۴ شهریور، رئیس مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات تأکید کرد که ادعاهای مرتبط با اختلال اینترنت در ساعت‌های خاصی از شبانه‌روز که به وزیر ارتباطات نسبت داده شده، تکذیب می‌شوند، او اظهار کرد که این ادعاها به اشتباه از صحبت‌های وزیر ارتباطات به واقعیت تبدیل شده‌اند.

روز جمعه، رسانه‌ها از سخنان وزیر ارتباطات نقل کردند که دلیل قطع اینترنت در روزهای اخیر، تصمیم این وزارتخانه برای ایجاد اختلال اینترنت در برخی از استان‌ها در ساعت‌های خاص است که در آن زمان محدودیت‌های اینترنت اعمال می‌شود.

سایت جماران به نقل از عیسی زارع‌پور در گزارشی نوشت: در برخی از استان‌ها و در یک ساعت خاصی از شب، تعدادی از محدودیت‌ها اجرا می‌شوند که عموم مردم این تدابیر را احساس نمی‌کنند.

با توجه به گزارشات رسانه‌ها، زارع‌پور ادعا کرده که دلیل این اقدام به منظور تلاش برای افزایش ظرفیت شبکه بوده و این امر وزارتخانه را مجبور به اعمال زمان‌های خاموشی در برخی از نقاط کرده است.

با وجود تکذیب رئیس مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات، افزایش اختلال اینترنت و قطعی‌های مکرر توسط کاربران در روزهای اخیر، به نحوی است که حتی در برخی ساعت‌ها، ارتباط تلفن همراه از طریق سیمکارت‌ها نیز در برخی مناطق قطع می‌شود.

همزمان با سالگرد اعتراضات، اختلال اینترنت و عدم دسترسی به برخی از فیلترشکن‌ها در ایران گزارش شده است، کاربران تأکید می‌کنند که در این ساعت‌ها سرورهای فیلترشکن‌ها نیز غیرفعال هستند.

حساب رسمی نت‌بلاکس که نظارت بر وضعیت اینترنت جهانی را انجام می‌دهد، نیز در روزهای اخیر در مورد اختلال اینترنت در ایران در ساعات آغاز روز گزارش داده و اعلام کرده است: «داده‌های شبکه نشان می‌دهد که ارتباطات اینترنتی تا ۷۱ درصد از حالت عادی کاهش یافته است.»

در تاریخ ۲۰ شهریور، شرکت ارتباطات زیرساخت در یک اطلاعیه، اختلال اینترنت را تایید کرد و دلیل آن را به ارتقای شبکه نسبت داد؛ در این اعلامیه آمده است: به منظور بهبود و افزایش ظرفیت شبکه ارتباطات زیرساخت و بر اساس پیشینه نیازسنجی و طراحی‌های انجام شده، تجهیزات مورد نیاز تهیه شده و از چند روز پیش مراحل جایگزینی و ارتقای تجهیزات آغاز شده است، بدین منظور، بر اساس روال معمول و تصمیم‌گیری‌های مورد تأیید، تغییرات در ساعات کم‌ترافیک شبانه‌روز با هدف انجام عملیات فنی اجرا می‌شود.

اگرچه اطلاعیه تداوم اختلالات در ارتباطات را اعلام کرده، اما مشخص نیست که چرا رئیس روابط عمومی وزارت ارتباطات این موضوع را تکذیب کرده است.

با وجود اعلام این وزارتخانه درباره علت اختلالات و قطع اینترنت به‌منظور توسعه شبکه، کاربران معتقدند که نگرانی از شروع دوباره اعتراضات در سالگرد قتل مهسا امینی، باعث شده که وزارت ارتباطات به دستور نهادهای امنیتی، با کاهش دسترسی به اینترنت از طریق کاهش سرعت و قطعی‌های مکرر تدابیری را اجرا کنند.

وزیر ارتباطات در طی سال گذشته به مراتب این مسئله را تأکید کرده‌اند که وزارت ارتباطات به نظر دیگر نهادها در خصوص فیلتر کردن و قطع دسترسی به اینترنت وابسته بوده و اقرار نموده که تصمیم‌گیری‌های نهادهای امنیتی و شورای عالی امنیت ملی در مواقع پدیدارشدن اعتراضات، توقف دسترسی مردم به اینترنت و محدود کردن پهنای باند داخلی را تصدی می‌کنند.

این روش ابتدا در ماه‌های ابتدای اعتراضات در سال ۱۴۰۱ اجرا شد که منجر به عدم دسترسی مردم به اینترنت در ساعاتی از شبانه‌روز گردید.

به نظر می‌رسد که در آستانه ۲۵ شهریور، سالگرد قتل مهسا امینی، وزارت ارتباطات برای اجرای دوباره الگوی سال پیش، آماده می‌شود، هرچند زارع‌پور تصدیق کرده که این اختلال و قطعی موقت نیز به کسب‌وکارهای اینترنتی آسیب زده است.

آسیب‌های وارد شده به مشاغل به دلیل قطعی اینترنت و افزایش فیلترینگ باعث شده تا در سال گذشته برخی از این کسب‌وکارها تعطیل شوند یا فعالیت خود را به کشورهای همسایه منتقل کنند، در صورت تکرار شرایط سال گذشته و قطع اینترنت، این موضوع ممکن است باعث افزایش زیان مالی این کسب و کارها و تعطیلی تعداد بیشتری از آنها گردد.