برخی از دانشجویان ایرانی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند بعد از بازگشت به ایران با پرونده قضایی مواجه شده‌اند

موج جدید بازداشت دانشجویان در چند شهر کشور

پس از بازداشت چندین دانشجو در شهرهای مختلف کشور، فعالان دانشجویی اعلام کرده‌اند که این اقدامات به یک موج جدید بازداشت دانشجویان انجامیده، که به عنوان هجوم دوباره نهادهای امنیتی به دانشجویان و دانشگاهیان شناخته شده است. همچنین، دانشجویان ایرانی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند و در یک سال گذشته به ایران بازگشته‌اند، نیز زیر فشارهای امنیتی قرار گرفته و پرونده‌های قضایی بر علیه آن‌ها تشکیل شده است. برخی از این دانشجویان با توقیف گذرنامه، بازداشت، و بازجویی‌های مکرر روبه‌رو شده‌اند.

در تازه‌ترین مورد بازداشت دانشجویان، محمد شباهتی، دانشجوی انسان‌شناسی دانشگاه تهران، تنها یک سال پس از آزادی خود دوباره بازداشت شده است. این فعال صنفی دانشجویی قبل از این، در جریان خیزش سراسری علیه جمهوری اسلامی و هنگام حضور در تجمع دانشجویان در تاریخ ۱۶ آذر ۱۴۰۱ در صحن دانشگاه تهران توسط نیروهای حراست بازداشت شده بود. این نیروها محمد شباهتی را ضرب و شتم کرده و سپس به نیروهای امنیتی تحویل دادند. پس از مدتی، این فعال دانشجویی با قرار وثیقه آزاد شد.

بر اساس گزارش شوراهای صنفی دانشجویان کشور، محمد شباهتی در تاریخ ۱۹ دی‌ماه مجدداً با هجوم نیروهای امنیتی در خانه خود بازداشت شده است. اطلاعاتی مربوط به وضعیت این فعال دانشجویی از زمان بازداشت تا کنون در دسترس نیست، و نامشخص است کدام نهاد او را بازداشت کرده است.

از سوی دیگر، شوراهای صنفی دانشجویان کشور اعلام کرده‌اند که موج جدید هجوم نهادهای امنیتی به منظور بازداشت دانشگاهیان در دستور کار قرار گرفته است. در چند روز اخیر، نیروهای وزارت اطلاعات تعدادی از دانشجویان از دانشگاه‌های مختلف را به دلیل انتشار مطالب انتقادی درباره مراسم قاسم سلیمانی و همچنین به دلیل واکنش به انفجارهای کرمان، بازداشت کرده‌اند.

در این گزارش به نام‌های امیر راه‌پیکر، دانشجوی دانشگاه صنعتی اصفهان، مهدی سعادتی، دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی صدوقی یزد، و شاهین غفوری، استاد دانشگاه آزاد قروه اشاره شده است که توسط نهادهای امنیتی بازداشت شده‌اند.

همزمان، کانال تلگرامی دانشجویان متحد اعلام کرده است که سورنا علی‌پور، دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، به دلیل انتقاد از برگزاری مراسم قاسم سلیمانی بازداشت شده است.

این کانال دانشجویی اعلام کرده است که سورنا علی‌پور، دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، به دلیل انتشار یک متن کوتاه در شبکه اجتماعی ایکس و نقد مشارکت سازمان‌دهی‌شده در مراسم سالمرگ قاسم سلیمانی بازداشت شده است. در گزارش این ماجرا آمده است که حتی پیش از بازداشت، حراست دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان او را از حضور در کلاس محروم کرده بود.

همچنان کانال دانشجویی خبرنامه امیرکبیر اعلام کرده است که نیروهای حکومتی اقدام به گسترش بازداشت و تشکیل پرونده قضایی برای دانشجویان ایرانی خارج از کشور کرده اند.

در این گزارش، به تشکیل پرونده برای مریم جوادی، دانشجوی حقوق دانشگاه ساپینزای رم، اشاره شده است. خبرنامه امیرکبیر افزوده که در سال ۱۴۰۱، زمانی که این دانشجوی درگیر تحصیل در خارج از کشور بود و برای دیدار خانواده‌اش به ایران سفر کرده بود، نیروهای امنیتی ابتدا تلفن همراه و گذرنامه او را ضبط کردند. سپس در طول اقامت او در ایران، چند بار او را مورد بازجویی قرار دادند.

این دانشجو در نهایت پس از پس گرفتن گذرنامه‌اش توانست به محل تحصیلش در ایتالیا بازگردد، اما اکنون با تشکیل پرونده قضایی مواجه شده است.

دستگاه قضایی اتهاماتی چون تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی و تحریک مردم به جنگ و کشتار یکدیگر به قصد برهم‌زدن امنیت کشور را به مریم جوادی وارد کرده است. دادگاه این دانشجوی مقیم ایتالیا در روز ۱۸ بهمن، در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، در حالی که ایشان غایب هستند، برگزار خواهد شد.

از آغاز خیزش سراسری شهروندان ایران در شهریور ۱۴۰۱ و پس از اینکه بسیاری از دانشگاه‌ها به کانون‌های اعتراض به نظام جمهوری اسلامی تبدیل شدند، اهانت مدیران دانشگاه‌ها، حراست، و وزارت علوم و بهداشت به دانشجویان و برخوردهای خشونت‌آمیز آن‌ها با دانشگاهیان بسیار افزایش یافته است.

طبق گزارش‌های نهادهای حقوق بشری، تنها در چند هفته اول خیزش سراسری، حداقل ۷۰۰ نفر بازداشت شده‌اند. علاوه بر این، صدها دانشجو در دانشگاه‌های کل کشور به خاطر حمایت از اعتراضات و در ماه‌های اخیر، به دلیل عدم رعایت حجاب اجباری، تحت حکم کمیته‌های انضباطی از تحصیل تعلیق یا به‌طور کلی اخراج شده‌اند. همچنین، تعدادی از اساتید دانشگاه‌ها نیز دستگیر یا تعلیق یا اخراج شده‌اند.